...Şiir Tadında Söyleşi...Saadet Ün

Su Gibi_Sizi tanıyoruz ama yinede bizlere kısaca yaşam hikayenizi anlatır mısınız?
Saadet Ün_
1963 yılında Şanlıurfa da ölen dört kardeşimden sonra dünyaya prematüre bebek olarak gelmişim. Ve ailemin tek çocuğu olarak kaldım. Çukurova’ya ırgatlık için gelen ailem daha sonra Urfa’ya dönmeyerek İskenderun’a yerleşmişler. Akdeniz kokusuyla yani deniz kokusu ve portakal çiçeklerinin kokusuyla büyüdüm. Bundan dolayıdır Akdeniz tutkunluğum. Ortaokul 2. sınıfta okulu terk etmek zorunda kalarak, daha çocuk denecek yaşta evlendirildim. Okuldan ayrılarak evlendirilmem içimdeki okuma isteğini söndürmedi. Eğitimin her yaşta sürmesi gerektiğine inandığım için yıllar sonra dışardan okumaya başladım. Ortaokul, Düz Lise ve Kız Meslek Lisesi Çocuk Eğitimi ve Gelişimi Bölümünden sonra Açık Öğretim Fakültesinde eğitimime devam ettim. Şu an AÖF Sosyal Bilimler Önlisans mezunuyum. Dört çocuk annesi ve iki torun sahibiyim. Halen bir kamu kuruluşunda memur olarak görev yapmaktayım.

Su Gibi_Şiir yolculuğunuz nasıl başladı?
Saadet Ün_
Şiire ilgim ve yolculuğum daha ilkokul çağlarında başladı. İlkokuldayken bir çocuğun yazabileceği, aile, ev, okul, arkadaş konularıyla ilgili şiirler yazıyordum.

Su Gibi_Etkilendiğiniz şair ve yazarlar oldu mu? varsa kimlerdir?
Saadet Ün_
Şair adına bakmaksızın beğendiğim her şiirden etkilenirim. Ama bir dönem Refik Durbaş’dan etkilendim.

Su Gibi_Şiir akımları, şiirde biçim, öz konusunda neler söylemek istersiniz?
Saadet Ün_
Bana göre şiir akımları yarar sağlamıştır. Bu akımlar olmazsa belki de ünlü şairlerimiz halen anılıyor olmazdı. Akımlar nedeniyle şairler arasında bir nevi muhalefet oluşmuş ve her şiir akımının şairi, hem başlatılan akımı hem de kendi şiirini savunmak adına eserler vermeye başlamıştır.

Şiirde asıl olan biçim değil, özdür, duygudur. İster ölçülü şiir olsun ister serbest şiir olsun, duygu başta olmak üzere şiirde şiir dili kullanılmalı, kurallar göz ardı edilmemelidir. Bu da bilgi ve birikim gerektiriyor.

Su Gibi_Niçin şiir yazıyorsunuz?
Saadet Ün_
Şiir kendini yazdırıyor. İlham gelince yazıyorum. Şiirin niçin’i yoktur. Niçin yazdığımı bir bilebilsem…

Su Gibi_Türk Şiiri ve edebiyatının geleceğine ilişkin düşünceleriniz nelerdir?
Saadet Ün_
Toplum olarak edebiyata yatkınlığımız var. Ağıtlarımız, ninnilerimiz, destanlarımızla edebiyat yaşamımızın içerisinde yer etmiş ve edecektir. Türk Şiir ve edebiyatı varlığını sürdürmektedir. Bu da sevindirici bir gelişmedir. Birçok kişi “şiir gibi şiir” yazamazsa da şiir denemeleri ile edebiyatın içerisinde yer almaktadır. Ben diyorum ki, şiir denemeleriyle başlayan bir şiir severin ileride şair olması, şiir gibi şiir yazması mümkündür. Bu nedenle, her ne kadar şiir kirliliği desek de, şiir yazmayı sevenlerin şiirlerini fazlalık ve şiirde kirlilik olarak görmemek lazım ve şiir yazmaktan yoksun bırakıp “duygu” dan mahrum etmemek lazım, diye düşünüyorum.

