...Şiir Tadında Söyleşi...Nurdan Ünsal

Su Gibi_Nurdan Hanım sizi tanıyoruz ama yine de bizlere kısaca yaşam hikayenizi anlatır mısınız?

Nurdan Ünsal_ 1958 doğumluyum.Aslen İzmir'li olmama rağmen 15 yıldır Ankara'da yaşıyorum.GÜ Eğitim Fak.Eğitim Yönetimi ve Denetimi mezunu, emekli eğitimciyim.25 yaşında kızım, 20 yaşında oğlum var.

Su Gibi_Şiir yolculuğunuz nasıl başladı?

Nurdan Ünsal_ Şiire ilkokul yıllarımda başladım ve öğretmen okulu yıllarımda da çok değerli edebiyat hocalarımın sayesinde kalem elimden hiç düşmedi.Malum temalar aşk, doğa, bayramlar, kahramanlık temalarıydı. Sonraki yıllarda çalışma ve çolukçocuk derdine düşüp şiire uzunca bir süre ara verdim.5 yıldan bu yana da yeniden kalemi elime aldım ve şiir yazmaya çalışıyorum.

Su Gibi_Etkilendiğiniz şair ve yazarlar oldu mu? varsa kimlerdir?

Nurdan Ünsal_ Mevlana ve Yunus Emre'den oldukça etkilenmişimdir.Tevfik Fikret, Cahit Sıtkı Tarancı ve Necip Fazıl ustalarla okul yıllarında beslendim. Sonraları Attila İlhan, Nazım Hikmet tarzları ve temalarıyla etki altına aldı beni.İsmet Özel, Can Yücel, Arif Damar ve Ataol Behramoğlu şiirlerini de sevdim ve taklit etme dönemlerinden geçtim.

Su Gibi_Şiir akımları, şiirde biçim, öz konusunda neler söylemek istersiniz?

Nurdan Ünsal_ Bildiğiniz gibi serbest şiir şaire biçim konusunda özgürlük tanıyorsa da o kadar kuralsız kaidesiz olduğunu sanmıyorum.Öz benim için biçimden önce gelir.Sonrasında uyak, müzik ve ritme yani sese değer veririm.

Tarzım son dönemde postmodern, ikinci yeniye yakın duruyor ve yenilik arayışlarından kaçmıyorum.Kısa öykü, senaryo ve metin yazarlığı da yaptım fakat kendimi en iyi ifade ettiğim yazım şekli olarak şiiri görüyorum.

Su Gibi_Türk Şiiri ve edebiyatının geleceğine ilişkin düşünceleriniz nelerdir?

Nurdan Ünsal_ Türk edebiyatı çok zengin bir içeriğe sahip.Dünya edbiyatındaki yerini de verilen eserlerle sağlamlaştıracaktır.Türk şiirinde son 30-40 yıldır öne çıkmış bir şair olmamasını düşündürücü buluyor halen bir geçiş döneminde olduğumuzu görüyorum.

Su Gibi_Şiirin yaşam felsefenize kattığı anlamlar nedir?

Nurdan Ünsal_ Şiir, az önce dediğim gibi kendimi ifade yollarımdan en iyisi. Yaşamın inişli çıkışlı zamanlarından arta kalan tek gerçeğin YAZI ve ŞİİR olduğunu düşünüyorum.Hız çağında herşey o kadar çabuk tüketiliyor ki yazı ağırlığı, durağanlığı ve serinkanlılığıyla anları donduruyor hızı yavaşlatıyor. Ayrıca gerçeği çırılçıplak söylemek yerine imgelerle anlamlandırmak hoşuma gidiyor.

Su Gibi_İnternetin şiirsel gelişime etkisi var mıdır?

