- I -
Çünkü geri dönmeyi umut etmem
Çünkü umut etmem
Çünkü dönmeyi umut etmem
Arzulayarak bu adamın yeteneğini ve şu adamın olanağını
Bu tür şeylere doğru gayret göstermem artık
(Niçin o yaşlı kartal gersin ki kanatlarını?)
Niçin üzüleyim ki
Mutat saltanatın yitmiş gücüne?
Çünkü umut etmem bilmeyi
Olumlu saatin o cılız görkemini
Çünkü düşünmem
Çünkü bilirim bilmeyeceğimi
O tek gerçek ölümlü gücü
Çünkü içemem orada, ağacın çiçeklendiği
Ve pınarların aktığı yerde, çünkü yeniden hiçlik vardır
Çünkü bilirim ki zaman her zaman zamandır
Ve mekân her zaman ve sadece mekândır
Ve güncel olan sadece bir kez
Ve sadece bir mekânda günceldir
Sevinçten uçarım her şeyin olduğu gibi olmasından
Ve tanımam o kutsanmış çehreyi
Ve reddederim o sesi
Çünkü yeniden dönmeyi umut edemem
Bundan ötürü sevinçten uçarım, bir şey
İnşa etmek sevinçten uçurur beni
Ve yakarmak Tanrı’ya esirgesin diye bizi
Ve kendimle çok fazla tartıştığım
Ve çok fazla açıkladığım bütün konuları
Unutabilmem için yakarmak
Çünkü yeniden dönmeyi umut etmem
Bu kelimeler cevaplasın
Çünkü yapılan şey, yeniden yapılmaz
Yeter ki hüküm çok ağır olmasın bizim için
Çünkü bu kanatlar artık uçacak kanatlar değildir
Fakat sadece havayı döven tırmıklardır
Şimdi büsbütün dar ve kuru olan o hava
Daha dar ve daha kurudur istençten
Öğret bize umursamayı ve umursamamayı
Öğret bize uslu durmayı
Dua et biz günahkarlar için şimdi ölümün bu saatinde
Dua et bizim için şimdi ve ölüm saatimizde.
- II -
Azize, üç beyaz leopar oturur bir ardıç ağacı altında
Günün serinliğinde, yemişler tıka basa
Bacaklarımdan yüreğimden ciğerimden ve kafatasımın
O oyuk yuvarlağını dolduran nelerse onlardan. Ve Tanrı dedi
Bu kemikler yaşasın mı? Yaşasın mı
Bu kemikler? Ve cıvıldayıp dedi nelerse ki
(Şimdiden kuru olan) o kemiklerin içini dolduran:
Bu Azize’nin iyi olmasından ötürü
Ve güzelliğinden dolayı, ve çünkü
Şereflendirdiğinden o Bakire’yi derin düşüncesinde,
Parıldayacağız ışıkla. Ve burada şaşkın olan ben
Öneririm eylemlerimin unutulmasını, ve bırakırım sevgimi
Çölün nesline ve sukabağının meyvesine.
Telafi eden budur
Bağırsaklarımı gözlerimin tellerini ve leoparların reddettiği
O sindirilmeyen parçalarını. Beyaz bir entari içinde
Geri çekilmiş Azize, tefekküre, beyaz bir entari içinde.
Kemiklerin beyazlığı ödesin unutkanlığın kefaretini.
Hayat yok onlarda. Unutulduğumdan
Ve unutulmuş olacağımdan, unutacağım
Böylece amaca yoğunlaşmış ve sadık olarak. Ve Tanrı
Kehanette bulun dedi rüzgâra, rüzgâra sadece çünkü sadece
Rüzgâr dinleyecek. Ve kemikler cıvıldayarak şakıdı
Çekirgenin yüküyle, diyerek
Sessizliklerin Azize’si
Dingin ve endişeli
Yırtık pırtık ve en büsbütün
Belleğin gülü
Unutuşun gülü
Tükenmiş ve hayat veren
Kaygılı dinlenişte
Yalnız gül
Cümle sevgilerin bittiği
O Bahçe’dir şimdi
Hoşnutsuz aşkın
Istırabını bitir
Bitimsiz yolculuğun
Bitimsizliğe bitişi
Cümle sonuçsuzların
Sonucu
Kelamsız hitap ve
Hitapsız kelam
Ana’ya şükran duası
Cümle sevginin bittiği
Bahçe için.
