Ön ittifakı zeminde fay hattı kırılması yapan köleci sistemin kendisi çok kırıklı bir yapıydı. Bu kırıklı yapı görece pek çok eşitsizlik adaletsizlik doğurmuştu.
Çelişki ve mücadeleler tarihi olan sınıflı sosyo toplumsa yapı burada firar etti. Üreten ilişkilerdi yapı içine Mamon'du bir sınıf çelişkisi inşa olmaya başlamıştı. Oligarşi ortaya çıkmıştı.
Neydi bu yansıma? Bir yanda ön sistemin ana omurgası vardı. Diğer yanda ardıl sistemde şahsi mülk sahipliğiyle mülkten yoksunluk vardı. Üreten emek sisteme birbirine göre de olur üretim yapmanı ortak katılımlarını yapmakla işler oldu.
Ve emekler uzmanlaştı. Yani üreten emek hiç değilse paylaşımda pay almakla; mülk hakkı olan üretim gücüne karşı, emek gücünün de ortaklık yapmasını ve bu ortaklık payla kendi yaşamını kat kat çok daha rahat oluşmasıydı.
Böyle mi görünür gökyüzü her zaman?
Her zaman güzel mi bu kadar,
Bu eşya, bu pencere?
Değil,
Vallahi değil;
