Şiir Üzerine Şiiri - Hikmet Nazlı

Şiir işi; his işidir ve şiirin yolu sis dolu, özü his doludur demişimdir eski günlerden bu yana değin. O halde bir biçimde değineyim şiire kendimce; anlatmaya çalışayım bu dile güç ve şekil katan, esenlikli, şenlikli, estetik duygular barındıran yazın ürününü kendi tarzımca.

Şiir, kimine göre gedikli bir sevda, kimine göre hüner. Hem okuması hem yazması ayrı ayrı çetrefil bir iş. Çözümlenesi bir coşku şiir; albenisi katmerli, özümsenesi tutku, derinlikli bir duygu membâ kimine göre. Kâh acıklı, kâh kaçık bir yön bulan, kâh gıdıklayan yürekleri ansızın. Kimine göre; hüzün. Bana göre de öyle. Ve kısmen değil tamamen kaygı duyulması, üzerine düşünülmesi, fikir güdülmesi zorunlu; yüzeysel değil, içsel ve hırçın bir aldırış sergilenmesi gereken şuurumsu bir hareket sahası şiir. Terk eylense de bir vakit üstünkörü öylece; özlenen bir dava, özleten bir yuva şiir. Boşluklardan kurtaran, yadsınamaz nitelikte bir barınak, inkâr edilemez bir sığınak paşa gönüllere. Esini başka, besini başka; üretimi ve oluşturulması bir başka. Damıtılması ve sunulması daha bir başka özellik gerektirir ki has şiir oluşunca ve dokununca büsbütün; insan hazza ulaşır, acıyı duyar, gözyaşını tutar, kinini biriktirir, sinirini boşaltır, sevgisini akıtır, küfrünü sivriltir, aşkını pekiştirir, düşüncesini geliştirir, hayatını ve gidişatını netleştirir bir bakıma çeşit çeşit. Bu çeşitlilik hem şair için geçerlidir, hem de şiirin bilinçli ve samimi okuyucusu için. Dalga bulur açılır, gölge bulur oturur, algı bulur aydınlanır insan şiirin fiktif yolculuğunda. Etraflıca düşünerek ve hissederek yazmaya çalışılırsa ya da aynıyla okunursa şiir, kişinin bilincini ayık tutar mutlaka. Engin yürekli bir şahsiyetin kendi yaşam öyküsünde zamanını ve içsel gücünü daha efektif ve nitelikli kullanmasını sağlar has şiirler bana göre. Has şiir ifâdesini özellikle vurguluyorum çünkü hissin damıtılmasından doğan âhenkli, düşsel anlamda etkileyici, mânidar ve çağrışımsal vasıftaki kelimeler topluluğu “has” olmalıdır. Şiir o zaman var olur, ömrü bereketlenir, kendini yeniler, sürer, sürükler.

Özünü bilince; berrak su gibi şiir. Ruhsal çözümlemelere hevesli olanlara, çağrışıma susayanlara, imgeler üzerinde düşünmeyi sevenlere ya da duygu yoğunluğuna yatkın kişilere gereksinim kapsamında hep; sezmeye ve âhenkli anlatıma meraklı olanlara ihtiyaç dâhilinde şiir daima. Kavuşunca sevişilen, hasretle sarıp sarmalanan bir yâren gibi. Gerçek şiir yorar, yorulur ve yoğrulur adamakıllı. İnceliği ve yolu yordamı vardır. Basitinden değil; yetkin ve etkin bir şiir uğraşısı, zihni parlatır ve zekâyı bileğiler. Hâkezâ poetik bir anlayış; insanın yaşam kalitesini yükseltir. Duygu ve düşünce paketidir şiir belleklere postalanan.

Yazılmalı hep şiir, okunmalı ve işlenmeli hep. Bitmez kelime oyunları gözetilmeli, yeniliğe apaçık tutulup gelişime olabildiğince yatkınlaştırılıp daha çok yakınlaştırılmalı kalbe şiir. İyiden iyiye dokunmalı. Dize dize, kıta kıta, satır satır iz bulup akmalı dimağlara, çıkmalı zirvesi kalpli, hür dağlara. Ezginlikten özgünlüğe değin yol bulmalı ve özgürlüğe doğru yol almalı daima.

Velhâsıl bana göre şiir; tanımlayan, tanınan, bellek devindiren, yürekleri gözeten, edebiyatın duygun kolu. Haddimizi bildiren, hayat dolu, sevecen. Ve şiir; sanatın saygın yolu.

Hikmet Nazlı 2023