İsmet Barlıoğlu - Şahmaranlar(28) Şiiri ...

5
‘Kalkın ey ağalar, hayret edelim;
Müjde bize heç kedersiz gelmeyo.’

Sivas Milletvekili Nihat Bey:
- Kubi. Dedi. Ben seni tükendin sanmıştım. Tükenmemişsin. Yaralanan, al kanlara belenen, kafası kanlı palalarla kesilen fakat koltuğunun altına sıkıştırdığı başını, teslim etmeyen şehitler gibisin. Sen Sivas ‘lı olalı altı ayı geçti. Tümünü biliyorum. Neyin varsa, ne yaptınsa tümünü. Eşinin hala daha Sivas ‘a atanamadığını, İstanbul ‘da üçyüz lira ev kirası, bi dolu borç ödediğini, arşivlerde yattığını, o namlı bankaya her ay ikiyüz lira yatırdığını, şunu, bunu, tümünü. Bütün bunlara karşı, eşini Sivas ‘a almak için sadece yasa yollarını zorladığını, alışılagelmiş kapılardan yardım ummadığını, şimdiye kadar asla bir çıkış yolu bulamadığını, tümünü, tümünü. Senle tanıştığım günden bugüne dek ben de çok çıkış yolu aradım. Ama sadece yasalar düzeyinde. Senin gibi. Torpil, aracılık yollarını asla denemedim. Böyle kapıları asla zorlamadım. Bunları zorlasam, en önde sen ayıplardın beni. Biz başka insanlarız, Kubi. Olmak istediğini olan, olmak istediğinden başkasını olmak istemeyen insanlarız. Çünkü; yönümüz var. Çünkü; bize gereği olanlarımız var. Çünkü; içimizi, içimizde biryerlerimizi yoksulluklarıyla, mutsuzluklarıyla, açmazlarıyla kanatanlarımız var. Daha uygar anlayışların, daha erdemli davranışların insanlarıyız. Vicdanların, yasaların insanları. Sen ve ben. Bizler ve sizler. Yani yasaları yapanlarla, yasaları uygulayanlar. Biryerlerde bizim yaptığımız yasaları siz uyguluyorsunuz. Bilmem anlatabiliyor muyum Kubi? Ben hiçbir zaman torpilin, aracılığın adamı olmak istemedim. Bunun için de ben, belki bir daha burada olmayacağım. Vız gelir. Ben; büyük devrimcinin devrimlerine ilk harcı koyduğu kentin çocuğuyum. Konferansımla seni yormadan konuya geliyorum: Yeri geldikçe kaldırılacak olan ve asıl seni fakat hakkın savunucusu bir arkadaşın olarak da beni ilgilendiren, onüç kadrodan biri, bugün bir memurun emekliye ayrılmasıyla boşanmıştır. Ben ilgililerle görüştüm. Üzerine basa basa söylüyorum: Torpil, aracılık istemedim, yasalara uygun olmayan bir şey yaptırayım diye ricada bulunmadım, kimseye, bu açmazım çözülürse, karşılığında şu veya bu hizmeti yapacağım konusunda umut vermedim. Sadece görüştüm ve durumu anlattım, gereken açıklamaları yaptım. Açıkladım ki; boşalan bu tek kadronun kaldırılması, onüç kadronun kaldırılmasından bekleyen faydayı tek başına sağlayamayacaktır. Zira; söz konusu fayda için, daha oniki kadronun boşalmasını beklemek gerekmektedir. Oniki kadronun kaldırılmasını beklemekle onüçünün kaldırılmasını beklemek arasında devletçe önemli bir fark yoktur. Ama bireyler için önmeli faydalar vardır. Devletlerin ömürleri uzundur, bireylerin kısadır. Devletler bekleyebilir ama bireyler bekleyemez. Durumu yasalara uygun, mutluluğu için gerekenler yasalarda öngörülmüş birilerince bu kadronun boşalması çok önemlidir. Bu birileri altı ay da yasaların geçit vermesini beklemişlerdir ve artık onları bekletmek, aralanan bu geçidi onlara kapatmak yasa koyucunun temel istemiyle bağdaşamaz. Dolayısıyla bu boşanan kadroya atama yapma olanağı vardır. Bir farkla. Bu atama, daire dışından olursa yasalara aykırıdır, aracılıkla ve baskıyla yaptırılırsa ahlaksızlıktır. Zira; dışarıdan atamayla, kaldırılması öngörülen kadronun, yerinde durdurulması yasalarla bağdaşamaz. Zaten böyle bir atanma dileğini, o atamayı yapacak yetkideki ilgili yapmaz, geri çevirir. Yapmaması, geri çevirmesi de kendisinden beklenir. Zira; devletin bu yetkiyi verdiği ilgililer erdemlidir, öyle varsayılır, öyle olmaları gerekir. Beri yandan, atama daire içinden olursa; hem yapılma olanağı vardır, hem de yapılması yasalara uygundur. Zira; devlet bir yandan giderlerini kısmak isterken, bir yandan da kalkıp iki kadroya aylık vermeyecek, gene eskisi gibi tek kadroya verecektir. Bir farkla ki; atanan kimse, aylığını İstanbul ‘dan bırakacak, Sivas ‘ta alacaktır. Bu işte devletin kaybı yoktur. Bir bakıma Sivas ‘ta boşalan bu kadro kaldırılmış ve yerine İstanbul ‘daki bir kadro getirilmiş demektir. Kadrolar ayni kuruluşun kadroları olduğuna göre; gene toplamdan bir eksilmiş sayılabilecektir. Ortadaki fayda açıktır: Hem yasaların çalışan eşlere sözverdiği, garanti ettiği olanak ve vaad yerine getirilmekte, hem de altı ay sıkıntılara şerefle karşı koyan bir kimseye, (hangi nedenle olursa olsun) elinden alınmış olan mutluluğu geri verilmektedir. Bu durumda başvurulan yol aracılık değildir. Yasalara uygun bir uyarmadır, istemeden açmazların sıkıntılarına düşmüş bir insanı veya insanları kurtarmadır, onlara karşı bağışta bulunmak değil, yasaların bireylere karşı olan yükümlülüklerinden birini yerine getirmektir. Onlara, devletin var olduğunu, kendilerinden yana olduğunu göstermedir. Bilmem anlatabiliyor muyum, Kubi? İyice açıklayamadığım, yeterli biçimde belirtemediğimi sandığım bir tek noktamız kaldı sanıyorum: Bizim bu açmazımızın çözüme kavuşturulmasında devletin zararı değil, yararı vardır. Bireyleri, biryerlerde, yitiği olmadan koruduğu için. Zira; devletin görevi bireylerden doğagelmiş toplumu korumak, ona uygarca hizmet etmek, onu yükseltmek, ona fayda sağlamaktır. Bir başına bırakmak, hizmetlerini esirgemek, geriletmek, zarara sokmak, mutsuz etmek değildir.
Nihat Bey bir soluk alıp koltuğuna yaslandı: