Kurtuluşun Felsefesi 162 Şiiri - Yorumlar

Meclisi Mebbusan açılış hareketi sonucunda El mana düşüncesinin temsili ve temsilcisi olan saltanat; bu yeni oluşumu içine sindirmese de saltanat artık meclis baskısını ve meclis iradesini istemeye istemeye tanıyordu. Ok yaydan çıkmış, irade ve egemenlik paylaşılmıştı. Geriye döndürülemezdi.

El temsilcisi olan saltanat, Mebuslar meclisini kaale alıp, dinlemesiyle artık saltanat kendi kalesine gol atmıştı. Köleci bir saltanatınız ve "egemenlik efendilerindir (egemenlik El'indir)" diyen "El Hâkim" baskısı olmasaydı ona direnip onun yıkılan bir saltanatı da olmayacaktı

Meclisi Mebbusan koşullarında; yeni durumu ile millet saltanatın ve padişah iradesinin irade otağı ve irade benzeriydi. Hala El'in egemenliği sürüyordu. Olup biten muzafferlik; soyut bir egemenlik alanında El'in ortağı ve benzeri oluştu.

Meclisi Mebbusan konjonktür içinde geçmişin rekürsif ya da özyineli sistem çevrimini veren tekrarlarının yeniden bir dirimle bu kes de yeni koşullarda yeni durumuyla vakti gelmiş zorunluluğun belirmesiydi. Meclisi Mebbusan geri bağlanımla kolektif bilincin; gruplar arası ilahi irade olan imlecin imge ve imaj ruhuydu.