Şehir Şiiri - Yorumlar

Burada çevirmenin yani Cevat Çapan'ın hakkını vermek gerekiyor. Sözcükleri dizmek yerini ve değerini bilmek; şairin sosyokültürel yapısını ve yakın olduğu alanları incelemek; yaşadığı ülkenin geleneklerinden tutun da o ülkeyi argosuna mecazına kadar özümsemek... Bir çevirmenin bilmesi ve araştırması gereken konular... Yalnızca dil bilmek ve şiiri bilmek de yetmiyor şiiri çevirmeye...

Ama Cevat çapan hakkını vermiş şiirin ve elbette Konstantinos Kavafis'in...

Bu şiiri eski, yaklaşık 20 yıllık bir Türk filminde duymuştum, sanat filmi denilebilir ve de şiir yerinde okunmuştu, tam yerinde... Filmin konusu kendisiyle hesaplaşan, yakın zamanda en yakın arkadaşı öldürülen bir yazarı anlatıyordu. Yazar olduğu yerde durmuyor durmadan geziyordu belki de kendisini arıyordu gittiği yerlerde... İşte bu şiiri okudu o düşüncelere dalmışken...

Sonra çocukluğunu geçirdiği köye gitti ve evlenememiş bir kadın girdi hayatına... Kadın sade bir kadındı, eğitim seviyesi belki ilkokuldu. Ama yazarı yalınlığı ve o pek de belli olmayan derinliğiyle etkiledi... Sonra yazar yazamamak korkusuyla doldu. Ne yazacağını ne yapacağını bilimiyordu ve içini kemiriyordu bu yazamamak duygusu... sonra tam olarak hatırlamıyorum ama tek hatırladığım arkadaşının hayatını yazmaya başlaması... Çünkü o arkadaşı ancak böyle ölümsüzleşebilir ve yazarın yazma gereksinimi ancak böyle karşılabilirdi.

ne diyebilirim ki uzun zamandır okuduğum ve gerçekten beni etkileyen tek şiir..

gerçekten muhteşem dizeler saygıyla eğiliyorm önünde.......

Sanki şair İstanbulumu anlatmış.

