T2*Geçme Gülden(SATRANÇ) Şiiri - Osman Öcal

SATRANÇ (Tanımı ve Şekli) Satranç şiiri, halk edebiyatında fazla yaygın olmayan şiir türlerinden biridir. Daha çok tasavvuf ve aşk konularını işlemiştir. Satranç türü şiirlerinde satranç oyunu gibi geçmişi çok eskilere dayanmaktadır…… Edebiyatımızda aruzun ustalıkla kullanıldığı dönemlerde aruz vezniyle yazılmış satrançlar olduğu gibi, xx yüzyıldan itibaren şairlerimiz ve halk aşıklarımız tarafından bu geleneğe hizmet adına hece vezniyle yazılmış ve söylenmiş çok başarılı satranç örnekleri de vardır. Bazı kaynaklarda musammat gazellere ve musammat koşmalara satranç denildiği görülmektedir. Musammat düzende olan dizelerin mısra ortalarındaki saklı kafiyelerden dolayı bölünebilmesi mümkündür. Ancak bu tarzda yazılmış olan gazel ya da koşmaların aynı zamanda yukarıdan aşağıya okunmadığı için satranç demek mümkün değildir. Vezn-i âhar’da her mısra dört cüz’e ayrıldığı için satranç tanımına daha yakın durmaktadır.Ancak onun da ‘zincirbend’ şekli satranca asla benzememektedir. Demek ki satrançta kare olma özelliği vardır.Farklı yönlerde(soldan sağa, yukarıdan aşağıya) okunabilmek de satranç şiirinin ‘olmazsa olmaz’larındandır. Ekrem Yalbuz SAYIN EKREM YALBUZ'A (Âşık Cinasi) TEŞEKKÜRLERİMİ SUNUYORUM.