ÖZ KARDEŞiMDiR Şiiri - Binali Kılıç

KARDEŞLİK KONULU ŞİİR YARIŞMASI SONUÇLARI:

JÜRİ ÜYELERİ:

HASAN KOCABAŞ
OSMAN ÖCAL
DENİZ ŞAHİNOĞLU

1. KARDEŞLİK MEKANLARI ….. A.TURANOĞLU…………….249
2. ÖZ KARDŞİMDİR …………….. AŞIKBİNALİ……………..…247
3. KENDİNİ BİL KARDEŞİM…….MÜCELLA PAKDEMİR……215

KARDEŞLİK KONULU ŞİİR YARIŞMASI DEĞERLENDİRMELERİ

1 NUMARALI ŞİİR (HARİKA UFUK)

SEVGİ BİRLİĞİ (DAHA ÖNCE YAYINLANDIĞI İÇİN DEĞERLENDİRME DIŞI BIRAKILMIŞTIR.)

Gönül bir ummandır, aşk sevgi seli,
Uzansın âleme kardeşlik eli,
Her kim olursan ol, dışlama eli.
Var mı sevgi, dostluk, barış gibisi;
Bu yolda herkesle yarış gibisi!

Düşman bilme seni farklı bileni,
Kefenin hep birdir boyu ve eni,
Yıllardır kardeşiz Türk, Rum, Ermeni.
Var mı sevgi, dostluk, barış gibisi;
Bu yolda herkesle yarış gibisi!

Ayırma seveni, kutsaldır sevi,
Kardeşiz hepimiz Sünni, Alevi,
İnsanın gönlüdür Tanrı’nın evi.
Var mı sevgi, dostluk, barış gibisi;
Bu yolda herkesle yarış gibisi!

Köroğlu severdi asil kır atı,
Zorluklarla geçti dağda hayatı,
Bolu Beyi en son verdi beratı.
Var mı sevgi, dostluk, barış gibisi;
Bu yolda herkesle yarış gibisi!

Ünlü Mimar Sinan, eşsiz çizgisi;
Fuzuli şiiri; sevgi dizgisi,
Ozan Yunus Emre’m bizden ezgisi…
Var mı sevgi, dostluk, barış gibisi;
Bu yolda herkesle yarış gibisi!

İbnî Sina örnek fende, bilimde;
Farabî yarışır halen ilimde;
Atatürk içimde hem de dilimde.
Var mı sevgi, dostluk, barış gibisi;
Bu yolda herkesle yarış gibisi!

‘Gel’ dedi Mevlana: Kim olursan ol;
Işık ol, sevgi ol, yüreklere dol;
Allah’a sığının onda rahmet bol.
Var mı sevgi, dostluk, barış gibisi;
Bu yolda herkesle yarış gibisi!

Vatanın bağrına dayandı kama,
Atatürk sulh için savaştı ama
Sonunda ordumuz dedi ki: dama!
Var mı sevgi, dostluk, barış gibisi;
Bu yolda herkesle yarış gibisi!

……. diyor ki: Haller nicedir,
Sevgisiz bir yürek sanki gecedir,
Yaradan dilimden düşmez hecedir.
Var mı sevgi, dostluk, barış gibisi;
Bu yolda herkesle yarış gibisi!

-----------
2 NUMARALI ŞİİR

Severiz biz (MEHMET ALİ SEMİZOĞLU)

Gel kardeşim kaçma bizden
Düşman değil kardeşiz biz
Bakarız gönül gözünden

Nefret etmez severiz biz
Güzel gören gözleriz biz

Zikredelim gel seninle
Hal ehliyiz değil sözle
Sevgi gönülden gönül’e

Suret ehli değiliz biz
Taşıp akan sevgiyiz biz

Gezme sen kırda bayırda
Diken olur ancak orda
Karanfil gülle lalede

Diken değil gölüyüz biz
Güzel kokan çiçeğiz biz

Tevhit ilmi hikmet dolu
Yoktur onun hiç cürufu
İstiyorsan sen huzuru

Cefa değil huzuruz biz
Huzur ile doluyuz biz

Mehmet Aliyi ağlatmaz
Hedefsiz yolda bırakmaz
Ateşe astada yakmaz

Ateşte teki bahçeyiz biz
Ateşi ibrahimiz biz

HASAN KOCABAŞ:

Şiirde şair ismini belirttiğinden değerlendirilmemiştir.

