Talip Nefsini Terbiye Et

Taş mı, Nefs mi?

Talip için Nefsî Terbiye Risalesi

1. Nefs-i Emmâre (Emmâre - Emreden Nefs)

Ayağına taş dolansa,
Suç taşta mı, sende mi?
Emmâre ne yapar?
Taşı görünce hemen söyler:
“Suç sende değil, taşta, adalet yok, kader yanlış!”
Nefs, dışarıya yönelir, suçu atar.
Henüz kendini yoklamaz, kendi karanlığını göremez.

Ders:

İlk makamda nefis, suçu hep dışarıda arar.
Talip, bunun farkına varmalı, içe dönmelidir.

2. Nefs-i Levvâme (Levvâme - Kendini Azarlayan Nefs)

Suç, kusur, eksiklik, noksanlık
Taşta mı, sende mi?
Levvâme sorar:
“Bu acı neden sende?
Nerede yanıldım? Nerede kusur bende?”
Kendi ayaklarına bakar, özünü yoklar.
Kendi yanlışıyla yüzleşir, tövbe kapısını açar.

Ders:

Levvâme, nefsin aynasıdır,
Kendini sorgular, ama henüz tam arınmış değildir.

3. Nefs-i Mülhime (Mülhime - İlham Alan Nefs)

Arif olan, özünü yoklar.
Kamiller kendini yoklar.
Mülhime makamında nefis, artık kalbiyle işitir.
Dıştaki taşı değil, içteki taşları görür.
Sevgiyle arınma yollarını arar, ilhamla yürür.

Ders:

Mülhime, ilham alan nefistir;
İç huzuru arayan, nefsine merhamet eden makamdır.

4. Nefs-i Mutmainne (Mutmainne - Tatmin Olmuş Nefs)

Ayağına taş dolsa da,
Suç taşta mı, sende mi?
Mutmainne, artık suçu bile kabullenir.
Kusur varsa nefsinde, bunun üstüne gitmez, teslim olur.
Sükûnet içinde yoluna devam eder.

Ders:
Mutmainne makamı, iç huzurun ve teslimiyetin makamıdır.

5. Nefs-i Râziye ve Merdiyye (Râziye ve Merdiyye
- Razı ve Memnun Nefs)

Cahiller, kendini aklar.
Ama bu makamda, nefs razı ve memnundur.
Artık ne kendini aklamaya ne suçu dışarı atmaya ihtiyaç vardır.
Kâmil insan, nefsin bu yüksek makamındadır.
Bütün taşlar, bütün zorluklar onun öğretmenidir.

Ders:

Râziye ve Merdiyye makamı, gerçek teslimiyet ve olgunluk makamıdır.

Son Söz

Bunu da bildin mi, Talip?
Ayağına taş dolduğunda, önce kendine bak,
Sonra taşa.
Her taş, nefsin bir sınavıdır,
Ve her sınav, seni olgunluğa çağırır.