Yedi Düvel Yedi Tepe Efsane İstanbul

yerde sararmış bir yaprak görürsen eğer
inan sevgilim inan bu her şeye değer
ışıkların altında İstanbul'u seyrediyorum
geçen yıllarıma inan inan sevgilim kahrediyorum
Karadeniz’den esen rüzgar senin saçlarını savuru'yor
nedenini bilemediğim bir his içimi kavuru'yor
Galata'dan attığım mendil kubbelerin'den savrulur durur
üçüncü Ahmet çeşmesinin zinciri sevdama dem vurur
boğaz'da çırpınan bir martı'nın kanat sesleri
Çamlıca’nın görkemi gibi uyandırı'yor hislerimi
bir yıldız bir yıldız gibi çıkı'yor yokuş yukarı
Taksim'de yürü'yor caddeyi istiklal'de müzmin bekarı
sevdanın bir ucu Hisar diğerin'de Saraçhane'de yıkılmış surlar
Sultanahmet haşmeti ile Ayasofya sıra sıra gelen turlar
savrul'dum bir yaprağın kenarın'da ada vapurunun güvertesin'de
sevdan bir Dolmabahçe bir Beylerbeyi saray'ının çümbüşü renk bahçesin'de
süvariler sevdam gibi geçti tan vakti Üsküdar'dan
boğazın'da sevgilimin çifte gerdanlığı,habermi var yar'dan
bilsem aldanırmıy'dım Bebek, Emirgan, Aşiyan gibi parılda'yan yeşil gözlerine
her köşene yazılan hafızamıza kazınan süslü içine çeken sözlerine
Toptaşı, Atalamataşı, Hergele meydanı derken,Çiçekçi’den Karacaahmete inerken
tüm sevdiklerim yatıyor ulu çınarların altında,gözyaşlarım akıyor seyrederken
yemekte canın tavuk çekerse geçersin Ümraniye,Alemdağ'dan
oyalı mendil gelmiş Topkapı'lı eğitim fakülteli esmer yar'dan
yarin kokusu gelir Haliç'ten savrulur mistik kokular Sadabat’tan
avrupaya açılır bir kapı Eminönü,Sirkeci gar'dan,yarin elini tuttum Yerabatan’dan
nerde o eski Arnavut kaldırımların,Galata'dan geçerdi en güzel tranvayların
boğazı yakar Beylerbeyi,Dolmabahçe,İstanbul'u yakar Topkapı vakur sarayların
Kadıköy sahil,dolmuşun'da Moda,gezilir Bahariye’de,nostalji ararsan Kurbağlıdere’de
Koşuyolun'da koşar'dı dörtnala atlar,Papazın çayırı şimdi acep nere'de?
yayan gidersen kalırsın Tuzla'da piyade,içelim kahveyi iki orta bir sade
köftesine ve ayranın tadına doyulmaz,kapat gözlerini bana müsa'de
okursun her köşesin'de tarihi bir yazı,çekilmiyor bu güzelin artık nazı
fakiri'de zengini'de bulur kendince eğlenceli bar'ı ve saz'ı
tavernalar,bar'lar doldur'du sokak aralarını,Ortaköy sahilin'de entel magandaları
sazlar çalınır,kayıklar çekilir'di masmavi Göksu’da,unutulurmu o gizemli anları
sırtım'da darphane,gözlerimin önünde Gülhane,Saray Burnun'dan salınır endamlı gemiler
her köşen'de bir birin'den nadi’de mimar Sinan şaheseri eşsiz camileri
Beylerbeyi'nin saltanatın'dan,Çengelköy’ün bostan bahçelerin'den badem seçerken,
Başıbağlar'dan salındınmı? Babilin asma bahçeleri misali Bulgurlu’nun asma bağların'da güzel süzerken
Diyarbakır karpuzu elin'de Alemdağ’dan, Taşdelen’e pınar’ların suyu keserken
cuma namazını Sultanahmet Camisinin avlusun'da Ayasofya'yı seyrederek dinler'ken
gümüşten ince tellerin güzel kızların süsler hayalini Tellibaba'nın bağırın'dan
çayırın önü devam eder Beykoz'a erenler diyarına Hz Yuşa’nın kabrin'den
Piyer Loti'den seyretmek altın boynuz'u,Kanlıca'da yerken kaymaklı yoğurt'u
Kimileri bağlar türbelerine kısmet ipleri,Eyüp Sultan’da umutlar korkut'tu
Sanki senin uğuruna yapılmış denizin ortasına eseri sanat kulesikız
Karşılıklı birbirlerine kur yapar hisarın'da boğazı kesen aykız
zümrütü anka kuşu müjdeliyor'du,Fatih Sultan Mehmet efsaneyi fethedecek
tarih yazan yüce Atamız’dan insanlığa yadigar gençlerimiz vatan gibi bekleyecek
sultanların diyarı yedi düvel yedi tepe efsane İstanbul.

( www.ultrailan.com )

Dr İbrahim Necati Günay

( A Takımı Milenyum Şairler Grubu )

Günün köşesine seçenleri,çeviriyi yapan ve şairi kutlar,saygılarımı iletirim.

bir kavafis klasiği... ne söylenebilirki...

Bu şiiri her okuduğumda boğazıma bir şeyler düğümleniyor kendinize itiraf edemediğiniz bir düşüncenin en inanılmaz ve güzel ifadesi

Kavafis çok önemli bir dünya şairidir. Çapan çevirileri zaten tasrtışılmaz. Çok güzel. Saygılarımla.

Merhaba arkadaşlar,
şiiri yazan arkadaşa öncelikle düşüncesi ve emeği için teşekkürler.
yalnız çeviri bir şiir olduğu için bir öneride bulunmak istiyorum.
Bu şiiri Konstantinos Kavafis-Bütün şiirleri-varlık yayınları adlı kitabından da (çeviri: Herkül Millas, Özdemir İnce) okumanızı tavsiye ediyorum.