Su Gibi_Şiirin yaşam felsefenize kattığı anlamlar nedir
Saadet Ün_
Benim için YAŞAM = ŞİİR + ŞİİR = YAŞAM
Çünkü ben şiire VAZGEÇİLMEZİM diyorum. En az çocuklarım kadar sevdiğim, hava gibi, ekmek gibi, su gibi yaşam kaynağımdır diyebilirim. Yüreğimin kayboluşlarında sığındığım kıyım diyebilirim. Artık gerisini siz düşünün.
Su Gibi_Şiirde gerçeklik ve soyutluk hakkında düşünceleriniz nedir?
Saadet Ün_
Her şiirde gerçeklik de soyutluk da bulunur. Toplumsal, kahramanlık vs. şiirlerinde gerçeklik hakimken, aşk vs. şiirler de genelde soyutluk hakimdir. Biz buna genelde imge diyoruz. Biraz da hayal dünyasının yansımasıdır soyutluk.

Su Gibi_İnternetin şiirsel gelişime etkisi var mıdır?
Saadet Ün_
Elbette vardır. İnternetin yararını bire bir yaşayanlardanım. İnternetin nasıl yararı olduğunu şöyle anlatayım. 2005 yılında, yıllardır yazdığım, kaybolmasını istemediğim şiirlerimi, ilk göz ağrım dediğim ve Evraca Yayınevinde kendi imkânlarımla çıkarttığım “Kadınlığım” isimli şiir kitabımdan sonra artık şiir yazmayacağımı sanıyordum. Bu şiir kitabımı bir arkadaşıma göndermiştim. Bir gün arkadaşım beni aradı ve neden antoloji.com sitesine bu şiirlerini eklemiyorsun dedi. Ki o zamana kadar interneti bilmez, sanala soğuk bakardım. Öneri üzerine geldiğim antoloji sitesinde şiirlerimi yayımladıktan sonra (özellikle arkadaşların şiirlerimin altına yazdığı yorumlar sayesinde) şiir yazmaya heveslendim. Okunmak ve beğenilmek mutlu ediyordu beni. Görüldüğü üzere halen buradayım ve şiir yazıyorum. (Bu nedenden dolayıdır ki elimden geldiğince ben de okuduğum şiirlerin altına yorum ekliyorum. Bu şiir eleştirisi olmazsa da.)

İnternet geniş bir kitleye hitap ediyor. İstenilen, aranılan bilgilere ulaşıldığı gibi, şiir okuma oranın da internet sayesinde arttığı gerçeği inkâr edilemez.

Su Gibi_Şiirde kelimelerin gücü hakkında düşünceleriniz?
Saadet Ün_
“Akşam” dediğimiz de aklımıza günün kararması gelir. Ama buna eklenecek kelimelerle, bu anlam değişir. Akşamı; kelimelerle anlamlı kılabilir, şiirselliğe çevirebiliriz. Yada bir kelimeyle olduğumuz yere çakılabiliriz. Bir kelime, birçok duyguyu ve düşüncenin dili olabilir. Yeter ki o kelime bulunabilsin ve şairin kaleminde can bulsun.

Su Gibi_Şiirde duygu yoğunluğunu bütününe yansıtmayı nasıl başarabiliriz?
Saadet Ün_
Duygu yoğunluğu yaşıyorsanız zaten şiire bu duygu yoğunluğu kendiliğinden yansır. Bu duygu yoğunluğunu şiirin bütününe yansıtmak ise şiir yazanın öncelikle duygu, yetenek ve bilgisine, bir de zengin kelime hazinesine bağlıdır diye düşünüyorum.