****************************************************************************

OSMAN ÖCAL:

**** Şiir 8 heceli olarak yazılmış. Ancak sekizli hece kalıbındaki durak kuralına uyulmamış. Örnek:
Huzur ile doluyuz biz 4+4=8

Mehmet Aliyi ağlatmaz 5+3=8
**** Şiir 3+2 düzeninde yazılmış. Birinci beşlik aba bb, diğerleri ccc bb,ddd bb şeklinde devam etmiş. hem üçlü kısmın hem ikili kısmın mısra sonlarındaki kelime köklerine baktığımızda kelime köklerinden değil rediflerle ve eklerle kafiye yapılmaya çalışılmış. Kök kafiye yapılması daha uygun olur. İkiliklerin sonundaki biz sözcüğü redif olarak kullanılmış.
*****Şiirde kullanılan dil basit ve anlaşılır biçimdedir. Şiirin teması konuyla alakalı olup bir akıcılık hissedilmemektedir. Şiirin genelinde bütünlük hakim görülmektedir.
*****Şiirde noktalama işareti kullanılmamıştır. Üçüncü beşlikte gölüyüz sözcüğünde klavye hatası olmalı. Aliyi sözcüğü Ali’yi şeklinde yazılmalıydı. Ateş, huzur gibi sözcükler birden fazla değişik mısralarda kullanılmış. Sondan ikinci mısrada te eki iki defa yazılmış.
PUANI:60

*****************************************************************************

DENİZ ŞAHİNOĞLU:

2 NUMARALI ŞİİR

Severiz biz

Gel kardeşim kaçma bizden
Düşman değil kardeşiz biz
Bakarız gönül gözünden ABAB OLMAZASA ABCB OLABİLİR..

Nefret etmez severiz biz
Güzel gören gözleriz biz….

Zikredelim gel seninle
Hal ehliyiz değil sözle
Sevgi gönülden gönül’e SES KAFİYESİ YOK. GÖZ KAFİYESİ OLMUŞ

Suret ehli değiliz biz
Taşıp akan sevgiyiz biz

Gezme sen kırda bayırda
Diken olur ancak orda
Karanfil gülle lalede …1VE 2 TAMAM SAYILIR. AMA 3. MISRA BOZUYOR. SES KAFİYESİ YOK. GÖZ KAFİYESİ OLMUŞ

Diken değil gölüyüz biz
Güzel kokan çiçeğiz biz

Tevhit ilmi hikmet dolu
Yoktur onun hiç cürufu
İstiyorsan sen huzuru … AINI SORUN BURADAN DA VAR. SES KAFİYESİ YOK. GÖZ KAFİYESİ OLMUŞ

Cefa değil huzuruz biz
Huzur ile doluyuz biz

Mehmet Aliyi ağlatmaz
Hedefsiz yolda bırakmaz
Ateşe astada yakmaz …2 VE 3 OLMUŞ 1 OLMAMIŞ..SORUN AYNI

Ateşte teki bahçeyiz biz
Ateşi ibrahimiz biz
ŞİİR GÜZEL DEĞİL. KAFİYELER BOZUK. ALAN DAR. DURAK BOZUK. ÇOK ZORLANMIŞ AMA SONUÇ İYİ DEĞİL.

PUAN: 20

-----------

3 NUMARALI ŞİİR (SERDAR COŞKUN)

Biz beş barmağız, beş kardeş (DAHA ÖNCE YAYINLANDIĞI İÇİN DEĞERLENDİRME DIŞI BIRAKILMIŞTIR.)

Bir evde beş kardeş
Bir elde beş barmak
Tek bilek tek yürek
Bir evde beş kardeş

Ben baş barmaktım
Abiydim ağabey
O işaret barmağıydı
Ablaydı bacıydı.