Nurdan Ünsal_ İnternetin şiire etkisi çok büyük.Artık yazılı basın ve yayıncılıktan bile öne geçti internet.Kitap elbette büyük ve önemli yerini hep koruyacak ama yaygınlık ve okunurluk oranı düşüşe geçti son yıllarda. İnternette şiir sitelerinin izlenme ve kullanım oranları gözle görülür oranda arttı.Bundan da şikayetçi değilim, maksat okunmak ve geniş kitlelere seslenmekse internet çok etkili olarak bunu yapıyor.

Şiiri geliştirmeye gelince, her konuda ve olguda olduğu gibi zaman kötüleri eleyecek iyiler yoluna devam edecektir diye düşünüyorum.

Su Gibi_Şiir kitap satışları neden yazım edebiyatına göre daha düşüktür, sizin yorumunuz nedir?

Nurdan Ünsal_ Şiir öykü ve roman gibi uzun soluklu bir yapıt değildir.Bir çırpıda okunan ve tüketilen bir türdür.Ancak şiir antolojileri topluca şairlerin şiirlerini bir arada sunduğundan daha fazla ilgi görüyor..Bu nedenle internetin de etkisiyle istenen şairin istenen şiirine çok kolay ve çabuk ulaşılabiliyor bugün.Ama ben şiir kitabını alıp arasıra karıştırıp okuyup tekrar okuyup dizelerin altını çizip yıllar sonra dönüp neden çizdiğimi düşünmeyi, kitabın kağıdın kokusunu almayı daha çok seviyorum.Kitabın daha kalıcı ve özel bir yeri olmalı diye düşünüyorum.

Su Gibi_Şiirlerde tematik çalışmaya önem veriyor musunuz? Yoksa konular kendiliğinden mi oluşuyor ve tematik baktığınızda çalışmalarınıza seçimlerinizdeki yoğunlaşma hangi konulara?

Nurdan Ünsal_ Bir anda aniden bir sözcük ya da dize takılıveriyor dilime ve aklıma.Sonra, sonrası işte sancılı ve acılı bir düşünce ve duygu fırtınası... Günlerce, gecelerce bir tek sözcük için kıvranırım bazen, bazen de bir çırpıda dizeler dolusu şiir akar gider kalemden.Yani bir sistematiği yok şiirlerimin. Ancak, yazdıktan sonra bir süre demlenmeye bırakır gözümün önünden kaldırır günler sonra açar okurum ki olmuş mu olmamış mı asıl işte o zaman çıkar ortaya.Temalarım evrensel kadın ve aşk sorunsalı üzerine genellikle.

Su Gibi_Zaman içinde değişime uğrayan dil yapımız için ne düşünüyor sunuz?

Nurdan Ünsal_ Dil gelişen, büyüyen ve aynı zamanda sadeleşen bir varlık gibi görünüyor bana.Gelişmesi ve büyümesi zamanla gereksinim duyulan sözcüklerin ifadesi için; sadeleşmesi ise ağdalılıktan ve yabancı sözcüklerden arınması için gerekli.Kültürel etkilerden kaçınmak, yuvarlanan dünyadan soyutlanmak mümkün olmadığına göre dilin değişime uğraması da kaçınılmaz olacaktır.Yeni sözcük türetilmesine çok uygun bir dil yapımız olduğu da bir gerçek.Uçmak-tan, uçak..gibi, ne güzel örmekleri var bunun.Bir de sanal bir dil var ki gençlerin çokça kullandığı kısaltmalar ve deyimler...Dili bozanın asıl bu tür yanlış türetmeler olduğunu düşünüyorum.

Su Gibi_Şiirde gerçeklik ve soyutluk hakkında düşünceleriniz nedir?

Nurdan Ünsal_ Şiirde anlatılanın kendisi gerçektir aslında ama anlatım ve imgeler onu şiirsel kılar.Ben de şiirde resim çizmeyi ve imgeliği seviyorum, bolca kullanıyorum.

Su Gibi_Şiirde denge unusurunu nasıl yakalarsınız?

Nurdan Ünsal_ Dengeyi coşkuda ve duygulanımda iyi kullanmalı bence.Ne hamasi ve sömürüye açık bir duygusallık ne de ciddi ve soğuk bir anlatım olmalı.Ses, yani şiirin müziği kulağa hoş gelmeli.Bunun dışında biçim olarak uzun-kısa dizeler, birbirini tamamlayan altalta sıralanmış merdivenimsi dizeler gibi denediklerim olmuştur.Şiirlerimde, duygulanımda ve dize sıralanışında giriş, gelişme, sonuç şeklinde sıraladığım gibi tekrar dizeler ve nakarat biçiminde düzenlerden de yararlanırım.

Su Gibi_Şiirde kelimelerin gücü hakkında düşünceleriniz?

Nurdan Ünsal_ Sözcüklerin sihirli bir anlatım gücü olduğunu biliyorum.İki anlamsız sözcükten tek anlamlı bir sözcük çıkarmak, tamlamalar ve deyimler çok kullandığım biçimlerdir.O evrensel dili yakalamaya çabalarım hep. İyimser, güzel, derin ve içten olanı bulmak... imgeliğin en anlamlı ifadesi budur bence.

Su Gibi_Şiirde gelmek istediğiniz yer nedir?

Nurdan Ünsal_ Şiir tükenmeyen ve yaşandığı sürece yaşanılanların çeşitliliği oranında dünya üzerinde varolacaktır.Bu nedenle gelinen nokta hep bana daha ileriye gitmem gerektiğini söyler durur.Bir soru işareti üç nokta ile şiiri sadeleştirecek kadar ileri gidenler olsa da şiir sözcük ve anlam demektir bence.

Su Gibi_Sevgiğiniz bir şiir ile sohbetimizi bitirsek...

Nurdan Ünsal_Şiirle ilgili görüş ve duygularımı yansıtan bir makalemden şiirselleştirdiğim bir bölümü yazıyorum sizlere...Beni okuduğunuz için teşekkür ederim SU GİBİ grubuna....Sevgiler...Nurdan Ünsal

Hem herşeyi anlatmak isterim
çığlık çığlığa dünyaya
hem hiç birşey söylememek.
kahırlı bir giz içinde
saklanmak, aranmak,
sobelenmek, keşfedilmek.

olağanüstü bir haikuyla
upuzun bir destan arasında
gider gelir kalemim
denk getirmektir mesele ikisini.
ne egomdur benden öndeki
ne şaşkın bir coşku.

ne gerçeklikten kopabilirim
ne imgelikten vazgeçerim.
hem içtenlikten
hem de bayağılıktan korkarım.

vazgeçemem doğanın dilinden
evrensellikten
ademin ve havvanın dilinden
hatta cennetin dilinden.

işte benim şiirim
yankılanmalarım.
incinmelerim, sızlanmalarım.
nedenlerim, sonuçlarım.
kendi aşk söylemim
söylencem, şiirim.
tutunduğum aşk gibi
tutunmalarım.

ne tuzaklardır düştüğüm
kıvrandığım.
dil söyler
ama ne zordur yerleştirmek
şiire, şiirin içine.

hiç bir eksiği karşılamaz oysa.
hiç bir şiir
sevdiğine sevdirmez seni.
hiç bir şeyi düzeltmez
hiç bir şeyi yüceltmez
ne seni ne ötekini.
öteki için yazmadığını bilmek!
işte budur şiirin kapısı
budur şiirimin başlangıcı.
yazarsın
başın göğe erer sadece.

ama der ki Neruda:
ne çok gözyaşı ah!
bir şarkının sözüne,
tek bir an'a,
o bir tek kelimeye.
ne çok gözyaşı sığar
şiire.

'geceydi yıldızlar ışıl ışıldı'
işte bu!
ne güzel bir an'dır
ne çok şey anlatır
geçmişte kalan bir andır.
ama yaşar halen şiirde.
donar kalır o an içimizde.

06.01.2007
Nurdan Ünsal