Şarkı Şiiri - Yorumlar

Muhteşem

Gizli... düşmanlarim var galiba... çekemeyenler varsa çatıya çıksın orda çekersin 3-1

Şarkı ile ilgili yazılan bir makalenin sadece ilk bendi ile ilgili kısmı paylaşmak istedim.

Fâriğ olmam eylesen yüz bin cefâ sevdim seni
Böyle yazmış alnıma kilk-i kazâ sevdim seni
Ben bu sözden dönmezem devreyledikçe nüh felek
Şâhid olsun aşkıma arz u semâ sevdim seni

(Ey sevgili,) yüz bin(lerce) eziyet etsen (de) seni sevdim.
Kazâ (ve kader) kalemi alnıma böyle yazmış(tır): Seni sevdim.
Dokuz (kat) gök(ler) dönmeye devam ettikçe ben bu (“Seni sevdim”) söz(ün)den vazgeçmeyeceğim!
Seni sevdim! Yer ve gök aşkıma şahit olsun!

Şairin çınlayıcı bir duyuruyla giriş yaptığı bu ilk bentte, şiir boyunca sergileyeceği, aşkın tezahürleri olan isyan, inat ve irade edalarının başlangıcını görmekteyiz.

Birinci ve ikinci mısrayı ters çevirerek sebep sonuç tarzındaki şu anlam ilişkisine varabiliriz:
“Seni sevdim. Kaza ve kader, alnıma böyle yazdığı için yüz binlerce acı çektirsen bile senden vazgeçecek değilim!”

Bentlerde asıl anlatılmak istenenin hep üçüncü mısrada verildiğini dikkate alarak ilerlediğimizde, evrendeki dönüşler3 devam ettikçe, yani kıyamete kadar, şairin bu “seni sevdim” sözünü dilinden düşürmeyeceğine dair kararlılığıyla karşılaşıyoruz.

Ve son mısrada ise, yerler ve gökler şahit tutularak bu sevginin “Aşk” olduğu ilk kez ilan edilmektedir.

Sevmenin bir alın yazısı olduğunu belirten “Kilk-i kazâ” terkibinde anlama daha münasipken ve vezne de uygunken, niçin “kader” değil de “kaza” kelimesi tercih edilmiştir? Çünkü başa gelen, aşktır ve o, sükûnetle kabulü gerektiren bir teslimiyetten öte, felaket karşısındaki panik refleksine sebep bir “kaza”dır.

Dîvân şairinin kelime seçimindeki geleneksel titizliğine ve Şeyh Gâlib inceliğine dair, dikkat çekici olan bu noktayı tespit ile devam edelim.

“Fâriğ olmam” ile “dönmezem” sözlerinin belirttiği olumsuzluk vurgusu ve kısmen polemik üslubuyla sezdirilen isyan duruşu, bu şiirin ana temasıdır. Klasik şiirimizde bu ifade tarzıyla, bir münakaşa havasıyla, seviyor olmayı anlatmanın köklerini, on dördüncü yüzyıl şairlerinden Kadı Burhânettin’e kadar götürmek mümkündür:
“Nola seni sevmişem kâfir degülem âhir
Cümle seni severler ben bir degülem âhir”
Kadı Burhânettin

Peki; yüz bin cefaya rağmen şairi vazgeçirmeyen, fezaların dönüşüyle beraber varlığı devam eden, yerlerin ve göklerin şahit kılındığı bir alın yazısı olan böylesi bir aşk, kime karşı duyulmaktadır? Hayal âleminin yerden Arş’a kadar seferber edildiği şiddette bir sevmek, maddi ve fiziki anlamda etten kemikten bir insana, bir kadına karşı mı yaşanmaktadır; yoksa kıyas, tahmin ve tarif ötesi mutlak güzelliğe mi?

Şiirde ulvî olanla maddi olanın en çok birbirine geçtiği ve düğümlendiği alan, şüphesiz ki dîvân edebiyatımızdır. Aynı şiir içinde hem ilâhî, hem beşerî olana vurgu yapabilmenin söyleyiş kıvraklığı, asırlar içinde had tanımaz noktalara kadar varacaktır. Çünkü şiirde çok boyutluluk, türlü anlam katmanları, çağrışım zenginliği ve her meşrepteki okuyucuya aynı anda hitap edebilme maharetinin sergilenmesi… gibi özellikler, ulvî olanla maddi olanın birbiri içinde verilmesini gerekli kılmaktadır.

Bu durumda şairin kişiliği belirleyici olmaktadır. Şerhinde bulunduğumuz şarkıdaki âşık rolünü üstlenmiş olan şair, Şeyh Gâlib değil de mesela Nedîm olsaydı -ki o, bizim dîvân şiirindeki Casanova’mızdır- hayal zorlayıcı mübalağalarla “…sevdim seni” dediği kişinin bir kadın, bir dilber olduğunu rahatlıkla söylemek mümkündü.

Ama söz konusu mısraları yazan, Şeyh Gâlib.
O, bir şeyhtir ve Mevlevîlik hiyerarşisinde önemli birer rütbe olan “dede”lik, “postnişin”lik gibi makamlara sahiptir.

Öyleyse bu dörtlükte, yerlerin ve göklerin şahadeti davet edilerek “…sevdim seni” denilen muhatabın kim olduğuna dair, ürpertici bir ihtiyatla yaklaşım, kaçınılmazdır.

