Terci-i Bend IX Şiiri - Yorumlar

valla onurcum ..felek nedir bakmissin birde donek nedir ona bamak lazim :))

donek :İnanç ve düşüncesini sık sık değiştiren, sözüne güvenilmeyen, kaypak kimse icin kullanir...

donen felek dairesi icinde hic bir sey garanti ve sabit olmadigindan dolayi pekala kullanilabilir,,,

bu mantikla
bugun yakalanan firsat yarin kacirilir...7 yill 5 yillik donguler de vardir...gece ve gunduz gibi icinde bulundugumuz sartlar da degisir ...kotuluk de iyilik de gecicidir ....

yani aldanmamak lazim felegin rengine:))


ayrica felegide bizi de Allah yaratti...yani o da yaratilmislardandir...sen de ornek vermissin C Mericten...'felek oyun etmisti onlara ...'
unutmamak lazim ama oyunlarin ustunde Allahin oyunu vardir :))

yani insan felekten ustundur ....

Ben bu şiirden birşey anladımsa nadir kalayım..

Surinamılar şairse genelde Hollandaca şiir yazarlar, Güney Afrikalılar ise İngilizce..
Neden dersiniz, bu ülkelerin kendi dili olmasına rağman, kendi dillerini, kültürlerini ve insan ilişkilerini yüz yıllar önce istila edilmeleri ve sonra kemiğine kadar asimile edilmeleri nedeniyledir..

Osmanlı istila ettiği ülkelerde hemen hemen tek istediği halkı vergiye bağlaması ve ötesinde kimsenin ne diline ne de dinine karışmamış olmasıdır..(bunu asimile etme bazında diyorum).. Osmanlı bu politikası ile batı yakasında barbar diye nitelenirken..Batı ülkeleri koloni ettiği ülkeleri dine..dingiline ve diline kadar asimle etme boyutuna rağman adeta medeni kimliğini dünyaya yaymıştır…Ama bu alanda barbar esasında kendisidir.

Osmanlı iktidarının edebiyatta en büyük aymazlığı ve illüzyonu ise edebiyat ve sanatın HALKA degil saraya ait olduğu politikasıdır.. Bu alanda korku ve yıldırma, asmasıdır.. Şen şenlik matrak ve saray eğlenceleri akla gelir. Ve bilinir ki Osmanlı halk ozanlarının - eger kendi varlığını sarsacak, eleştirecek üsluptaysa - anasından emdiği sütü burnundan getirirken, Batı kendi kemliği, dili ve yüreğinden gelerek, halka da açık tutan, haksızlık ve baskıları edebiyat ve yazarlara dokunmadığı boyutunu bilakis halk nazarında benimsenip, halkın o edebiyat ve sanatla özdeşleşmesine teşvik etmiştir.. Halkının da eğlenmesi, neşelenmesi ve sanatdan haz duymasını sağlamıştır.

Kısaca bu tür şiirleri okurken, kendi özü olan lisanı işleme, geliştirme ve çağdaşlaşma yerine.., aklıma ilk gelen dilde ASİMİLE olmuşluktur..
Ve şair, ne denli saygı duyulması gereken bir konumda olsa da bu bazda, asimile edilmişliğin bir örnegini oluşturmaktan kurtulamaz..

Esasında konun özü bu da değildir; konun özü, asilme edilmişlik sanatı var olan düzen ne derce halkına acımasız ve gaddar olsa dâhi bir başak dâhi üretemez..
Halka..inasan topluma hangi alanda olursa olsun üretimi sevdiremez..teşvik edip ateşlendiremez.. Ne eder..sanatta tüketim..maddede tüketim..dilde tüketim..ve hatta düşünce de tüketim..

Bu da toplumda ki olması gereken değişiklik ve gelişmeye, eşitliğe ve kendi edebiyat ve sanatını üretmeye zerre kadar etkisi olmadığı gibi.. var olan düzeni pofpoflamaktan ileri de gitmez..
Yani..: ‘EL PENÇE DİVAN..BİAT KÜLTÜRE DEVAM..’ bu da nadirliğimden gelen bir söylem oldu herhalde.

Siz hiç Fransızın İngilizce devrim yaptığını duydunuz mu ve Anayasa yazdığını duydunuz mu?

Asimile olmamış dili kullanan ozanlar devamlı haltan, haktan, üretimden, çağdaş ve köklü edebiyat gelişmesi ve değişmesinden yanadır; Can Yücel, Karacaoğlan, Dadaloğlu..Yunus Emredir…

Konuya dönersek, ne kadar diller ve edebiyatlar bir birinden etkilenmiş olsa da, bu Osmanlı neden acaba bize bu denli asimile edilmişlik aşılamıstır?

Bu sanıyorum hâlâ tamalanmasını bekleyen bir tez ve edebiyat kökenli bilimsel araştırma gerektiren bir durumdur…
İşte Sinyali dostum burada ‘etkilenmişlik ile ‘asimile’ olmuşluk Armut ile Ayvayı bir birene benzetme meselesidir..

Saygıyla..