Kemikler bir ardıç ağacı altında şakıdı, dağıldı ve parıltılı
Dağıldığımız için sevinçliyiz, az iyilik yaptık birbirimize,
Günün serinliğinde bir ağaç altında, kumun takdisiyle,
Unutarak kendilerini ve birbirlerini, birleşti
Çölün huzurunda. Budur kura çekerek
Üleşeceğiniz ülke. Ve önemli değil ne taksim
Ne de birleşim. Budur o ülke. Sahibiyiz mirasımızın.
- III -
İkinci katın ilk dönüşünde
Döndüm ve baktım aşağıya
O aynı biçim sarmalanmış tırabzana
Kokuşmuş havadaki buğu altında
Umudun ve umutsuzluğun hilekâr yüzünü takınmış
Merdivenlerin iblisine karşı savaşıyor.
İkinci katın ikinci dönüşünde
Bıraktım onları aşağı doğru sarmalanmış olarak;
Yüzler yoktu artık ve karanlıktı merdiven,
Rutubetli, çentikli, yaşlı bir adamın ağzı misali salyalar içinde,
Tamir edilemez, ya da yaşlı bir köpekbalığının dişli gırtlağı gibi.
Üçüncü katın ilk dönüşünde
Açık bir pencere fırlamıştı incir yemişi gibi
Ve alıç çiçeğiyle bir otlak görüntüsünün ötesinde
Geniş sırtlı figür mavi ve yeşil kuşanmıştı
Kadim bir kavalla o akdiken zamanına hayrandı.
Yelin savurduğu saç şirindir, kumral saç savrulur ağız üstünde,
Leylak ve kumral saç;
Dikkati dağıtan şey, kavalın tınısı, durmalar ve adımları belleğin
Üçüncü katta,
Yitiyor, yitiyor; umut ve umutsuzluk ötesinde kudret
Tırmanıyor üçüncü kata.
Efendim, layık değilim ben
Efendim, layık değilim ben
fakat kelamı söyle sadece
- IV -
Kim yürüdü menekşeyle menekşe arasında
Yürürken envai yeşilin
O muhtelif safları arasında
Giderken beyaz ve mavi içinde, Meryem’in renklerinde,
Konuşurken önemsiz şeyleri
Cahilce ve ebedi ıstırapla bilgece
Diğerleri yürürken onların arasında devinen,
Sonra güçlü çeşmeleri oluşturan ve pınarları tazeleyen
Kuru kayaları serinleten ve kumu kaymaz yapan
Hezaren çiçeğinin mavisinde, Meryem’in rengindeki mavi,
Sovegna vos
Buradadır aradan dolaşan yıllar, alıp götürerek
Kemanları ve kavalları, onararak
Zamanda uykuyla uyanma arasında devineni, giyinip
Katlanmış beyaz ışığı, sarmalayarak O’nu, katlanmış.
Yeni yıllar dolanır, onararak
Gözyaşlarının parlak bir bulutu sayesinde, yılların, onararak
Yeni bir dizeyle o kadim kafiyeyi. Kurtararak
Zamanı. Kurtararak
O okunmayan öngörüyü daha yüksek düşte
Mücevherle süslenmiş Unicornlar sürüklerken yaldızlı cenaze arabasını.
