Bizde 1872 yılında yayımlanan ilk roman Tanzimat Dönemi sanatçısı Şemsettin Sami’nin Taaşşuk-ı Tâlât ve Fitnat’ıdır. Bu eserin yayımlandığı yıllarda(‘yıllarda’ kelimesinin yerine ‘yüzyılda’ ya da ‘yüzyıllarda’ kelimelerini kullanmak, en azından Fethi Naci’nin sınıflaması için daha doğru olacaktır) Batı’da şu romanlar okunmaktaydı(*) :
Fransız edebiyatı: Stendhal: Kızıl ve Kara(1830) , Parma Manastırı(1839): Chaderlos de Laclos: Tehlikeli Alâkalar(1872): Balzac: Eugénie Grandet(1833) , Goriot Baba(1833) , Köy Hekimi(1833) , Vadideki Zambak(1853) , César Birotteau(1837) , Kuzin Bette(1847): Emile Zola: Thérese Raquin(1867): Victor Hugo: Sefiller(1862): Amerikan edebiyatı: Hermanne Melville: Moby Dick(1851): İngiliz edebiyatı: Daniel Defoe: Robinson Crusoe (1720): Henri Fielding: Tom Jones(1749): Charles Dickens: Oliver Twist (1838) , David Cooperfield (1850) , Büyük Umutlar(1861): Charlotte Bronte: Jane Eyre (1847): Rus edebiyatı: Puşkin: Yüzbaşının Kızı(1836): Lermontov: Zamanımızın Bir Kahramanı(1839-1840): Gogol: Ölü Canlar(1842): Tolstoy: Savaş ve Barış(1869): Dostoyevski: Beyaz Geceler(1848) , Netoçka Nezvanova (1849) , Suç ve Ceza (1866) , Ezilenler(1866) , Kumarbaz(1866) , Budala(1869) , Ecinniler(1870): Alman edebiyatı: Goethe: Genç Werther’in Çektikleri(1774) , Wilhelm Meister’in Çıraklık Yılları(1796): İspanyol edebiyatı: Cervantes: Don Kişot (I.cilt: 1605, II. Cilt: 1615) .
Bunlar arasında İspanyol yazar Cervantes’in Don Kişot romanı, ilk olması bakımından ayrı bir önem taşımaktadır.
* * * * *
TÜRK ROMANINDA BATILILAŞMA VE ‘BATILILAŞMA SORUNSALI’
Dizimizin ikinci yazısında, Osmanlı Devleti’nin nasıl batılılaşma (sözde ve özde) çabası içine girdiğini, 1730 Lale Devri ile başlayan gelişmeleri, Sanayi Devrimi’nin Osmanlı’ya ve Osmanlı toplumuna etkisini, 1838 Ticaret Antlaşması’nı, 1808 yılında Sultan III. Selim’le Ayanlar arasında imzalanan Sened-i İttifak’ı, Sened-i İttifak Antlaşması’nın imzalanmasıyla Ayanların, nasıl nüfuz sahibi olduğunu ve meşrulaştığını; böylece Saray’a, bu antlaşmayla, ‘devlet meselelerinin kendilerine danışılarak çözülmesini’ kabul ettirdiklerini, bunun da ‘fiili toprak mülkiyetini körüklediğini belirtmiş ve şöyle bitirmiştik:
Tamamını Oku
Bu şiir ile ilgili 0 tane yorum bulunmakta