Superr !!

yukarida ayni zamanda muthis bir zeka ornegi goruyorum..:)
............(yorumcularda da oyle ) ..:))

hic anlamasaydim bile estetik olculere uygun ,hos bir ses duyardim..kaldi ki lisani hic anlasilmayacak bir siir de degil...hatta eski kelimelerin ogrenilmesi ve akilda kalmasi icin bu keskin zekalarin orneklerini daha fazla gormeliyiz :))

insan ve hallerini oyle ince bir ayarla islemis ,tespitlerini sanatla oyle guzel harmanlamis,edebi ve felsefi anlamda hic bir bosluk birakmadan terkiplemis ki ustad; hangi lisandan ve zaman diliminden oldugunun hic bir hukmu kalmamistir..

“Pek rengine aldanma felek eski felektir
Zira feleğin meşreb-i nasazı dönektir”

KİM bu DÖNEK olan?

Kendisinden ahde vefa beklenen… Sözleşme mi yapılmış? Hayır. O zaman DÖNEKLİK nereden çıkıyor?

FELEK derken aşağıdaki anlamlardan hangisi kastedilmiş olabilir? Sırasıyla deneyelim!

GÖK derken, gökten kasıt nedir? Kimdir kastedilen? Gök ne yapmaya muktedirdir?

O zaman kasıt, MUKTEDİR olandır ki O, ALLAH’tır.

Fiiller ve FİİLLERİN SAHİBİ vardır. Yani FAİL… Bunu asla unutmayalım!

TALİH anlamında dahi kullanılsa, ALLAH’a varır. O nedenle şiirlerde SIK kullanılan bu sözcük ŞIK değil! Bu şekilde kullanılması dinen sakıncalıdır.

Üç kuruşluk laf edeceğiz diye kendimizi mahvetmeyelim!



FELEK : Gök, gök katı, devir. * Tâli', baht. * Büyük ve dâirevi olan şey. * Her gök seyyaresinin gezdiği âlem. * Dünyâ, âlem, * Bir zilli âlet. * Yuvarlak kütük, kızak.(Felek her türlü esbab-ı cefasın toplasın gelsin Dönersem kahpeyim millet yolunda bir azimetten. N. Kemal)

felek, -ği Ar. felek
a. esk. 1. Gök, gökyüzü, sema. 2. Dünya, âlem. 3. Talih, baht, şans: “Felek oyun etmişti onlara, yiğitlerden ikisi uyuyakaldı.” -C. Meriç. 4. Askerî mızıkada zilli bir müzik aracı.

Güncel Türkçe Sözlük
-----
felek
Kayığın kolayca yüzdürülmesi ya da karaya çekilmesi için üzerine donyağı sürülen ortası kertikli ağaçlar.

Türkiye Türkçesi Ağızları Sözlüğü
-----
felek
Topaç.

Türkiye Türkçesi Ağızları Sözlüğü
-----
felek
Felek, dünya

Türkiye Türkçesi Ağızları Sözlüğü
-----
Felek Köken: Ar.
Cinsiyet: Erkek
1. Gökyüzü. 2. Dünya, âlem. 3. Talih, baht, şans.
Cinsiyet: Kız
1. Gökyüzü. 2. Dünya, âlem. 3. Talih, baht, şans.

Kişi Adları Sözlüğü
-----

Saygı ile..
' Seçme Şiirler ' Panosunda ZiYA PAŞA'nın adını, şiirini görünce, lise yıllarıma uçtum. Özdeyiş, atasözü kıvamındaki deyişlerini, mıh gibi çakmışımdır zihnime.
Dönemin aydınlarından olan şairimiz, bu öğütleri düz yazı olarak da aktarabilirdi; ama bellekkte kolay kalamazdı. Her beytin son dizesindeki uyak kaygısı da bundan kaynaklanmış olsa gerek. Özdeyiş gibi vuruşlar yapan başka şairlerimiz de var:
' Geçti Bor'un Pazarı...' söylemini herkes bilir.
Şiirin dokusu, uzman şairlerimizin işi. Ben sadece, günümüzde hala geçerli olan kimi beyitleri açıklamaya çalışacağım:

3.Beyit: Halim, selim (ağırbaşlı) insanların gazabından sakının;
çünkü yumuşak başlı atın çiftesi pek (sert) olur.

4.Beyit: Tebessüm ve nezaketle nice canlar yanar (yanmıştır.):
Nitekim aslan (Şir) bile gülerek alır bir canı.

5.Beyit: Mayası bozuk olana, hangi üst rütbeyi, mevkiyi verirsen ver, yine de soysuzluğunu gideremezsin.

* Bu noktada şu özdeyişimi (antoloji.com/da kayıtlı) paylaşmak istiyorum: ' Taşıdığı yükün altın olması, hiçbir eşeğe itibar kazandırmaz. ' *

7.Beyit: Bir kimse nasihat ile yola gelmezse, onu tekdir etmeli; tekdir de sonuç vermezse, ona dayak atmalı.