Suskun bacı örtünmüş beyazda ve mavide
Porsukağaçları arasında, kavalı nefessiz olan
Bahçe tanrısı ardında, bükmüş başını ve işaretlemiş fakat tek söz etmemiş
Fakat yukarı fışkırmış pınar ve kuş şakımış aşağı
Kurtarmak zamanı, kurtarmak düşü
Kelamın simgesi duyulmamış, konuşulmamış
Rüzgâr sarsana dek bin fısıltıyla porsukağacından
Ve bundan sonrası bizim sürgünümüz
- V -
Kayıp kelam kayıpsa, sarf edilmiş kelam sarf edilmişse
Eğer duyulmadık, söylenmedik
Kelam söylenmemişse, duyulmamışsa;
Söylenmedik kelamdır hâlâ, o Kelam duyulmadıktır,
Kelamsız O Kelam, âlem içredir
Ve âlem içindir o Kelam;
Ve o ışık parladı karanlıkta
Ve Kelam’a karşı o rahat durmaz âlem dönüyordu hâlâ
O sessiz Kelam’ın merkezi etrafında.
Ey benim milletim n’ettim n’eyledim size.
Kelamın bulunduğu yer nerede, kelamın
Çınladığı yer? Burada değil, yeterli sessizlik yok
Denizde değil ne de adalarda, anakarada
Değil, çölde ya da o yağmur ülkesinde,
Karanlıkta yürüyenler için
Gündüz ve gece zamanı
O doğru zaman ve doğru yer burada değil
Yüzden kaçınanlar için inayet yeri değil
Gürültü arasında yürüyüp sesi inkar edenler için bayram zamanı değil
Dua eder mi duvaklı bacı
Karanlıkta yürüyenler için, seçtiği siz ve karşı çıktığı sizsiniz,
Mevsimle mevsim arasında boynuzda paralanmışlar, zamanla zaman,
Saatle saat arasında, kelamla kelam arasında, kudretle kudret arasında,
Karanlıkta bekleyenler? Duvaklı bacı dua eder mi
Kapıda bekleşip duran
Ve dua etmeyen çocuklar için;
Seçen ve karşı çıkanlar için dua
Ey benim milletim n’ettim n’eyledim size.
Cılız porsukağaçlarının arasında dua eder mi
Duvaklı bacı kendisini gücendirmişler için
Ve dehşete düşmüşler için ve teslim olmayanlar için
Ve onaylayanlar âlem önünde ve yadsıyanlar kayalar arasında
O en son çölde o son mavi kayalarda
Bahçedeki çöl ve çöldeki bahçe
Kuraklıktan, tükürerek o elma tohumlarını
Ey benim milletim.
- VI -
Geri dönmeyi umut etmesem de
Umut etmesem de
Dönmeyi umut etmesem de
Salınıp durmak arasında kârla zararın
Düşlerin kesiştiği bu kısa geçişte
Düşlerin kesiştiği alacakaranlık doğumla ölüm arasında
(Kutsa beni baba) bu şeyleri istemeyi istemesem bile
O geniş pencereden granit sahilden
Beyaz yelkenler hâlâ uçar deniz yönünde, denize doğru uçar
Kırılmamış kanatlar
Ve yitik yürek sertleşir ve sevinir
Yitik leylakta ve yitik deniz sesleri
Ve zayıf heves ivecendir isyana
Bükülmüş altın değnek için ve yitik deniz kokusu
İvecendir telafi etmeye
Bıldırcın çığlığını ve dönenen yağmurkuşunu
Ve kör göz yaratır
Boş şekilleri fildişi kapıların arasında
Ve koku tazeler kumlu toprağın tuz tadını
Bu gerilimin zamanıdır ölümle doğum arasında
Üç düşün mavi kayalarla kesiştiği
İnziva yeri
Fakat porsukağacından sarsılıp gittiğinde sesler
Bırak sarsılıp yanıtlasın diğer porsukağacı da.
Kutsanmış bacı, kutsal anne, pınarın ruhu, bahçenin ruhu
Kendimizi yalanla aldatarak ıstırap çekmemize izin verme
Umursamayı ve umursamamayı öğret bize
Bu kayalar arasında bile
Uslu durmayı öğret bize
Huzurumuz O’nun istencinde
Ve bu kayalar arasında bile
Bacı, ana
Ve ırmağın ruhu, denizin ruhu,
Ayrılarak acı çektirme
Ve ulaşsın sana sızlanışım.
T.S.Eliot (1888-1965)
(1948 yılı Nobel Edebiyat Ödülü sahibi) .
