Tarihselliğini Arayan Düşünce 02 Şiiri - ...

Bayram Kaya
2924

ŞİİR


13

TAKİPÇİ

Burada ensiyi, patesi ile eşlemek ve onu da lugale eşlemek tarihiliği ve gelişmeyi; anlamamakla eş anlamlı olur. Ensi kentlerin ortaya çıkmadığı zamanların ki, köy tipi yerleşimlerde sıra ile yönetimin başına geçen yapı dönemlerini de içerir bir tanımlamadır. Patesiler döneminde kentler oluşmuş, gevşek bir kentler birliği ortaya çıkmıştı. Kentler birliği başı olan patesiye göre diğer krallıklar ensi durumuna doğru gerilemiş yardımcılardı.

Lugal, şehir örgütlenmelerinin devlet biçimine kral olan kişiler olmakla, gücü tekeline alan bir yönetim şekliydi. Yani teokrasi (kral rahiplik) diyeceğimiz anlayışı tarihi süreçler Lugallerle, tekçi olan süreci yöneten yapının içine koymuştular. Teokrasinin oluşmasında, güçler çekişmesini ve bu çekişmelere dek oluşan değişme, dönüşme istenen yapının, tarihi süreçlere konmasıyla izlenmektedirler.

Bir rahipler gücü olan okülte yorumları; lugal krallara vermekle; krallar sosyal kültürün anlayışınca kutsallığın kaynağı ve kutsal olmanın kendisi olmuşlardı. Lugaller, kutsal olanın gölgesi ve temsilcisi olmuşlar. Sonra kutsal olanın bizatihi kendisi olmuştular.

Giderek kutsal olanın kendisi lugalliğin yönetimi, saraya ve tapınağa doğru ötelenmeğe başlatıldı. Süreçleriyle, kutsal olan ve giderekten de soyutlanarak tüm ilahi tanımlı gölge anlamalar Marduk gibi tekleşişle ve giderek Aton tipli tek tanrıya dönüşmüştürler. Ki binyılların ittifakı süreci de, şimdi imparatorluklar dönemine kaymıştı.

Tamamını Oku

Bu şiir ile ilgili 0 tane yorum bulunmakta