Travnik Yahudileri Diyor ki

Okuma sevgisi sende bende sonsuzdur.
Eski, yeni, parça ve de yırtılmış,
Hatta bir çoğuda çamurlu olsa,
Değerini bilmez cahil kişiler...
Atarlar kitabı pis çöplüklere,
Yırtılmış, kokuşmuş olsalar bile
Onları alırım temizmiş, pismiş
Demeyip okumak benim doğamdır.
İşte bakın! Bunlardan biri
Gazete parçası geçti elime...

Bu dizelerimde esinlendiğim
O yahudilerin bu sözlerini
Çok ilginç bularak parçadan aldım.
Bir köşe yazarı ilginç sözleri
Aldığı kaynağı söyle yazıyor:
Yugoslav yazarı İvo Andriç'in
'Gün Batarken' adlı tam gün batıyor
Romanından belge olmuş geçmişin
İzlerini bugün yaşamak için,
Özellikle yeni yeni Türk gençliğinin
Uyanması, bilgisine sunarım.

Travnik bucağı Osmanlıların
Avrupa'da olan sınır kentidir.
Nüfusu karışık melez bir kenttir.
İşte! Bu sözleri söyleyenler de
Bu kentte yaşayan yahudilerdir;
Bu yahudilerin Osmanlılara
Söyledikleri söz işte şunlardır:

Şimdi kulak verin, iyi dinleyin!
Bu güzel fırsatı değerlendirin.
Gizli kalır böyle nice belgeler,
Geçmiş bilinmezse gelecek boştur!

Ama yinede herşey, bizim dediğimize
Göre tam olup biter. Çünkü bu kişilerin,
Çok büyük bir yıkıcı kusurları vardir ki,
Asla birbirlerini çekemezler.
Bu Türk yöneticer çok büyük bir fırtına
Gibidirler. Eserler savururlar ve bütün
Güçlerini harcarlar. Hem de birbirlerini
Yiyip bitirmek için. Yiyip bitirirlerde.