Ya ortanca barmak
Hem abla hem bacı
Biz beş barmağız
Bir elde beş kardeş

Birde ikizler vardı
Yüzük barmaklan serçe barmak
Biz beş barmağız
Tek yürek beş kardeş

4 NUMARALI ŞİİR

İki Tel (ÖMER TEMEL)

Ömrümüz iki telden,
Var ve yok bestesinden.
Gençlikte çalar oynar,
Habersiz, son dem'inden.

Ömrümüz iki el'den,
Bir dünya, bir ahretten.
Biri ekin tarlası,
Mahsülü, diğerinden.

Ömrümüz iki selden,
Sevmek ve sevilmekten.
Birisi elinde de,
Diğeri yaban elden.

Ömrümüz iki yüzden,
Üç beş kelam hoş sözden.
Kem deyip yürek deşme,
Farkın olsun öküzden.

Ömrümüz iki kul'dan,
Bir dosttan bir düşmandan.
Öyle bir iz bırakki,
Destan yazdır arkandan.

Kardeşlik taa gönülden,
İnsanlık kültüründen,
Genç Osman’ı taht için,
Boğdurmayan türünden.

HASAN KOCABAŞ:

ŞİİRİN ÖLÇÜ YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ:
Şiir, 7’li hece ölçüsüyle yazılmıştır ve hece sayısı tüm mısralarda 7’dir.
Şiirde durak sistemi bulunmamaktadır. 7’li hece ölçüsüyle yazılan şiirlerde durak sistemi kurulması da pek mümkün değildir.
(85)

ŞİİRİN AHENK YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ:
Şiir, kural olarak a-a-x-a, c-c-y-c … kafiye düzenine göre yazılmakla birlikte, kafiye oluşturulmasında başarı sağlanamamıştır.
Örneğin ilk dörtlükteki (telden – bestesinden – deminden) kelimeleri arasında kafiye bulunmamaktadır. Dize sonlarındaki ayrılma hali ekleri atıldığında (tel-beste-dem) kelimeleri kalmaktadır ki aralarında ses uyumu yoktur. İkinci dörtlükteki (elden – ahretten – diğerinden) kelimeleri arasında da kafiye bulunmamaktadır. Dize sonlarındaki ayrılma hali ekleri atıldığında (el-ahret-diğeri) kelimeleri kalmaktadır ki aralarında ses uyumu yoktur. Üçüncü dörtlükteki (selden – sevilmekten – elden) kelimeleri arasında da aynı durum söz konusudur. (El ve sel kelimeleri arasında kafiye bulunsa da (sevilmek) kelimesi kafiye yapısını bozmaktadır. Diğer dörtlüklerde de durum farksızdır.
Ancak belli belirsiz bir ahenk sağlanmıştır.
(40)

ŞİİRİN MUHTEVA YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ:
Şiirin her dörtlüğünde farklı bir konu ve bu konunun zıtları işlenmiştir. Bu konular sırasıyla gençlik – ihtiyarlık, dünya – ahiret, sevmek – sevilmek, nezaket – nadanlık, dostluk – düşmanlık (iyilik – kötülük) , kardeşlik – çıkar arkadaşlığı şeklindedir.
Her ne kadar dörtlükler arasında konu birliği yokmuş gibi görünse de, farklı konuların dizilişinde temel konuya (kardeşliğe) vurgunun pekiştirilmesi amacı sezilmektedir. Bu nedenle dörtlükler arasında konu birliğinin var olduğu kabul edilmiştir.
Şiirde, ahlaka aykırı, siyasi maksatlar güden, kişileri hedef alan bir husus bulunmamaktadır.
(95)

ŞİİRİN NOKTALAMA VE İMLA YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ:
Şiirde, noktalama işareti kullanılmış ve doğru şekilde kullanılmıştır.
Şiirde, aşağıdaki imla kuralı ihlalleri yapılmıştır:
“ahiret” kelimesi “ahret” şeklinde yazılmıştır. Bu yazılım ölçüye uygunluğun sağlanması için yapılmıştır ama dize (Dünya ve ahiretten) şeklinde yazılarak da aynı uyum sağlanabilirdi.
“Mahsulü” kelimesinin “mahsülü” şeklinde yazılması da hatalıdır.
“Bırakki” kelimesi de “Bırak ki” şeklinde yazılmalıydı. Zira buradaki (ki) , iyelik eki değil, sebep-sonuç bildiren bir kelimedir.
(70)

