Kıyıdaki Elmaya Bir Ses Şiiri - Yorumlar

hayat hep alıp verme. ve bir gün sukune ere her bir nsne günün şiirini kutlarım

kandanadam
tek barınağın bir kadının yarasıdır..
pıhtılaşmadan kışa kadar salim liman..

@..

Şairin üslubu ve elma sembolüyle yaptığı çağrışım bana daha çok Hz. Lokman’ın bir hikayesi var onu hatırlattı.Hikaye şöyle;


Lokman genç bir delikanlı iken ilim öğrenmek üzere evinden çıkmış yollara düşmüş.Yol üstünde bir ırmağın kıyısında durmuş elini yüzünü yıkarken bakmış suyun yüzünde bir elma önünden geçiyor.Karnı da bir hayli açmış.Elmayı almış.Isırmış dişi geçmiş daha koparmadan elmanın tadı damağına değer değmez öylece bırakmış; ‘’Eyvah bu kimin elması haramdır gidip sahibini bulayım helal etmesini söyleyeyim’’ demiş.Suyun akış yönünün tersine ırmağı takip ederek bir elma bahçesine ulaşmış.Bakmış bazı ağaçların dalları suyun üstüne sarkıyor.’’Bu ağaçlardan düştü herhalde sahibini bulayım da helallik dileyeyim.’’ Demiş.

Beklerken bahçenin sahibi çıkagelmiş.Durumu anlatıp ondan helallik isteyince ‘’Olmaz helal etmem.’’ Demiş.Lokman ona ‘’benden ne istersen yapayım.Benim boğazımdan haram lokma geçmedi.Yeter ki sen helal et.’’ Demiş.Bahçenin sahibi ‘’Dinle beni o zaman, benim emrimde çalışacaksın.Ben ne zaman ödeştiğimizi düşünürsem.Sana hakkımı helal eder seni serbest bırakırım.’’ Demiş.

Bunun üzerine ‘’peki’’ demiş Lokman.Adamın yanında bir köle gibi çalışmaya başlamış.Adam senelerce ondan ne istediyse hiç itiraz etmeden yapmış.Aradan tam yedi sene geçmiş.Lokman bir gün ‘’Bana hakkını ne zaman helal edeceksin?’’ diye sormuş.Adam ‘’Sana hakkımı helal ederim, ama bir şartım var.’’ Demiş.’’Şartın nedir?’’ diye sormuş.Adam:’’Benim gözleri kör, kulakları sağır,ayakları çon(kötürüm) bir kızım var onu alırsan sana hakkımı helal ederim.’’ Demiş.

Lokman düşünmüş ‘’Ona da peki’’ demiş.Kızı görmek istemiş.Bir de ne görsün.Dünya güzeli bir kız. Özellikle arasan kusur bulamazsın.Lokman şaşkınlığını gizleyemeyerek,’’Sen bana kör, sağır,kötürüm demiştin.’’ Deyince adam’’Kördür çünkü şimdiye kadar namahrem görmedi.Sağırdır çünkü namahrem ses duymadı.Kötürümdür çünkü yaşadığı bu evden daha dışarı adımını atmadı.’’ Demiş.

Şimdi tabii hikayenin ucu dürüstlük, sabır vs.başka şeylere çıkıyor.Fakat içinde deniz geçmesine rağmen kıyı ve elma sembolleri bana bu hikayeyi hatırlattı.Şair bu ya da benzer bir hikayeden mi yola çıkmış bilemem.Ben bana çağrıştırdığını söyledim.Fakat şiirin sonundaki buluşanlar Adem ile Havva’dır ya da onların sembolize ettiği kavuşamayan aşıklardır, demeden geçemeyeceğim.

bizim yeryüzüyle alıp veremediğimiz
gökyüzü sebebiyledir belki
onlarca melek barışçıl şarkılar söyler çünkü
duyularımıza..

@..

ey ruhumun gözesi ey sular prensesi
yalnızlık bir ok gibi gelip kalbimizi vurduğunda
denizin tarifi de şifası da mümkündür artık
martı çığlıklarında

@..

Şair,kendi bilgi, şuuruyla şi-
irini arifane bir biçimde işlemiş.Şiirin derinliği oldukça fazla. aşkla beraber yaşananlar var.Bu şiir ölçülü yazılabilseydi çok çok değerli olurdu. Serbest şiirimi,ölçülü mü neden böyle düşündüğünü bilemem. içeriği-gayet hoş saygılarımla.

Şiirin mısra kuruluşları bir ölçüye uymasa da yapı bakımından eski gazel tarzını hatırlatan bir kafiye düzeni var.Beyitler halinde yazılmış.Turgur Uyar’ın ‘’divan’’ isimli kitabının büyük bir kısmı bu tarz şiirlerden müteşekkildir. Bunların dışında da bu tarz yazdığı pek çok şiiri vardır.

Üsluba bakıp, bir eski şiir özentisi diye yorumlamak; ya da şairin beyitler halinde gazelvari şiir yazmasını, salt şeklen eskiye bağlılık diye izah etmek yanlış olur.Kişisel kanaatim Turgut Uyar ikinci yeniciler diye adlandırılan şairler arasında, en yetenekli, en şair vasıflarını taşıyan şairdir.Onun böyle bazı şiirleri hayretamizdir. Yalnız şekli değil özü de eskidir.Eski zaman kültürlerini çok iyi özümsemiş ve şiirlerine yeni üslup serbest çağrışım teknikleri ile çok iyi yansıtmış bir şairdir.Şairlikteki doğuştan yeteneği ve başarısı ile hem kendi çağdaşlarını hem sonradan gelenleri etkilemiştir.

‘’kıyıdaki elma’ya bir ses’’ bir aşk şiiridir.Klasik elma sembolü kullanılarak aşk anlatılmış.Elma esatirde yasak meyve olarak isimlendirilir.Hz. Adem’in, Havva’nın uzattığı yasak meyveyi yemesi ve sonra cennetten kovulmaları vesaire.

ben pek bişey anlayamadım biri bana açıklasın....

Bu metni şiir havasına sokan iki şey çok dikkat çekici.Birincisi şairin dolu ve kuvvetli bir sesle konuşan ölçülü lirizmi, ikincisi ucu çok anlamlılığa açılan okurun zihninde pek çok değişik algı uyandıran müphem ifade şekilleri.

Şiir bol kafiyelerle aliterasyonlarla, ses benzeşimleri ve sözcük tekrarları ile çok güçlü bir yapıya kavuşturulmuş. Ayrıca Şiirin bazı yerlerinde dikkat çekici cinsi telmihler var.Şiirin içeriği, ifadeye kesafet veren beyit şeklindeki yapısı, kurgusu ve üslubu arasındaki sıkı ilişki şiire bir bütünlük havası veriyor.

Turgut Uyar’ın şiirden şiire, işlediği temayı ele alış tarzı ve kullandığı üslup malzemesi değişir.Öyleki bazı şiirlerinde üslubu zekası ile, bazı şiirlerinde bilgi ve irfanı ile bazılarında hayal gücü ile ortaya çıkar.Çok yönlü zengin bir şair olup okur her şiirinde onun ayrı bir şairlik ciheti ile tanışır. Bu şiirde görüldüğü gibi çoğunlukla kapalı ifadeleri tercih eder ve çarpıcı ifade şekilleri kullanır.

Hayatin çilesine tahammül gerek,
degil mi ki sefa ile cefa müşterek?
sizce ağlamak icin göz yaşı mi gerek?
bazen dertliler de ağlar ama gülerek...(N.F.K)