Özkan Mert: Hayatı, Biyografisi, Eserler ...

21 Ekim 1944 yılında Erzurum'da, Palandöken dağının yamaçlarında 2 katlı ahşap bir evde doğdu. 2 yaşında TBC hastalığına yakalandı. Doktorlar yaşamından umut kesince babası mezarını satın aldı. Köylü bir kadının yaban bitkilerinden hazırladığı ilaç ve bulamaçlarla iyileşti. Asker olan babasının Konya'ya tayini çıkınca, bu kentte ilkokula başladı. Orta 3’e geçtiği yıl İzmir’e tayin oldular. İzmir Namık Kemal Lisesinde, Orta 3’e başladığı yıl TBC hastalığı yeniden başlayınca, Askeri Hastahaneye kaldırıldı. Bu hastahanede 3 ay yaşam savaşı verdi. Yoğun bir bakım ve pensilin tedavisinden sonra bir kez daha hastalığını yendi. Kaldığı yerden okuluna devam etti.

Bir yandan liseye devam ederken,diğer yandan TİP içinde çalışmaya başladı. Kısa bir süre TİP Gençlik kolları başkanlığı yaptı. Lise son sınıfa geçtiği yıl, her şeyi terkederek askere gitti. Sivas’ta temel eğitimini yaptığı sırada, komünist olduğu gerekçesiyle, Ağrı’ya sürgün taburuna gönderildi. Askerliğini yaparken dışarıdan sınavlara girerek liseyi bitirdi. 1967 yılı sonlarında İzmir'de Özel idare müdürlüğünde 2 hafta çalıştıktan sonra istifa etti ve Ankara’ya üniversiteyi okumaya geldi. DTCF’de Çince bölümüne girdi.Bir taraftan da (6 aylık bir eğtimden sonra) TEK’da topoğraf olarak Türkiye'nin değişik bölgelerinde çalışmaya başladı.

İzmir’de ilk gençlik yıllarında şiire başlayan şair, Ankara’da 68 olaylarının ateşli günlerinde en ön saflarda yer aldı. Dev-Genç’in adayı olarak katıldığı öğrenci seçimlerinde DTCF Senatosuna seçilerek devrimcileri temsil etti. O dönem yayınlanan ünlü ‘İşçi Köylü’ gazetesinde, Gün Zile’li ile birlikte ‘Mehmet ile Tancu’ adlı resimli tefrikayı yazdı ve sokaklarda gazeteyi sattı.

İlk eşi İpek’ten olan kızı Sanem’i Türkiye’de bir trafik kazasında yitirdi. İkinci eşi Karin’den Kerim adlı bir oğlu ve Joel adlı bir torunu var.

1969 Yılı sonunda, kuşağının 3 genç şairi ile birlikte, ANT Dergisinde yaptıkları ’Devrimci Şairler Savaş Açıyor’ adlı açık oturumda, 2.ci Yeni hareketine karşıt ‘Yeni toplumcu şiir’ konusunda düşüncelerini açıkladı. ’60 Şiir kuşağı Manifestosu’na imzasını attı. ANT, Halkın Dostları, Türk Solu, Papirüs, Dönem gibi dergilerde yayınlanan Diren Ey Kalbim/Hayatımızdan/Asyalıyım Yarem Derindir /Kuracağız her şeyi Yeniden… vb adlı protesto şiirleriyle, militan öğrencilerin, devrimci kitlelerin ve şiir severlerin en çok sevdiği ve okuduğu şairlerin başında yer aldı.

Şiirleri, eylemlerde, yürüyüşlerde, mitinglerde üniversite gençliğinin elinden düşmedi. Aynı dönemde yayınlanan ilk şiir kitabı ’Kuracağız Herşeyi Yeniden’ çıkar çıkmaz toplatıldı. 1971 faşist askeri cuntası, sıkıyönetim mahkemesince toplam 8 yıl hapis cezasına çarptırılınca yurt dışına çıktı(1972) . Özkan Mert’in 50 yıl önce yazdığı ’Protesto’ şiirleri’ bugün yazıldığı dönemden daha çok güncellik taşıyor.

1972 yılında ülkesinden ayrılan şair, Almanya'da 10 ay kaldıktan sonra İsveç’e geçti ve bu ülkeden politik iltica hakkı aldı. 1980-2006 Yılları arasında İsveç Devlet Radyo’sunda program yapımcısı ve sunucu, 2006-2008 yılları arasında da İsveç Devlet Tiyatrosunda, Uluslararası Tiyatro ve Kültür Projeleri şefi olarak çalıştı. Şair, gazeteci ve gezgin olarak dünyanın pek çok ülkesini gezdi, gördü.

Türkiye’de ve Avrupa ülkelerinde düzenlenen kültür,edebiyat ve şiir projelerinin iç ve dış koordinatörlük ve yönetmenliklerini yapan şair, İsveç ve diğer İskandinav ülkelerinin kültür kurumlarına danışmanlık görevini sürdürüyor.

Şiirlerinden sahneye uyarlanan şiir/oyunları tiyatro grupları tarafından değişik sahnelerde oynanıyor. Modern Türk Şiirinin kilometre taşlarından sayılan Özkan Mert, İsveç şiirinin de önemli isimlerinden.

1 eylül 2010 tarihinde İsveç’i terk ederek Bodrum’da, Gümüşlük’e yerleşti.

Eserleri

Kuracağız Her Şeyi Yeniden
Kırlangıçlar Kırlangıçlar
Irgatoğlu Atcalı Mehmet
Işte Hayat, Işte Ölüm ve Tarih
Stockholm'de Mavi Saatler
Dünya Çarpıyor Yüzüme (Toplu Şiirler)
Allah ve Tango
Mozart ve Akdeniz
Bir Irmakla Düello Ediyorum
Sürgün Şarkıları
Kentlerin Senfonisi
Gelincikya

Ödülleri
1990 Yunus Nadi Şiir Mansiyon Ödülü
1990 İlhan Demiraslan Şiir Büyük Ödülü
2007 Cemal Süreya Şiir Ödülü / Gelincikya ile - Eren Aysan ile paylaştı-