Küçük Devler- Manilerimiz (Hece)

Bize güller ağlasın
Yüreğimi dağlasın
Yârim çıkıp gelmezse
Dere gibi çağlasın

Yârim küsmüş yar bana
Ne desem yârim sana
İki gözüm kör olsun
Hayat artık yar bana

Ne desem konuşmuyor
Lâl dili söyleşmiyor
Benim suçum sevmekmiş
Yar niye hiç bilmiyor

Sabah olmadı erken
Ben yârime giderken
Baktım yârim kapıda
Çözüverdim giyerken

Yar usulca geliver
Şu serçeyi seviver
Susamış dudağına
Bir yudum su veriver

Yüreği içli sazdım
Buruk kalpte bir nazdım
Kırıverdin gönlümü
Boynu bükük ilkyazdım

Yârim sevdim gönlünü
Kime verdin gönlünü
Ben burada dururken
Bana versen gönlünü

Rüzgâr kırmış dalları
Giymez olmuş alları
Yâr gurbete gidince
Hepten solmuş kolları

Dağlar oldu bağ bana
Sevdan kopmaz bağ bana
Gönlünün çiçekleri
Döndürdü ah bağbana

Elbisem var çok ensiz
Çiçeklidir bol yensiz
Bu ayrılık yüzünden
Sonum gelecek sensiz

Gönderdim ulakları
Doladım dolakları
O yâri gördüm yolda
Kepçeymiş kulakları

Yâr istemiş benden gül
Gönlüm sanki bir bülbül
Rüzgâr ondan esiyor
Kirpiği mavi sümbül

Gönlü güzelce yârim
Seni her gün arayım
Unutup gideceksen
Bırak tene sarayım

Uzaktan kokun gelsin
Sevdim mi herkes bilsin
Kaybederse yar kendin
Dönüp gönlümde bulsun

Derde düştüm sarayım
Gel gönlümce sarayım
Göz kırptığından beri
Çiçeklendi sarayım

Sarı kuşum var uçar
Bıraksam elden kaçar
Aynı yârime benzer
Gözleri ışık saçar.

Ölürüm o göze
Hesap sorar hep öze
Gelcem dedin gelmedin
Döndüm alevden köze

Yar aman aman
Kalmadı bende derman
Yarim gitti gideli
Hallerim dünden yaman

Kızarmış ekmek saçım
Üstüne susam saçım
O yar küser giderse
Yolarım başım saçım

Yarin yanına vardım
Kolun boynuma sardım
Doyamadım sevmeye
Oturdum tenime kardım
Hep altılı bir zardım
Ona tutkun bir yardım..

Söyle bana soyunu
Atanı hem boyunu
Karamandan mı gelir
Salıvermiş koyunu

Uzaktandır atağım
Yürektedir otağım
Yıldızlar üzerimde
Samanyolu yatağım

Saygılarımla Perinur Olgun

Edebiyat Dilinde Mani:
Başta aşk olmak üzere hemen her konuda yazılabilen bir halk edebiyatı nazım türüdür. Çoğunlukla 7 heceli dört dize bir bendden meydana gelir. Ama dizeleri 4-5-8-10-14 heceli kalıplarla söylenmiş maniler de vardır. Birinci, ikinci dördüncü dizeler birbirleriyle kafiyeli, üçüncü dize serbesttir. Yani kafiye dizilişi aaxa'dır. aaaxa düzeninde maniler de var. İlk iki dize hazırlık dizeleridir. Son iki dize ile anlam bağlantısı yoktur. Asıl anlatılmak istenen son iki dizede verilir. Birçok mani çeşidi vardır. En çok kullanılanlar düz ya da tam mani, kesik mani, cinaslı mani, yedekli mani, artık mani’dir.

Düz Mani: Yedişer heceli dört dizeden oluşur. Kafiyeleri çokluk cinassızdır.

Yedi kuşum var uçar
Bıraksam elden kaçar
Aynı yârime benzer
Gözleri ışık saçar. P.O

Kesik mani: Birinci dizesi 7 heceden az, anlamlı ya da anlamsız bir sözcük grubu olan maniler. Bu kesik dize sadece uyağı hazırlar.

Ölürüm o göze
Hesap sorar hep öze
Gelcem dedin gelmedin
Döndüm alevden köze P.O

İstanbul manileri:

Eğer meydan ve kahvehanelerde söylenen ve ilk dizeleri 'aman aman' ünlemi ile doldurulan manilerse bunlara İstanbul manileri denir.

Yar aman aman
Kalmadı bende derman
Yarim gitti gideli
Hallerim dünden yaman P.O

Cinaslı mani: Kesik manilerde eğer kafiye cinaslı ise bunlara cinaslı mani denir.

Kızarmış ekmek saçım
Üstüne susam saçım
O yar küser giderse
Yolarım başım saçım P.O

Yedekli mani: Düz maninin sonuna aynı kafiyede iki dize daha eklenerek söylenen maniler. Cinaslı kafiye kullanılmaz, birinci dizeleri anlamlıdır. Yedekli maniye artık mani de denir.

Yarin yanına vardım
Kolun boynuma sardım
Doyamadım sevmeye
Oturdum tenime kardım
Hep altılı bir zardım
Ona tutkun bir yardım.. P.O

Deyiş: İki kişinin karşılıklı söylediği manilerdir. Soru yanıt şeklinde düzenlenir. Bir başka kişinin ağzındanmış gibi aktarıldığı şekilleri de vardır.

Peri Kızı:
Söyle bana soyunu
Atanı hem boyunu
Karamandan mı gelir
Salıvermiş koyunu

Uzaktandır atağım
Yürektedir otağım
Yıldızlar üzerimde
Samanyolu yatağım

Saygılarımla. Perinur Olgun