ŞİİRİN DİL ve ÜSLUP YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ:
Genel değerlendirmeyle üslup hoş ve akıcıdır.
Dil anlaşılır durumdadır.
(90)

SONUÇ OLARAK VERDİĞİM PUAN: 380: 5 = 76

*********************************************************************************

OSMAN ÖCAL:

*****Şiir 7 heceli olarak yazılmış. Ancak son dörtlüğün birinci mısrasında ki ‘taa ‘ sözcüğü iki heceli düşünülürse bu mısra sekiz heceli olur. hece kalıbında durak kuralına uyulmamış.
***** Şiir aaba, aaca, aada kafiye düzeni ile yazılmış. Mısra sonlarındaki sözcüklere bakıldığında kelimelerin köklerinden değil genelde redif ve eklerle kafiye yapılmaya çalışılmış. Seçilen bu kelimeler şiirde akıcılığı etkileyebilir.
***** Şiirin konusu tam olarak kardeşliği yansıtmıyor. Akıcılık ve bütünlük yok.dil basit ve anlaşılır.
***** mahsülü değil mahsulü olmalıydı, bırakki değil bırak ki şeklinde yazılmalıydı.
PUANI:50

********************************************************************************

DENİZ ŞAHİNOĞLU:

4 NUMARALI ŞİİR

İki Tel

Ömrümüz iki telden,
Var ve yok bestesinden.
Gençlikte çalar oynar,
Habersiz, son dem'inden. ABCD. OLMAMALI…

Ömrümüz iki el'den,
Bir dünya, bir ahretten.
Biri ekin tarlası,
Mahsülü, diğerinden. TEN VE DEN LER KAFİYE DEĞİLDİR. KAFİYE İÇİN SESLER KELİMENİN “KÖK”ÜNDEN OLMALI…

Ömrümüz iki selden,
Sevmek ve sevilmekten.
Birisi elinde de,
Diğeri yaban elden. AYNI SORUNVAR…

Ömrümüz iki yüzden,
Üç beş kelam hoş sözden.
Kem deyip yürek deşme,
Farkın olsun öküzden. BU KITADA DÜZELME VAR. TAŞLAMA…

Ömrümüz iki kul'dan,
Bir dosttan bir düşmandan.
Öyle bir iz bırakki,
Destan yazdır arkandan… AYNI SORUNVAR…

Kardeşlik taa gönülden,
İnsanlık kültüründen,
Genç Osman’ı taht için,
Boğdurmayan türünden. ASKIDA KALMIŞ SANKİ… TAM OTURMUYOR.

KONU ÇOK GÜZEL AMA KÖTÜ İŞLENMİŞ. VE ÇOK AZ. BU KONU BU KADAR DAR ALANDA OLMAMALIYDI.
PUANIM 30

5 NUMARALI ŞİİR

Gardaş(Kardeş) Bozlağı Türkü modunda yaılmıştır

Aydoooosssssttt (TEVFİK TÜKENMEZ)
Gardaşım seninle sohbet edelim.
Şiir deryasına tümden gidelim.
Gönül bahçesinden güller derelim.
Bahçelerde açan güller solmasın.

Bülbül gelip gül dalına konunca.
Güllüğünü gösterir hemen gonca.
Aleme mis gibi koku dolunca.
Mest olan çıkmasın şiir susmasın.

Gardaşıma sordum Tokat Zileli.
Çok yazgılar görmüş gurbet gezeli.
Bir yiğide ikrar vermiş ezeli.
Kimse ikrarını baştan bozmasın.

Goyun gelir akşamınan yazıdan.
Seçer yavrusunu cümle guzudan.
Ciğerim yanıyor acı, sızıdan
Aşık yüreğini püryan etmesin.

Ürgüpten çıktım da gördüm şehiri,
Bal diyerek yutturdular zehiri.
Aradım batını, gördüm zâhiri.
Zahire kimseler dalıp kalmasın.

Uykusuz geçiyor gecem gündüzüm.
Akortu bozulmuş çalmıyor sazım.
Kaderim buyumuş,böyleymiş yazım
Kimse kaderine küsüp gitmesin.

