Şairlik - Asrın Hissiyatı

ÖNCE ŞİİRİN MİMARİSİ - Mustafa Ceylan *************************** HECE şiirimizin gayet güzel bir örneği. Genç ve hece yazma gayreti içinde bulunan dostlarımız faydalansın diye, şiirin mimarisini ortaya dökelim hele. KALIP-ÖLÇÜ: Şiir 6+5=11 ile yazılmış. İlk kıtasını hece hece sayalım: Be-ni-hor-gör-me-yin/// şa-ir -dost-la-rım......6+5=11 Zıt-lar-zi-yan- o-lur/// kâr- ol-ma-yın-ca........6+5=11 Mu-hab-bet- yok- i-se/// ben- ni-ce- va-rım....6+5=11 Can-ca-nan- o-lur- mu ///pir ol-ma-yın-ca.......6+5=11 KAFİYE ve REDİF ********************** 1) Uyak-ayak mısraına bakalım önce. Yani 4' ncü mısralara... Orası şiirin şah damarıdır. Zıtlar ziyan olur (KÂR) olmayınca Can canan olur mu (PİR) olmayınca Hece cürüm olur (AR) olmayınca Senin varlığın ne (BİR) olmayınca Edip zulmet olur (NUR) olmayınca Uçurtma uçar mı (HÜR) olmayınca Görüldüğü gibi burada (Kâr-pir-ar-bir-nur-hür) -KAFİYEDİRLER. Her KAFİYENİN SONUNA EKLENEN-Olmayınca-REDİF'TİR. 2) Kıtalardaki diğer kafiyelere bakalım: -------(a) dostLARIM ..........................UYAK ..........................(a) VARIM ..........................UYAK * .........................(b) haklı-kafiye-der(redif) .........................(b) ahlaklı-kafiye-der(redif) .........................(b) saklı-kafiye-der(redif) .........................UYAK * .........................©saffet .........................©sarfet .........................©fark et .........................UYAK * ..........................(d) izlene ..........................(d) temizlene ..........................(d) (gizlene) ..........................UYAK * ..........................(e) is ..........................(e) sus ..........................(e) mahsus ..........................UYAK Evet, şiirin mimari projesi bu. Edebiyat tarihçileri ve yazarları bu şekli yapıya KOŞMA adını vermişler. Bu YAPILIŞ KOŞMA TÜRÜ BİR YAPILANMADIR. Bugün, HECE YAZAN çoğu şairimizin meftun olduğu ve kullanmadan bıkmadığı bir yapı tekniğidir. Genç hececilerin bu yapı tekniğine dikkat etmelerini tavsiye ederim. 3) Geçişler ve Bağ ********************** ŞİİRİN ANA YAPISINI oluşturan 4. mısra UYAK-AYAK mısraı ile 3'ncü mısralar arasında bir BAĞ var mı, yoksa KOPMALAR ve ANLAMSIZLIKLAR mı var? Buna bakmamız gerekmekte. Sondan başa doğru inceleyerek gelelim: Burada dikkat edeceğimiz 4 ve 3 ncü mısraı yanyana yazdığımızda DÜZGÜN -BİRBİRİNE AKUPLE VE ANLAMLI BİR CÜMLE oluşuyor mu? Onu arayacağız. (((Hicvin arsızlığı bana mı mahsus uçurtma uçar mı hür olmayınca Şairlik odur ki hiçte gizlene edip zulmet olur nur olmayınca Benliğe tapınma kaynağı fark et senin varlığın ne bir olmayınca Şiirin kökü ne bende saklı der hece cürüm olur ar olmayınca Muhabbet yok ise ben nice varım can canan olur mu pir olmayınca))) Görüldüğü gibi-NOKTALAMA İŞARETLERİ olmasa da, şair NOKTALAMA İŞARETLERİ HUSUSUNDA BENCE HATA ETMİŞTİR- şiirde anlam kayması, şiirde BAĞ KOPUKLUĞU-GEÇİŞLERDE ZAFİYET yoktur. Şu halde TEKNİK olarak başarılı bir şiirdir. 4-ŞİİRDE MESAJ ve DAVA ********************************* Günümüz şairlerinden özellikle HECE şairlerimizden bazıları bir DAVA şairidir. Mehmet AKİF, Arif NİHAT ASYA, Necip FAZIL KISAKÜREK gibi bir davanın SES BAYRAKLARIDIRLAR. Ömer Ekinci MİCİNGİRT de kalemini İNANÇLARI -İMANI VE KUTSAL DEĞERLER için bıkmadan kullanan, yeri geldiğinde DAVASI İÇİN KENDİSİNE bile HİCVİYELER yazan bir şairdir. Dava şairleri, GENÇ NESLE-GELECEK NESLE örnek ALINASI öğütler VERMEKTELER, bu yüzden çoğu kere bir baba, büyük-öğretmen hüviyetinde bir DİL KULLANMAKTADIRLAR. ANLAŞLIR ve LİRİK bir şiir yazan bu şairlerin şiirleri MESAJ yüküdür hep. Dönün bu şiiri yeniden okuyun, göreceksiniz ki ATASÖZLERİ ve DEĞİŞMEZ HAKİKATLERDEN örülmüş bir dokuyla karşılaşacaksınız. HEP DOĞRUYU, HEP GÜZELİ HEP İYİ VE FAYDALIYI GÖSTERME GÖREVİNDEN kaynaklanır bu doku... * Hecemizin usta şairlerinde Ömer EKİCİ MİCİNGRT'i bu şiirinden ötürü tebrik ediyorum. * Teşekkürler usta'ya... Selamlar, saygılar...