(Kaynak: DEMİRBAĞ, Ömer; SEYH GÂLİB’İN BİR ŞARKISINI ŞERH DENEMESİ, JOURNAL OF SOCIALAND HUMANITIES SCIENCES RESEARCH, 2017 Vol:4 / Issue:15 pp.2054-2062)

Ben usanmaz bir aşığın diyor ki , bu aşkta kim muradına ermiş bu fanide!...

Rahmetle anıyoruz

İsmail Hakkı Naganlu beyin bahsini ettikleri "Sidretül münteha", salikin ilminin ve amelinin sona erdiği 7. kat falan değildir. Sidre demek, Arabistan kirazı demektir. "Münteha" demek ise, üst nokta, son nokta ve en uç demektir ki, burada bahsi geçen tabir, Kiraz ağacının en üst noktası demektir. Bu tabirin geçtiği "Necm" suresinin bahsettiği hadise, Resulullah -s.a.v-'in Hira mağarasından dönüşü esnasında "Cennetül Me'va'da" ("Me'va bahçesinde") yaşadığı bir vahye mazhar olma hadisesidir ki, bu hadise tıpkı Musa -a.s-'ın Tur dağında yaşadığı Rabbiyle mülaki olma, görüşme olayının bir benzeridir. Tur dağında Allah, Musa -a.s- ile etrafa ışık saçan bir ağacın arkasından hitap edip konuşmuş, Resulullah ile de, yine sidre/arabistan kirazı denen bir ağacın üstünü bürüyen bir nur'un arkasından mülaki olup konuşmuştur. Yoksa, Resulullah -s.a.v- ne Melekler gibi uçup göklere yükselerek orada olan bir mekanı aşarak Miraca çıkmış, ne de Rabbi ile yüz yüze perdesiz görüşmüştür. Bu mesnetsiz iddiaları bizzat Rabbimiz İsra suresinin 90'dan 96. ayetine kadar olan açıklamalarıyla ret edip yalanlamıştır. Yani, Göklerde ne öyle bir mevki ve kat vardır ne de, Resulullah böyle bir miraç hadisesini gerçekleştirmiştir. Çünkü Resululah, bir melek değil, bizim gibi bir beşer idi vesselam!

Çok güzel bir şiir...
Ruhu şad olsun mekanı cennet

Galib-î dîvâneyim Ferhâd u Mecnûn'a salâ
Yüz çevirmem olsa dünyâ bir yanâ ben bir yana
Şem'ine pervâneyim perva ne lâzımdır banâ
Anlasın bigâne bilsin âşinâ sevdim seni.

Muhteşem bir şiiri. Böyle şiirler okudukça güzelleşiyor... Şairi rahmet ve saygııyla anıyorum...

"Sidre-i münteha" demek sidre ağacının en uç noktası demektir ki bunun bir diğer adı; Arabistan kirazı'dır. Bu ifadenin yedi. kat olduğuna dair ne ayet ne de bir hadis vardır İsmail Hakkı bey. Kur'anda geçme sebebi ise; Resulullah-s.av.,e Hıra mağarasından dönerken Cennetül-Me'va'da( Me'va isimli bir bahçenin içindeki o kiraz ağacının önünde) vahiy gelmesinden dolayıdır ki; bunun bir benzerini de Musa nebi Tur dağında yaşamış ve ona etrafına ışık saçan bir ağacın arkasından Rabbi tarafından hitap edilmişti.

Semanın 9 kat olduğunu iddia eden Yunan felsefecileridir. Ne yazık ki, Kur'anda bu husus onlarca ayette izah edilmesine rağmen felsefeyi Kur'anın beyanına tercih eden bir kısım müfessirler ve onları körü körüne taklit eden şeyhler sema 9 kattır yalanının yayılmasına aracılık etmişlerdir.

Kainatı yaratan Allah, onun yedi kat olduğunu ve onu yarattıktan sonra üzerine arşını/tahtını kurup üzerine istiva ettiğini/kurulduğunu ve kainatın içindeki işleri oradan idare ettiğini ve de bu tahtını 8 adet meleğin taşıdığını kaç tane ayetinde açıklamasına rağmen bir kısım kötü niyetli para kulu yarım ya da çeyrek hocalar bunları avamdan gizliyorlar.

Parlak kandil güneştir ve dünyanın da içinde bulunduğu birinci kat semanın sayısız kandillerinden bir tanesidir sadece. Bize ondan özellikle bahsetmesinin sebebi: Bize en yakın güneş olması ve istifademiz için en uygun yıldız olmasıdır.

Asi şeytanlar dediği, cinlerdir ve onların haberci melekleri dinlemelerini önlemek için onlara görevli muhafız melekler meteorlarla/gök taşlarıyla bombardıman yaparlar. Kur'anda bahsedilen olayın mahiyeti budur ve Allah bunu bir çok ayetinde dile getirmiştir.

Hayırlı çalışmalar.

Evet Sidretül Münteha Kuran'da adı geçen, salik'in ilminin ve amelinin sona erdiği 7. kat Ancak şu da var ki. " Üzerinize sapasağlam Yedi Gök bina eyledik. Oraya parlak bir kandil yerleştirdik " Buradaki kandil terimini yıldızlar olarak kabul ediyoruz. Ki keza " En yakın göğü` her asi şeytandan koruyarak yıldız donanmalarıyla donattık " bahsi bunun delilidir. Bundan sonrası da var tabii ki. Ancak canlı mahlukatın olmadığı yer. Orayı bilen ademin olacağını sanmam.