Sürgün Bülbül (Sajat Nova)

Ben sürgün bir bülbülüm, altın kafes sensin!
En has halıya koyarsın ayaklarını. Basarsın yüzüme!
Gülden daha kızıldır yanağın: Bir cennet resmisin sen!
Şah olup yalvardıydım sana, suskundun sen... Niçin susarsın?

Sevgilim! Girersin bahçeye. Bakışında yanar çiçekler,
ateş fışkırır gözlerinden, güzelliğin ateşi yanar,
fakat acı çekmekten de hoşnutum, yanarım yanan seninle...
Girersin bahçeye zerafetle, ve her daim yanarsın!

Kölelerin arasında say beni! Niçin saklayayım? Kölenim senin!
Kapıcı olarak kullan beni. Hayır, hapishaneye daha bir yakışırım!
Hayatta mıyım? Öldüm mü yoksa? Bilmiyorum! Hastayım sana!
Bir deniz gibi, Araz Irmağı gibi savrulurum – biliyorsun nedenini!

Senin benini görenler bütünüyle büyülenmişlerdir seninle,
fakat reddettin beni, sendendir fermanım.
Öyle sırt çevirdin ki benden, duyamaz oldun iç çekişlerimi.
Bir kraliçe misali hayatımı bağışlayabilirdin bana en azından!

Sajat Nova der ki: “Ağlamam, gözyaşlarımı bastırabildiğim sürece.
Başarabildiğim kadar evcilleştireceğim acımı ve derdimi.
Eğlencelerde ünlü olmak, şarkılarımla onurlandırmak isterim seni.
Ah! Altın rengi oldu şarkım, sen de sazım gibi beni mi izledin şimdi! ”

Sajat Nova (1712-1795)
Çeviren: İsmail Haydar Aksoy

Sajat Nova takma adını kullanan ünlü Ermeni saz şairi Aruthiun Sajathjan 1712 yılında Tiblis’de doğdu. Kullandığı takma ad, dedesinin adı Sajat ve torun anlamına gelen Nova’dan oluşmaktadır. Sajat Nova üç dilde yazmıştı: Gürcüce, Ermenice ve Azerice. 1750-1765 yılları arasında Gürcü sarayında işe alınmıştı. O dönemden kalan söylentilere göre Çar’ın kızına aşık olmuştu Sajat Nova ve bu aşkın sonucunda bir çok ateşli şarkı bestelemişti. Sajat Nova, karısının ölümünden sonra, hemen hemen altmış yaşındayken keşiş oldu. Keşiş olmasına karşın, saz şairi olma özelliğini yitirmemişti. Bazen keşiş giysilerinden sıyrılarak, şarkıcı kıyafetlerini giyer ve halkın arasında şarkılarını söylermiş. 1795 yılında Persler Gürcistan’ı zapt ederler. Sajat Nova Tiblis’e gelir ve çocuklarını güvenli bir yere yerleştirdikten sonra, Persler O’nu bir kilisede dua ederken bulur. Müslüman Persler, Sajat Nova’dan İsevî inancı bırakıp Müslüman olmasını isterler. Bu isteği geri çeviren Sajat Nova kilisenin eşiğinde öldürülür.