Çeviren: İsmail Haydar Aksoy
Çevirenin notları:
“Kutlu Çarşamba” olarak karşılığını verdiğim 'Ash Wednesday”, İsevilik’te Paskalya öncesi kutlanan Lent denen 40 günlük perhiz ve nefis kontrolü döneminin ilk Çarşambası’dır. Şiirin başlığını Türkçe olarak “Oruç Çarşambası” ya da “Erbain Çarşambası” olarak da karşılamayı düşündüm.
“Sovegna vos”: “Aklına getir”. ”Dante’nin “İlâhi Komedya”sının Araf bölümünde (XXVI) “Sovegna vos al temps de mon dolor”(Istırabımın zamanından dolayı aklına getir”) olarak yer almaktadır.
Unicorn: Tek boynuzlu hayali bir hayvan
İsmail AksoyKayıt Tarihi : 1.10.2007 02:22:00
© Bu şiirin her türlü telif hakkı şairin kendisine ve / veya temsilcilerine aittir.
Ash Wednesday by T.S.Eliot I Because I do not hope to turn again Because I do not hope Because I do not hope to turn Desiring this man's gift and that man's scope I no longer strive to strive towards such things (Why should the aged eagle stretch its wings?) Why should I mourn The vanished power of the usual reign? Because I do not hope to know The infirm glory of the positive hour Because I do not think Because I know I shall not know The one veritable transitory power Because I cannot drink There, where trees flower, and springs flow, for there is nothing again Because I know that time is always time And place is always and only place And what is actual is actual only for one time And only for one place I rejoice that things are as they are and I renounce the blessed face And renounce the voice Because I cannot hope to turn again Consequently I rejoice, having to construct something Upon which to rejoice And pray to God to have mercy upon us And pray that I may forget These matters that with myself I too much discuss Too much explain Because I do not hope to turn again Let these words answer For what is done, not to be done again May the judgement not be too heavy upon us Because these wings are no longer wings to fly But merely vans to beat the air The air which is now thoroughly small and dry Smaller and dryer than the will Teach us to care and not to care Teach us to sit still. Pray for us sinners now and at the hour of our death Pray for us now and at the hour of our death. II Lady, three white leopards sat under a juniper-tree In the cool of the day, having fed to sateity On my legs my heart my liver and that which had been contained In the hollow round of my skull. And God said Shall these bones live? shall these Bones live? And that which had been contained In the bones (which were already dry) said chirping: Because of the goodness of this Lady And because of her loveliness, and because She honours the Virgin in meditation, We shine with brightness. And I who am here dissembled Proffer my deeds to oblivion, and my love To the posterity of the desert and the fruit of the gourd. It is this which recovers My guts the strings of my eyes and the indigestible portions Which the leopards reject. The Lady is withdrawn In a white gown, to contemplation, in a white gown. Let the whiteness of bones atone to forgetfulness. There is no life in them. As I am forgotten And would be forgotten, so I would forget Thus devoted, concentrated in purpose. And God said Prophesy to the wind, to the wind only for only The wind will listen. And the bones sang chirping With the burden of the grasshopper, saying Lady of silences Calm and distressed Torn and most whole Rose of memory Rose of forgetfulness Exhausted and life-giving Worried reposeful The single Rose Is now the Garden Where all loves end Terminate torment Of love unsatisfied The greater torment Of love satisfied End of the endless Journey to no end Conclusion of all that Is inconclusible Speech without word and Word of no speech Grace to the Mother For the Garden Where all love ends. Under a juniper-tree the bones sang, scattered and shining We are glad to be scattered, we did little good to each other, Under a tree in the cool of day, with the blessing of sand, Forgetting themselves and each other, united In the quiet of the desert. This is the land which ye Shall divide by lot. And neither division nor unity Matters. This is the land. We have our inheritance. III At the first turning of the second stair I turned and saw below The same shape twisted on the banister Under the vapour in the fetid air Struggling with the devil of the stairs who wears The deceitul face of hope and of despair. At the second turning of the second stair I left them twisting, turning below; There were no more faces and the stair was dark, Damp, jagged, like an old man's mouth drivelling, beyond repair, Or the toothed gullet of an aged shark. At the first turning of the third stair Was