Değerli düşünürümüz, şairimiz ZİYA PAŞA'yı rahmet ve hayranlıkla anıyorum.

*Nadir ŞENER HATUNOĞLU: matematikçi-bilim uzmanı*

Afv ile mübeşşir midir eshab-ı meratib
Kanun-i ceza acize mi has demektir
..
hak, güçülünün değil haklının olunca demokarsi gelmişl demektir..

Bu şiiri antolojime alı/yorum.

Şiirin bu şekilde yanlış ve eksik eklenmiş olmasına itirazım var!

Adı üstünde “terkib-i bend”… Diğer bir deyişle çok sayıda bendlerden oluşmuş bir eserdir bu. ( Terkib-i bend, kafiyeleri başka başka farklı birkaç bölümden meydana gelmiş ama her bölümün sonunda ayrı kafiyeli bir beyti bulunan nazım şeklidir. Terci-i bend olsaydı, bölüm sonlarında tekrarlanan kafiyeli beyitler bulunurdu. )

Yukarıda okuduğumuz bölüm 9. bend. (Toplam 12 bendin dokuzuncusu…) Kısacası bu bölüm eserin içinden çekilip çıkarılmış. Böylece eklenmek istenmişse eğer, o takdirde bend numarası konulmalıydı. Ve tabii ki inceltme-uzatma işaretleri (şapkalar) görmezden gelinmemeliydi…

Örneğin:

“pek rengine aldanma felek eski felektir
zîrâ feleğin meşreb-i nâsâzı dönektir,

yâ bister-i kemhâda ya vîrânede can ver
çün bây ü gedâ hâke beraber girecektir…”

Sayın Arap Naci Kardeşim,
Benim gibi kafası karışık,felsefesi kıt zavallıların her yorumunu üstünüze alınmanızı ,sizin gibi ufukları ve şiir kültürü sonsuz bir kişiye yakıştıramadım.
Sözü geçen ''Arap olayım'' sözü kesinlikle şahsınıza yöneltilmiş bir hakaret değildi -1 (belki biraz ırkçı gibi görünse de;,sadece ;anlaşılmayan bir dile yabancı kalma durumunu vurgulayan Türkçemize yerleşmiş bir deyimdir.)

2- Profilimden hayatımı okuma zahmetinde bulunduysanız farketmediğiniz noktayı ben açıklayayım:
Ben İgiltere'de doğmadım,21 yaşımda buraya tahsilimi devam ettirmek için geldim ve şiire merakım daha 11 yaşlarından başlar(yani sizin şiiri belki armut sandığınız yaşlarda)
Bir iki şiirimi okuyarak ;beni,felsefe ve kişiliğmi anlayıp eleştirecek ve de daha önemlisi bunun herkes tarafından paylaşılan bir düşünce olduğunu analiz edebilecek bir zekaya sahip olduğunuz için sizi yürekten kutlarım.
Ben ,hiç bir zaman büyük bir şairim diye iddia ettiğmi anımsamıyorum ve şöhret peşinde koşturacak kadar kişiliksiz de olmadım ama bu bir gerçeği değiştiremez,o da; baklavanın iyi olduğunu anlamak için baklava ustası olmak gerekmediğidir.

Vaktim olduğunda ben de sizin şiirlerinizi okuyacağım... Şiirleriniz hakkında ne düşündüğümü buraya değil,şiirleriniz altındaki yorum kısmına ,yıkıcı , kişisel analiz ve hakaret içermeden,elimden geldiği kadar yapıcı bir tavırla yapacağıma emin olabilirsiniz SAYIN ÜSTADIM ;BÜYÜK DÜŞÜNÜR,BÜYÜK FİLOZOF ARAP NACİ...

Şiire gelince:

Eğer Yunus,Karacaoğlan bundan yüzyıllarca önce herkesin rahatlıkla anlayabileceği şiirler yazmayı becerebilmişse ve ondan yüzyıllarca sonra, bazı çarpık amaçlarla , birileri bunun dışına çıkıp Arapçayı,Farsçayı nerdeyse ana dilimizmiş gibi kullanmayı seçtiyse , aynı özgürlüğü kullanarak,bu seçimi yapan edebiyatçıları ve yaptıkları edebiyatı okumama ve anlamaya bile çalışmama özgürlüğümü kullanmamı ve protostomu yapmamı bana çok görmezsiniz dilerim büyük üstadım,bilir kişim...
Hiç bir dilin başka bir dilden etkilenmeden yaşamını devam ettiremeyeceğinin ben de fazlaca farkındayım Sayın Sinyali ama Türkçe eser olarak iddia edilen bir eserin yüzde yirmisi,otuzu Türkçe ise ve benim haricimde onlarca okur buraya ''keşke şiirin anlayabildiğimiz halini de koysalardı'' gibi yorumlar yazıyorsa,burada büyük bir kavram hatası var diye düşünüyorum...

Saygıda kusur ettiysek af ola

Fikret Şahin

Peki bu dediği de GÜZEL mi?

'Pek rengine aldanma felek eski felektir
Zira feleğin meşreb-i nasazı dönektir'