Ortasar bağında bademler açmış.
Kalenin dibinde bir yiğit yatmış.
Yiğidi görenler feryadı basmış.
Feryat figan bize sakın kalmasın

…… gardaşa mısralar dizmiş.
Sinada bulunan yaralar azmış.
Mısralar usanmış kıtalar bezmiş.
Bu mısra burada bitsin yazmasın

HASAN KOCABAŞ:
--

ŞİİRİN ÖLÇÜ YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ:
Şiir, 11’li hece ölçüsüyle yazılmıştır ve hece sayısı tüm mısralarda 11’dir.
Şiirde 6 + 5 ölçülü durak sistemi kullanılmış, bu sistem 2. dörtlüğün 2. dizesinde aksamıştır. Öyle ki dizede hece azlığı intibaı vermektedir.
(85)

ŞİİRİN AHENK YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ:
Şiir KOŞMA türünde yazılmakla birlikte, ilk dörtlüğün 2. ve 4. dizeleri arasında uyak yoktur. Oysa olmalıydı.
Şiir, kural olarak aaab, cccb, dddb … kafiye düzenine göre yazılmakla birlikte, kafiye oluşturulmasında başarı sağlanamamıştır.
Şiirin ayağı olarak kullanılan (solmasın- susmasın- bozmasın- etmesin- kalmasın- gitmesin- kalmasın- yazmasın) kelimeleri arasında herhangi bir kafiye bulunmamaktadır. Ahenk rediflerle sağlanmaya çalışılmışsa da, bu kez de ince ses-kalın ses uyumsuzluğu oluşmuştur.
Dörtlüklerin ilk üç dizelerinde de kısmen yarım kafiye kullanılmakla birlikte, bazen yarım kafiye de aksamakta, uyum rediflerle sağlanmaktadır.
(40)

ŞİİRİN MUHTEVA YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ:
Genel anlamıyla şiirin çatısı kardeşlik üzerine kurulmakla birlikte, ağırlıklı olarak bunun gerçekleşemeyişinden duyulan şikayet seslendirilmiştir.
Dörtlükler arasında konu birliğinin var olduğu açık olmamakla birlikte hissedilmektedir.
Şiirde, ahlaka aykırı, siyasi maksatlar güden, kişileri hedef alan bir husus bulunmamaktadır.
(80)

ŞİİRİN NOKTALAMA VE İMLA YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ:
Şiirde, noktalama işaretlerinin kullanıldığını söylemek zordur. Zira yalnızca nokta işareti kullanılmış ve genellikle virgül işaretinin kullanılması gereken yerlere konulmuştur.
Şiirdeki bir çok kelimenin imlası yanlış olmakla birlikte halk ağzıyla söylendiğinden yanlış olarak kabul edilmemiştir. Gardaşım, goyun, akşamınan, guzu, zehiri, şehiri kelimeleri bunlardandır.
Ancak (akortu, Sinada) kelimeleri için aynı şeyi söylemek zordur. Bunların akordu ve sinede şeklinde yazılması gerekirdi. Sina kelimesi yer ismi de olduğundan, ayrıca karışıklığa sebep olmaktadır.
(40)

ŞİİRİN DİL ve ÜSLUP YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ:
Genel değerlendirmeyle halk şiiri (ozan geleneği) tarzında ve halk ağzı söyleyişiyle yazılmıştır. Söyleyiş içten ve anlaşılır durumdadır.
(90)

SONUÇ OLARAK VERDİĞİM PUAN: 335: 5 = 67

*********************************************************************************

OSMAN ÖCAL:

