Şiirin Boyutları: 3. Moda Boyutu:

3. Şiirin Moda Boyutu:

Sanatta, şiirde “Moda” var mıdır? Yani bazı anlayışlar günümüzün anlayışına, zihniyetine göre, değişir, biçimlenir mi? Keşke bu soruya,”Hayır, şiirde asırlardır kabul edilmiş şekiller,anlayışlar vardır; onların dışına zinhar çıkılamaz..” diyebilseydik. Ama gerçekler onu göstermiyor. Nasıl kadın elbiseleri, çantaları her mevsim değişiyorsa, şiirdeki anlayışlar da asırlarla, yıllarla birlikte değişme gösteriyor. Şimdi soralım, bugün Fuzuli gibi şiirler yazmak istesek, bunu ısrarla sürdürsek ne olur? Yada Karacaoğlan’ı taklit etsek, onun gibi şiirler yazsak..Biraz can sıkıcı olmaz mı?

Günümüzün davaları başka; şiir o katı kurallardan, biçim içerik anlayışlarından kurtuluyor. Her yerde olduğu gibi şiir alanında da “devrim” oluyor…Bunun farkına varmak lazım. Devrim demek, değişim demek, iyiye, güzele, doğruya …Bu yönde bir değişim zor; aslında değişim; çoğu kez rahatsız edicidir. Tembel kafalar için, değişmek demek,ne demek? Zor iş..Yeniyi yorumlayıp,anlamak,ona uymak..Toplumbilimsel açıdan toplumların değişmesi çok uzun süreçler alır. İşte size üç asırdan üç kıta:

1.Fuzuli’ “Aşk Belasına At Beni tanrım” diye bilinen şiirinden bir çift beyit:

“Yâ Rab bela-yı aşk ile kıl âşîna beni
Bir dem bela-yı aşktan kılma cüdâ beni

Az eyleme inayetini ehl-i dertten
Yani ki çoh belâlara kıl müptelâ beni”

2.Halk Edebiyatı şairi Dertli’den alınmış bir kıta:

“Ela gözlerini sevdiğim dilber
Güzeller cefadan niçin usanmaz
Ne cefadan kaçar ne de rahmeyler
Haktan haya edip kuldan utanmaz”

3.Sezai Karakoç’tan “Ölüm ve Çerçeveler “ adlı şiirinden bir kıta:

“Bir lamba yanıyor hafif ve sarı
Garip bir yolculuk, tren ve geyve
Bir hançer bölüyor, ah... rüyaları:
Bir rüya, bir hançer, bir el: ve, ve, ve...”

İşte size üç ayrı devirden üç ayrı şair ve üç ayrı anlayış. Dikkat ederseniz yalnız içerik değil, şiir kalıpları da değişik. Bu üç şairin zaman içinde şiirlerinin içinde ve özünde aynı zamanda biçiminde olan değişimleri hemen biraz dikkatlice bakınca görebiliyor muyuz? Bu gelişim iyiye mi olmuştur,yoksa kötüye mi? Bu sorunun yanıtını uzmanlarına bırakalım. Çağları yargılamak bizim işimiz değil..Fakat görünen o ki, anlayışlarda, şiir yazma zihniyetinde belli bir değişim söz konusudur. Bu bir moda değildir de nedir? Her şey değişiyor.. Sanat, Edebiyat, Bilim.. İnsanlar değişiyor. Köprülerin altından çok sular akıp gidiyor. Biz yeni sularda yıkanıyoruz, farkında değiliz. Yeni anlayışları, zihniyetleri ve modaları izleyelim.. Anlamaya çalışalım..Neler oluyor bu dünyada! Hey sağına soluna baksana..Belli ki bir şeyler değişiyor. Değişmeyen bir sen kaldın..Anlasana!