Makale 2: Şiirde Biçim Meselesi

Orhan Tiryakioğlu
438

ŞİİR


2

TAKİPÇİ

Makale 2: Şiirde Biçim Meselesi

merhaba şair / okur dostlarım,

Şiirde ilerlemeye çalışan ve gelişme yolunda çaba gösterenlerden biri olarak,
belki yararlı bir konu üzerinde foruma benzer küçük bir fikir teatisi kümesi kurabilir, belirli bir noktaya ulaşabiliriz umarım.

Eklenen bir şiirin hece ölçüsü, (ölçüden sınırlı anlamda bir dize içindeki heceyi sayıyorum) genelde ahenk dışı amaçlarla da uygulanan bir yöntem olmaktadır giderek. Bu, eşit hece sayılı dizenin, ahenkli veya akıcı olduğuna ilişkin teorinin bir sonucu gibidir.

Ölçü dendiğinde, belki daha açık olarak 'biçim'i ilişkilendirmeliyiz.

1- Uyak olarak; biçimi daha özgür duruma getirip, uyakları dizenin içine saklamak mümkündür, Örneğin devrik dize gibi gözükebilecek olan bir değişim;

'uyak 1' + ilk dizenin baş kısmı,
ikinci dizenin baş kısmı + 'uyak 2'

('uyak 1' ile 'uyak 2'; sondaki birkaç harfte aynı olan yapılardır) .

burada, seslendirmede, belleğimizde kalan seslerin birbirini zaman içinde izleyip üst üste binmesinin getirdiği bir güzellik olarak, beynimizde aynı uyak kalmaya devam eder...
Hatta bunu birkaç öbek sonra bile yapsanız, aynı yapıyı bellek hatırlar ve bu kıvılcım beklenen etkiyi yapar..

2- Dize sayısı olarak; örneğin, şiirin dörtlük olmak zorunda kalmaması gerekirdi; bazı sözlerin gereksiz yinelenmesine yol açabiliyor...

İlk dörtlükteki 2. ve 4. dizenin anlamları aynı ise, anlamı güçlendirmeyecek ve anlamda aşırı bir ağırlık verecekse, bu tekrarı kaldırmak ve serbestliğin bir örneği olarak, 3 dizelik bir öbek (kıta) ile yetinmek de mümkün olabilir.

Dize 1 + 'uyak 1'
Dize 2 + 'uyak 2'
Dize 3 + 'nakarat'

Dize 4 + 'uyak 3'
Dize 5 + 'uyak 4'
Dize 6 + 'nakarat'

Burada, şiiri geliştirme amaçlı olarak değerlendirip forum benzeri bir tartışmaya açabilmek önemli olacaktır.
Böylece herhangi bir şiir üzerinde öneriler ve yorum yapmak mümkün olabilir.
Aksi halde, şiirlere müdahale düşünülemez.

Biçim üzerine bu açıdan katkıda olabilir fikirlerinizi beklerim...

Saygılarımla...

Orhan Tiryakioğlu (Orhanti)
http://www.antoloji.com/orhan_tiryakioglu

Orhan Tiryakioğlu
Kayıt Tarihi : 17.8.2008 23:31:00
Yıldız Yıldız Yıldız Yıldız Yıldız Şiiri Değerlendir
Hikayesi:


Bir forum benzeri ortam için makale sunmak yararlı olacaktı. Saygılarımla.

Yorumunuz 5 dakika içinde sitede görüntülenecektir.
  • Alaaddin Uygun
    Alaaddin Uygun

    teşekkürler

    Cevap Yaz
  • Talat Semiz
    Talat Semiz

    Sevgili Orhan

    Şiirsel biçem şairin yaklaşmak istediği öz ve onun planı gibi durur karşımda. Biçem asıl olmalı kanısındayım. Evrene bir bakınız.. şekil almış maddeye türlü türlü biçem verilmiş, bunlkara da cisim adını vermişiz. Boşlukta söylenen ' bir şey' belirsizdir ve biçemi yoktur. Şiirsel biçem de tüm edebiyat türlerinde olduğu gibi giriş, gelişme ve sonuç bölümlerinden oluşabilir.
    Ayrıca şiirlerin giriş ve sonuç bölümlerinin de aynı olması biçemsel yeni bir anlayıştır. Şiirsel biçemin manzum bir öykü değilse, şekil olarak çok uzun yazılması şiirselliğin niteliğini kaybettirir. Okuyan insanın severek okuması, yorulmadan okuması esastır şiir için. Bir de şiir yazarken dikkatle izlenecek bir konu dil konusudur. yer yer sert ve yumuşak sessiz harflerden oluşan heceler şiire bir tempo ( ritmik zenginlik) verir.. Konu çok uzun.. bu nedenle kesmek zorundayım.
    Sevgilerimle.. (Aslında bu ve buna benzer konuların 'FORUM' bölümünde tartışılması dilimize oldukça getiri sağlayacak, şiirimizin zenginleşmesinde yararlı olacaktır.

    Cevap Yaz
  • Mücella Pakdemir
    Mücella Pakdemir

    Paylaşım için teşekkürler...

    Cevap Yaz

TÜM YORUMLAR (3)

Orhan Tiryakioğlu