Tunçnâme III Şiiri - Tunç Ziya Agur

Fâ'ilâtün / Fâ'ilâtün / Fâ'ilâtün / Fâ'ilün

E haydi, gayreti artık içe döndürmeyi bil,
Bu hâl ile tanış, kendine doğru yönel!

Sağlık olsun, mes'ûliyet bir yük-i gîrândır,
Lâkin hakikat yolunda o vazîfe makbuldür.

Gösteriş tahammül etmez, böyle sâbit kâl'e,
O bekler sabırsızlıkla sırası tez gele!

O çok sevilmeyi isteyen hâkimiyetin düşüşü,
Ne bir eğlence ne de kavga sebebi olamaz.

Bilesin her işi, tabî'atın kanûnuyla vuku bulur,
Hep aynı akış sürmekte, bu âdet ber-devâmdır.

İnsanlar arası yakınlık hûn u tohumdan değil,
Bu birlik, akl-ı küllün neş'et ettiği âlemdir.

Zira her kişinin aklı o Tanrısal ışıktan iner,
O nur ki, sonsuz membâdan daima fışkırır.

Ne evlât, ne ten ne de rûh bir ferde münhasır,
Her şey o vahdet-i mutlakta gelir, bu sır bî-perdedir.

Fark eyle ki, her şey sâde bir zan u hayâlden ibâret,
Âdem yalnız dem-i hâlî yaşar, kaybı bu dem olur.

Bu sırrı anlayanlar Hak katında olur-azîz,
Ziyâi der, her iş evvelce de bu yoldan gelir.

Günümüz Türkçesi:

Dışa dönük çabayı kesip, içindeki özü (nefsi) tanıma ve oraya yönelme çağrısıdır.

Varoluşsal sorumluluğun ağırlığını kabul etme, ancak bu yükün manevi yolda değerli bir görev olduğunu vurgulama.

Riyakâr (gösterişçi) benliğin, içtenlik ve ciddiyet gerektiren hesaplaşmanın bitmesini sabırsızlıkla beklemesi.

Egonun (hâkimiyetin) yıkılışının, dışsal değil, çok ciddi ve derin bir iç hesaplaşma olduğunu belirtme.

Evrendeki her olayın kozmik yasa (Logos) ile gerçekleştiğini ve bu düzenin değişmezliğini hatırlatma.

İnsanlığın gerçek bağının kan değil, Evrensel Akıldan (akl-ı küll) gelen ortak bir bilinç olduğu fikri.

İnsandaki aklın, sonsuz kaynağa sahip İlahi (Rabbânî) bir nurun yansıması olduğu inancı.

Dünyada hiçbir şeyin (çocuk, beden, ruh dahil) kişiye ait olmadığını; her şeyin Mutlak Birlik'ten (vahdet-i mutlak) geldiği gerçeği.

Gerçekliğin öznel yargılardan (zan) ibaret olduğu ve insanın sahip olup kaybedebileceği tek şeyin "şimdiki an" (dem-i hâlî) olduğu fikri.

Yukarıdaki tüm felsefi sırları idrak eden kişinin değerli olacağını ve bu düzenin (yasanın) kadim ve değişmez olduğunu ifade eder.