Mahdum ve Kerîme
Tabelalarda sıkça görürsünüz; ‘’İsmail Bey ve Mahdumları’’ türünden yazıları. Fakat ne hikmetse ‘’İsmail Bey ve Kerimeleri’’ şeklinde bir tabelaya rastlamazsınız.
Bugün bu iki kelimeyi irdelemek istiyoruz. Daha ziyade, sözün ve kürsünün hakkını verebilen az sayıda kişilerden olan, Merhum İsmail Karakaya Hocaefendi’den naklen irdeleyeceğiz.
Mahdum, Arapça bir kelime olup memleketimizde erkek evlat için kullanılmaktadır. Kelime olarak, hizmet edilen anlamını taşır. Yani erkek evladını, ‘bu bizim mahdum’ şeklinde takdim eden kişi, ‘hizmetinde bulunduğum kimse’ demiş olmaktadır.
Kerîme de Arapça bir kelime olup, memleketimizde kız evlat için kullanılmaktadır. Kelime anlamı olarak, cömert yani eli açık kimse anlamına geliyor olsa da, Hocaefendi bu kelimeyi, ‘kendisine ikram etmeye mecbur olduğum kişi’ olarak tanımlamaktadır.
Kur’an-ı Kerîm’in ışığında yapılan bir sohbetten küçük bir alıntı yaptık sadece. Şimdi lütfen dikkat edelim.
Ne olursa olsun erkeklerin kusurlarını örtbas eden, kadınların kusurlarını da neredeyse tellaliyeye çıkaran bizleriz.
O masal dağında ünleyen gazal
Güz ve hasret yüklü akşam bulutu
Güz ve güneş yüklü saman kağnısı
Babamdan duyduğum o mahzun gazel
Ahengiyle dalgalandığım harman
