Mats’e ve Laila’ya
Tarih çizgisi sessiz duruyor Samoa ve Tonga arasında, fakat Gece Yarısı çizgisi kayıp gidiyor okyanus ve adalar ve kulübe çatıları üstünde. Orada uyuyorlar, öbür tarafta. Burada Värmland’de gün ortasıdır şimdi, yakıcı güneşin olduğu bir ilkyaz günü – fırlattım bagajımı. Havanın mavi olduğu gökyüzünde bir yüzüş… Sonra birdenbire görürüm gölün öbür tarafındaki bayırları: bütün ağaçları kesilmiş ve üşümüşler. Beyin ameliyatı yapılacak bir hastanın tepesinde tıraş edilmiş kısımlara benziyor. Her zaman oradaydı, şimdiye kadar görmedim. At gözlükleri ve boyun tutulması… Devam ediyor yolculuk. Şimdi doludur manzara çizgilerle ve hatlarla, sanki eski gravürlerdeki insanların hafifçe kımıldaması gibi karınca yuvalarını andıran tepelerle dağlar arasında, ve köyler de binlerce çizgiydi. Ve her bir insan karıncası kendi çizgisini sürüklüyordu o büyük gravüre, doğru dürüst bir merkez yoktu fakat her şey yaşıyordu. Başka bir şey: bu figürler küçük, fakat onların hepsinin kendi yüzleri var, gravürcü teslim etmiş bunu onlara, hayır karınca değil onlar. Onların çoğu sıradan insanlar fakat isimlerini yazabilirler. Öte yandan Proteus çağdaş bir insandır ve bütün tarzlarda kendisini akıcı bir şekilde ifade eder, “açık mesajlar”la veya sarmalamalarla gelir, tam şu anda hangi kliğe bağlı olmasına göre değişir bu. Fakat ismini yazamıyor. Gümüş bilyeden nasıl kaçarsa kurt adam, öylesine kaçınıyor O da bundan. Kendisinden talep edilmiyor zaten bu, ne şirket hidrası, ne de Devlet… Devam ediyor yolculuk. Bir akşam çaresiz kalmış ve çimen üstünde boş sallanan hamağa ateş eden bir adam oturuyor bu evde. Ve yaklaşıyor gece yarısı çizgisi, neredeyse yarım tur boşuna döndü. (Gelip saati geri almak istediğimi iddia etme!) Güneşten sonra oluşan o delikten çağıldayarak girmeli yorgunluk… Asla yaşamadım belli bir ân elmas’ının dünya resmi boyunca silinmez bir çiziği çekip sürüklediğini. Hayır, aşınmaydı bu, o aydınlık yabancı gülüşü silen o inatçı aşınma. Fakat bir şey tekrar görünür olmakta, aşınarak öne çıkmakta o şey, bir gülüşe benzemeye başlıyor, ki bunun değeri nedir diye bilemiyor insan. Karara bağlanmamış. Yazmaya çalıştığım her sefer biri tutup kavrıyor kolumu.
[“GERÇEĞİN BARİYERİ”nden (1978)]
Tomas Tranströmer (1931-2015, İsveç)
Çeviren: İsmail Haydar Aksoy
Kayıt Tarihi : 22.12.2019 20:07:00
© Bu şiirin her türlü telif hakkı şairin kendisine ve / veya temsilcilerine aittir.
TILL MATS OCH LAILA Datumlinjen ligger stilla mellan Samoa och Tonga men Midnattslinjen glider fram över oceanen och öarna och hyddornas tak. De sover där, på andra sidan. Här i Värmland är det mitt på dagen, en solbrinnande försommardag – jag har slängt ifrom mig bagaget. En simtur i himlen, vad luften är blå … Då ser jag plötsligt åsarna på andra sidan sjön: de är kallhugna. Liknar de rakada partierna av hjässan på en patient som ska hjärnopereras. Det har funnits där hela tiden, jag såg det inte förrän nu. Skygglappar och nackspärr … Resan fortsätter. Nu är landskapet fullt av streck och linjer, som på de gamla gravyrerna där människor rörde sig små mellan kullar och berg som liknade myrstackar och byar som också var tusentals streck. Och varje människomyra drog sitt streck til den stora gravyren, det fanns inget riktig centrum men allt levde. En annan sak: figurerna är små men de har alla ett eget ansikte, gravören har unnat dem det, nej de är inga myror. De flesta är enkla människor men kan skriva sitt namn. Proteus däremot är en modern människa och uttrycker sig flytande i alla stilar, kommer med «raka budskap» eller krusiduller, beroende på hvilket gäng han tilhör just nu. Men han kan inte skriva sitt namn. Han ryggar tilbaka för det som varulven för silverkulan. Det kräver de inte heller, inte bolagshydran, inte Staten … Resan fortsätter. I det här huset bor en man som blev desperat en kväll och sköt skarpt mot den tomma hängmattan som svävade över gräset. Och midnattslinjen närmar sig, den har snart gått halva varvet runt. (Kom inte och påstå att jag vill vrida klockan tillbaka!) Tröttheten ska strömma in genom hålet som blev efter solen … Aldrig var jag med om att ett visst ögonblicks diamant drog en outplånlig repa tvärs över världsbilden. Nej det var nötningen, den ständiga nötningen som suddade ut det ljusa främmande leendet. Man något håller på att bli synligt igjen, det håller på at nötas fram, börjar likna ett leende, man vet inte vad det kan vara värt. Ouppklarat. Det är någon som huggar tag i min arm varje gång jag försöker skriva.
Bu şiire henüz hiç kimse yorum yapmadı. İlk yorum yapan sen ol!