Karalamalar 50 - Muhalefet 1

İktidar - muhalefet, iki ayrı uç… Günümüz burjuva demokrasilerinin ayrılmaz, ayrılamaz ikilisi… Hep söylenir, “İktidar her türlü devlet yönetiminde vardır ama yalnız muhalefetin olduğu yönetimlere demokratik yönetim denir,” diye. Doğru bir söz...

Bir yerde muhalefet yapabilme özgürlüğü varsa eğer, bireysel ve toplumsal söylem ancak o zaman kendisine bir yaşam alanı nulabilir. Öte yandan muhalefet yoksa ya da muhalefete imkân tanınmıyorsa orada baskı ve zulmün hâkim olduğu bir yönetim var demektir.

Demokrasinin asıl göstergesi muhalefettir. Toplumsal ve hatta bireysel gelişmenin en önemli dinamiği…

Bir tutuma, bir görüşe, bir davranışa karşı olma durumu demek olan muhalefet sözcüğünün ifade ettiği anlam bu kadarla sınırlı değildir elbette. Muhalefete yalnızca bu anlamıyla bakmak eksiktir. Bu kelime yol gösterici bir unsur olma iddiasını da içinde taşımalıdır aynı zamanda.

Bir tutuma, bir davranışa sadece karşı olmak, itiraz etmiş olmaktan ileriye götüremez sahibini. Kişinin karşı olduğu şeye niçin karşı olduğunun izahını da yapması ve bu itirazını temellendirmesi gerekir.

Bu da yeterli değil, yapmış olduğu itirazların alternatiflerini de kesin ve net bir dille ortaya koyması gerekir ki yaptığı muhalefet gerçek değerini bulsun. Aksi takdirde yapılan muhalefet değil, yalnızca itiraz olur.

Öte yandan itiraz etmek de eğer belli bir temele dayandırılmazsa adına itiraz denmez, laf kalabalığı denir ki bu türden davranışlar sahibini muhataplarının karşısında gülünç duruma düşürmekten başka hiçbir işe yaramaz.

Muhalefet demokrasilerin olmazsa olmaz kurumlarının başında gelir. Evet, muhalefet olmadan demokrasi olmaz. Çünkü kendisi aynı zamanda iktidarın da alternatifi durumundadır. Ama muhalefet de üretebilir olmadıkça demokrasiye hiçbir fayda sağlamaz ve deyim yerindeyse boşa kürek çekmekten başka hiç bir işe yaramaz.