a slotted window bellied like the figs's fruit And beyond the hawthorn blossom and a pasture scene The broadbacked figure drest in blue and green Enchanted the maytime with an antique flute. Blown hair is sweet, brown hair over the mouth blown, Lilac and brown hair; Distraction, music of the flute, stops and steps of the mind over the third stair, Fading, fading; strength beyond hope and despair Climbing the third stair. Lord, I am not worthy Lord, I am not worthy but speak the word only. IV Who walked between the violet and the violet Who walked between The various ranks of varied green Going in white and blue, in Mary's colour, Talking of trivial things In ignorance and knowledge of eternal dolour Who moved among the others as they walked, Who then made strong the fountains and made fresh the springs Made cool the dry rock and made firm the sand In blue of larkspur, blue of Mary's colour, Sovegna vos Here are the years that walk between, bearing Away the fiddles and the flutes, restoring One who moves in the time between sleep and waking, wearing White light folded, sheathing about her, folded. The new years walk, restoring Through a bright cloud of tears, the years, restoring With a new verse the ancient rhyme. Redeem The time. Redeem The unread vision in the higher dream While jewelled unicorns draw by the gilded hearse. The silent sister veiled in white and blue Between the yews, behind the garden god, Whose flute is breathless, bent her head and signed but spoke no word But the fountain sprang up and the bird sang down Redeem the time, redeem the dream The token of the word unheard, unspoken Till the wind shake a thousand whispers from the yew And after this our exile V If the lost word is lost, if the spent word is spent If the unheard, unspoken Word is unspoken, unheard; Still is the unspoken word, the Word unheard, The Word without a word, the Word within The world and for the world; And the light shone in darkness and Against the Word the unstilled world still whirled About the centre of the silent Word. O my people, what have I done unto thee. Where shall the word be found, where will the word Resound? Not here, there is not enough silence Not on the sea or on the islands, not On the mainland, in the desert or the rain land, For those who walk in darkness Both in the day time and in the night time The right time and the right place are not here No place of grace for those who avoid the face No time to rejoice for those who walk among noise and deny the voice Will the veiled sister pray for Those who walk in darkness, who chose thee and oppose thee, Those who are torn on the horn between season and season, time and time, between Hour and hour, word and word, power and power, those who wait In darkness? Will the veiled sister pray For children at the gate Who will not go away and cannot pray: Pray for those who chose and oppose O my people, what have I done unto thee. Will the veiled sister between the slender Yew trees pray for those who offend her And are terrified and cannot surrender And affirm before the world and deny between the rocks In the last desert before the last blue rocks The desert in the garden the garden in the desert Of drouth, spitting from the mouth the withered apple-seed. O my people. VI Although I do not hope to turn again Although I do not hope Although I do not hope to turn Wavering between the profit and the loss In this brief transit where the dreams cross The dreamcrossed twilight between birth and dying (Bless me father) though I do not wish to wish these things From the wide window towards the granite shore The white sails still fly seaward, seaward flying Unbroken wings And the lost heart stiffens and rejoices In the lost lilac and the lost sea voices And the weak spirit quickens to rebel For the bent golden-rod and the lost sea smell Quickens to recover The cry of quail and the whirling plover And the blind eye creates The empty forms between the ivory gates And smell renews the salt savour of the sandy earth This is the time of tension between dying and birth The place of solitude where three dreams cross Between blue rocks But when the voices shaken from the yew-tree drift away Let the other yew be shaken and reply. Blessed sister, holy mother, spirit of the fountain, spirit of the garden, Suffer us not to mock ourselves with falsehood Teach us to care and not to care Teach us to sit still Even among these rocks, Our peace in His will And even among these rocks Sister, mother And spirit of the river, spirit of the sea, Suffer me not to be separated And let my cry come unto Thee.
Bu şiire henüz hiç kimse yorum yapmadı. İlk yorum yapan sen ol!