***** Şiir hece 11 li hece ölçüsüyle yazılmış.Geneli 6+5=11 li iken bazı mısralarda bu kurala uyulmamış.
Örnek:’Goyun gelir akşamınan yazıdan.’ 4+4+3=11
Güllüğünü gösterir hemen gonca. 7+4=11 gibi.
**** Şiir aaab cccb dddb kafiye düzeni ile yazılmış. Bazı dörtlüklerde kafiye yok. Redifler kafiye gibi kullanılmış. Ayaklı olarak yazılmasına rağmen ayaklarda da uygunluk yoktur, kalmasın iki ayrı mısra sonunda kullanılmıştır.
****Şiirin teması genel manada bir kardeşlik yerine kişi bazına indirgenmiştir. Her ne kadar yöresel kelimeler kullanılmış da olsa okuyanı sürükleyen bir akıcılık söz konusu değildir. Dörtlükler arasında da bütünlük görmek zordur.
****Her mısranın sonunda nokta kullanılması,son iki mısranın son dörtlükleri sonunda ise kullanılmaması doğal değildir. Ürgüp, Ortasar, Sina özel isimlerdir, ekleri ayrılmamış.
PUANI: 5O

********************************************************************************

DENİZ ŞAHİNOĞLU:

Aydoooosssssttt
Gardaşım seninle sohbet edelim.
Şiir deryasına tümden gidelim.
Gönül bahçesinden güller derelim.
Bahçelerde açan güller solmasın. KAPIDA HATA VAR. “ED-GİD- DER” GİBİ…

Bülbül gelip gül dalına konunca.
Güllüğünü gösterir hemen gonca.
Aleme mis gibi koku dolunca.
Mest olan çıkmasın şiir susmasın.

Gardaşıma sordum Tokat Zileli.
Çok yazgılar görmüş gurbet gezeli.
Bir yiğide ikrar vermiş ezeli.
Kimse ikrarını baştan bozmasın.

Goyun gelir akşamınan yazıdan.
Seçer yavrusunu cümle guzudan.
Ciğerim yanıyor acı, sızıdan
Aşık yüreğini püryan etmesin.

Ürgüpten çıktım da gördüm şehiri, ŞEHİRİ DEĞİL. ŞEHRİ OLACAK. KAFİYEYE VE ÖLÇÜYE UYMAK İÇİN YAZILMIŞ.
Bal diyerek yutturdular zehiri.
Aradım batını, gördüm zâhiri.
Zahire kimseler dalıp kalmasın.

Uykusuz geçiyor gecem gündüzüm.
Akortu bozulmuş çalmıyor sazım.
Kaderim buyumuş,böyleymiş yazım
Kimse kaderine küsüp gitmesin.

Ortasar bağında bademler açmış. “AÇ”
Kalenin dibinde bir yiğit yatmış. “YAT”
Yiğidi görenler feryadı basmış. “BAS”
Feryat figan bize sakın kalmasın UMARIM NE DEDİĞİMİ ANLAMIŞTIR.

…… gardaşa mısralar dizmiş.
Sinada bulunan yaralar azmış.
Mısralar usanmış kıtalar bezmiş.
Bu mısra burada bitsin yazmasın
KONU BÜTÜN BURADAN SORUN YOK. UYAK AYAK VE DURAKLARDAN ÇOK HATALAR VAR.
SADECE KONUNUN GÜZELLİĞİ İÇİN
PUAN 50

ÖZ KARDEŞİMDİR

Elini uzatıp, dostça elimi,
Alan insan,benim öz kardeşimdir
İnsan olup, yüce değerlerimi,
Bilen insan, benim öz kardeşimdir

Paylaşa bilmişse intizarımı
Yavrusu saymışsa, yavrularımı
Ağladığım zaman, göz yaşlarımı,
Silen insan, benim öz kardeşimdir

Onu yenmemişse nefs-i, izzeti
İnsan olmak için varsa kudreti
Silmişse gönlünden kini, nefreti
Falan insan, benim öz kardeşimdir

Çok önemli değil, Arab'ı, Rum'u
Kim olursa olsun ırkı, durumu
Gittiği her yere, sevgi tohumu,
Salan insan, benim öz kardeşimdir

Eğer insan isen, sen de sev, sevil
Gerçek dost bulursan, önün de eğil
Kardeşlik uğrunda, öldüren değil,
Ölen insan, benim öz kardeşimdir

İşine, aşına hile katmayan
Menfaât uğruna, dostu satmayan
Hilekârın denizinde batmayan,
Kalan insan, benim öz kardeşimdir

Binali'yim aldım dostluk hazını
Sevgiyle dinlerim dost avazını
Aşık olup, kardeşliğin sazını
Çalan insan, benim öz kardeşimdir