Maun Suresi Şiiri - Osman Erdoğmuş

MAUN SURESİ

Adını son ayetinden alır. Mekkidir. 107. Suredir.
Nüzul sırasına göre 17, sırada yer alır.
MAUN bu kalıpla sadece burada kullanılır. “Tekasür” ve “Kafirun” sureleri arasına yerleştirilmiştir.
Tekasür suresi ile irtibatı: olumsuz insanın özelliklerini anlatmaya devam ediyor.
Kur’anda iki 7 ayetli sure var. Fatiha ve Maun. Fatiha insan ile Allah ilişkisini, Maun suresi ise insan ile insan ilişkisine dikkat çeker.
Konusu: Hasenatın salihata tedvili nasıl olur, ona cevap veriyor.
Bireysel ibadetin sosyal yükümlülüklerle kopmaz bir bağa sahip olduğunu dile getiriyor.
Yani ibadet bireysel değildir, toplumsal bir boyutu var.
İbadetten bahsettiğiniz yerde, yoksulu doyurmaktan bahsetmezseniz o ibadet eksik kalır. Tek kanatla uçulmaz.
Allah’ın hakkı ile kul hakkının ayrılmazlığını vurguluyor sure.
İlk üç ayet: birey toplum ilişkisini.
Son dört ayet birey-Allah ilişkisini, ortadaki ayet ise bu ikisini birbirine bağlıyor. Tevhit ve adalet dinin iki kanadıdır diyor bu sure.
İbadet tevhidi, adalet ise paylaşmayı emrediyor. Biri kırılınca diğeri ile uçulmayacağından söz ediyor sure.

1. Dini yalanlayan kimseye baksana? Bak, gör,
DİN: belirsiz geldiğinde her tür hayat tarzı, inanç sistemi anlamına gelir.
ED DİN olarak gelince Allah katında bir tane inanç sistemi vardır. O da bütün Peygamberlerin, bütün vahiylerin inanç sistemidir.
Aldığımız aletin kullanım kılavuzu var. Hayatımızın kılavuzu ise DİN yani Kur’andır.
Bunun kurucusu değildir Hz. Muhammed. Bu silsilenin son peygamberidir. Bu da İslam’dır. “Sizden din olarak İslam’dan razı oldum.” (Ayet-i Kerime)
ED DİN İslam’ın ta kendisidir.

2. Yetimi horluyor, yetimi küçümsüyor, rahatsız ediyor, düşeni tekmeliyor.
YETİM: Kazananı ölmüş, kendisi de kazanacak kadar olmamış demek.
Cahiliyede yetimin durumu.
Nuzül sebebinde: Ebu cehilin yetimle olan münasebeti. Efendimizi karşısında görünce yetimin hakkını vermesi.
Şu anda bile yetimlere en çok sahip çıkan yine Müslümanlardır.
İslam yetimi korur. Bakınız daha savaş yok ortada. Yetim ağlarsa gök sallanır.
Yetim; babası ölmüş çocuğa denir. Onun babasını Allah aldı, ona sen sahip çıkacaksın ey Müslüman.
Kur’an uyarısı 1. Yetimin malına yaklaşmayın. 2. Yetimi itip kakmayın.
Kur’an’da zekat verilecek 8 kısım arasında yetim sayılmaz.
İslam’ı yalanlayan batının insanlığı sömürmesi insanlık ayıbıdır aynı zamanda.
İslam, yetimden çok cevherler çıkardı. MUSA BİN NUSAYR Afrika fatihi, TARIK BİN ZİYAD Endülüs fatihi, ABDULLAH BİN BATTAL (Battal Gazi), MÜCAHİT, DEHHAK da birer yetimdi. Peki, biz neler çıkarıyoruz yetimden, sokak çocukları, baliciler, gangsterler.

3. Yoksulu doyurma konusunda yeterli gayret sergilemiyor.
Dini yalanlayanların özelliklerini anlatıyor sure. En zengin adamlarla kıyas yapalım.
İmanınız varsa infakınızda olmalı.
Bir milletin medeniyetinin refah seviyesi yoksullarına ve yetimlerine ne kadar gözettiği ile ölçülür.
TAAMÜL MİSKİN: miskinin yemeği. Demek ki yediklerimizde miskinin hakkı var.
Bu ayetleri Hz. Ali ile Hz. Fatıma ile ilişkilendirirler. Hz. Hasan ve Hüseyin’e yemek yaptıkları sırada kapı çalınır. “Allah rızası için bana bir şey verin, çok açım” der. Ve kendileri için hazırladığı yemeği ona verirler. Akabinde kıyıda, köşede ne kaldıysa onlardan kendilerine bir şeyler hazırlarlar. Tam sofraya oturmuşlardır, yine kapı çalınır. Bir yetim yakını gelir ve yiyecek ister. Onu da ona verirler. Hz. Fatıma babasının evinden bir şeyler tedarik eder yine tam yiyecekleri sırada bu kez de savaş esiri gelir kapıya ve açım der. Onu da ona verirler ve aç olarak yatarlar.
Allah yoksulu yoksulla sınarken, zengini de yoksullarla sınar.

4. Eğer bütün bunları yapmıyorsa yazıklar olsun, böyle ibadet edenlere.
EL MUSALLİN aslında müşriklerin salatı yani ibadeti. Müşriklerin ibadeti el çırpmak ve ıslık çalmak. “Namaz insanı bütün kötülüklerden korur”

5. İbadetin maksadından uzaklaştırılmasıdır. Namazın veya ibadetin içindeki bir unutma veya yanılma değil. İbadetin gayesini unuturlar. Yaptıklarından habersizler.

6. İçinden ibadeti yapmıyorsa bu sefer dışına yamayacaktır.
Yani ibadeti gösterişe dökerler.
İbadetin ruhu ölürse geriye sadece jimnastiği kalır.

7. Onlar yardımın en küçüğünü dahi engellerler. Küçüğünü engelleyen büyüğünü yapar mı?
Onlar yardım yapmak şöyle dursun, yardıma teşvik etmek şöyle dursun, yapılan yardıma da mani olurlar.
Aslında burada: insan aktif iyi olmayınca iyi olarak kalmıyor. Hatta kötü olarak da kalmıyor. Aktif kötüye alçalıyor.
İnsan paylaşmayınca paylaşmamazlıkla kalmıyor, paylaşanlara da engel olmaya kalkıyor.

MAUN SURESİNİ HAYATA TAŞIMAK

1. Bir Müslüman müşriklikten kurtulmak istiyorsa bu sıfatlardan uzak durmalı.
2. Maun suresi işte bize böyle bir tipi tarif ediyor.
3. Maun suresi hala yaşıyor, tarihte kalmadı. Ölü bir metin değil.
4. Maun suresinin tarif ettiği tip aramızda ve bundan böyle de yaşamaya devam edecek.
5. Maun suresinin lafzı bir kez indi manası bin kez inmeye devam edecek.
6. İbadetlerimizi ve namazımızı adet olmaktan çıkarmalıyız. Adet olsun diye de ibadet yapmamalıyız.