Su Gibi_Şiir kitap satışları neden yazım edebiyatına göre daha düşüktür, sizin yorumunuz nedir?
Saadet Ün_
Ben bunu şiir yazanların ve şiir kitaplarının çok oluşuna bağlıyorum.

Su Gibi_Şiirlerde tematik çalışmaya önem veriyor musunuz?
Tema yani asıl konu, bir olaydan etkilenme, üzüntü, kızgınlık, kırgınlık, aşk, nefret, ayrılık mutluluk vs. ve o anki ruh haline göre zaten kendiliğinden ortaya çıkıyor. Oturup, ben bugün şöyle bir konu üzerine şiir yazacağım diye düşünmedim hiç. Mutlaka ve mutlaka duyguları tetikleyen bir etkilenmeyle yazıyorum. Tematik bakıldığında şiirlerimdeki yoğunlaşma genelde hüzün üzerinedir. Bu da benim özel olarak seçtiğim bir konu değildir.

Su Gibi_Zaman içinde değişime uğrayan dil yapımız için ne düşünüyor sunuz?
Arapça, Farsça ve Latince dillerinden dilimize bir çok kelime geçmiştir. Bu kelimeler halen kullanılmaktadır. Bir de özellikle gençlerin (ben buna tuş dili diyorum) yabancı kelimeleri ya da Türkçe kelimeleri kısaltarak kullanmalarını vardır. By, ok, gelcen mi (Gelecek misin) vb. Kelimelerdeki harfler adeta yutuluyor. Yazım da ise çoğumuzun yaptığı gibi dilbilgisi ve imla kurallarına dikkat edilmemektedir.

Su Gibi_Şiirde gelmek istediğiniz yer nedir?
Saadet Ün_
Bir yere gelmek için şiir yazmıyorum. Başta da demiştim. Şiir kendini yazdırıyor diye. Şiir yazdıktan sonra mutlu oluyorsam bu bana yetiyor. Bu bir manevi değerdir. Hiçbir şeyle ölçülemez. Bir yere gelmek için değil ama daha iyi şiir yazabilmek için çabalıyorum. İyi şiir yazma isteği şiire olan sevgi ve şiire verilen değerden gelir.

Su Gibi_Sevdiğiniz bir şiiri bizimle paylaşır mısınız? ....
Saadet Ün_
Benim için zor bir seçim olacak. Çünkü ben şiirlerimin hepsini seviyorum. Hepsini beğenmezsem bile. Onlar benim duygu ve düşüncelerimin dizelere dökülmesidir. Neden etkilenmiş olursam olayım. Eğer o benimse, bir tek mısralık şiirimi bile seviyorum. Sevdiğim şiirlerimin arasında, özellikle beğendiklerimden seçtiğim bir şiirimi sizlerle paylaşmak beni mutlu eder. Sevgi ve saygılarımla.

**TURNA KANADINA SEVDA YÜKLEDİM**

Bir türkü olaydım sazın telinde,
Mızrap mızrap beni çalaydın Ey Can! ...
Ah şu yüreğimin gurbet elinde;
Arayıp da beni bulaydın Ey Can! ...

Çıktığın dağlara ben de geleydim,
Dalın, tomurcuğun, gülün olaydım,
Yaslanıp sinene o an öleydim;
Nefesinle hayat olaydın Ey Can! ...

Dağları aradan çekmek isterdim,
Dizinin dibine çökmek isterdim,
Yürekte ne varsa dökmek isterdim;
Hâl bilip sesime geleydin Ey Can! ...

Kokun gelsin diye yeli bekledim,
Turna kanadına sevda yükledim,
Bir de hasret ile buse ekledim;
Alınca vuslata dalaydın Ey Can! ...

Sebeb-i hayatım, yürek sızımsın,
Elim-ayağımsın, iki gözümsün,
Harf harf, hece hece bitmez sözümsün;
Mısra mısra tene dolaydın Ey Can! ...

Saadet ÜN