Son Söz Şiiri - İsmail Aksoy

Son Söz

Aralık. Görevini tamamlamış, arması sökülmüş
bir gemidir İsveç. Alacakaranlığın göğünde durur
direği keskince. Ve alacakaranlık daha uzun sürer
günden – buraya getiren yol taşlıdır:
ancak öğle saatlerinde ulaşır ışık buraya
ve kışın Kolezyum’u kalkar ayağa,
ışıklandırılarak gerçek dışı bulutlarla. O vakit
birdenbire köylerden o beyaz duman yükselir
başı dönerek. Sonsuz yükseklikte durur bulut.
Gökyüzü ağacının köklerinde eşeler deniz,
dalgındır ve sanki bir şeyi dinliyor gibidir.
(Görünmeden dolanır ruhun karanlık,
sırtı dönük yarısında bir kuş, uyandırarak
uyuyanları çığlıklarıyla. Sonra döndürülür
mercekli teleskop, hapseder içine başka bir zamanı,
ve yazdır bu: kükrer dağlar, ışıkla
şişmiştir, ve güneşin ışıltılarını şeffaf bir elde kaldırır
dere… Karanlıkta yerinden fırlayan
bir film şeridi misali bütün sonraki şeyler yitip gitmiştir.)

Şimdi akşam yıldızı cayır cayır yakar bulutu.
Ağaçlar, çitler ve evler büyür, gelişir
karanlığın sessiz düşen çığında.
Ve yıldızın altında çağrılır daha çok
o öbürü, gecenin röntgen levhasında
konturların hayatını yaşayan o saklı manzara.
Evlerin arasında sürükler kızağını bir gölge.
Bekliyor onlar.

Saat on sekizde gelir rüzgâr
ve köy sokaklarında gümbürdeyerek ilerler,
karanlıkta, bir süvari ordusu misali. Nasıl da
çalar o siyah kargaşa ve yitip gider yankısı!
Kımıltısızlığın dansında tutsak durur evler,
düşlerinkine benzeyen bu çağıltıda. Karayel
karayel üstüne seğirtip gider körfez üstünde
kendisini karanlığa fırlatan açık denize doğru.
Boşlukta bayrak çeker yıldızlar umutsuzca.
Uçuşup duran bulutlar yakar ve söndürür yıldızları,
tıpkı sadece kendi varlıklarını ele veren ışıkları
örten bulutlar gibi, eşittir ruhlar etrafında avlanan
geçmişin bulutlarına. O vakit ben geçerken
ahır duvarının yanından, işitilir gürültüler arasında
içerideki hasta atın yere vuruşları.
Ve fırtınada ayrılıştır bu, çarpan ve çarpan
yerinden çıkmış bir eklem, elde salınan
bir fener, ürkmüş bir halde gıdıklayan
bir hayvan dağda. Ağılların çatıları üstünde
şimşek misali gümbürderken ayrılık, uğuldarken
telefon tellerinde, tiz bir ıslık çalarken
gecenin çatısındaki kiremitlerde
ve çaresizce fırlatırken dallarını ağaç.

Gaydalardan bir ses salıverir kendisini!
Gaydalardan bir ses ileri doğru yürüyüşe geçer,
kurtarıcı olarak. Bir yürüyüş alayı. Nümayişteki bir orman!
Çağıldar bodoslaması etrafında ve devinir karanlık,
ve kara ve su hareketlenir. Ve güvertenin altına girmiş
ölüler, onlar bizimle, bizimle birlikte yoldalar:
bir gemi yolculuğu, kovalamaca olmayan
bir gezinti, büsbütün güvenli.

Ve yeniden o daimi çadırını çekiştiriyor
dünya. Bir yaz günü yakalıyor rüzgâr
meşenin teçhizatını ve ileri savuruyor Dünya’yı.
Nilüfer kürek çeker o saklı yüzgeciyle
kaçış içindeki orman gölünün o karanlık kucağında.
Bir kaya parçası yuvarlanıp gider boşluğun salonlarında.
Yazın alacakaranlığında görülür adaların yükseldiği
ufuk dolaylarında. Eski kentler yoldadır, daha bir
sokulurlar ormanlara, saksağanın cıyaklamasını
barındıran mevsimlerin tekerleğinde.
Sene tekmeleyip atarken tozlarını üstünden,
ve daha yükseğe tırmanırken güneş, yapraklanır ağaç
ve dolar taşar rüzgârla ve yelken açar özgürlükte.
Dağın eteğinde durur çam ormanı yangını,
fakat yazın uzun, ılık dalgası gelir,
usulca geçip gider ağaç tepelerinden, dinlenir
bir ân ve batıp gider yeniden –
yapraksız kalmış kıyı kalır geriye. Ve nihayet:
Tanrı’nın ruhu Nil gibidir: değişik çağlardan
metinlerde hesaplanmış bir ahenk içinde
sel altında bırakır ve batırır.
Fakat O değişmez olandır da
ve bu yüzden nadiren gözlenmiştir burada.
Yan taraftan çaprazlar yürüyüş alayının yolunu.

Sis içinden geçen gemi misali,
bir şeyin farkına varmaz sisin kendisi. Sessizlik.
İşarettir fenerlerin zayıf ışık halesi.

[“17 ŞİİR”den, (1954)]

Tomas Tranströmer (1931-2015, İsveç)
Çeviren: İsmail Haydar Aksoy