Kendin Olmak Şiiri - Sedat Demirkaya

SENİ DÜŞÜNMEK
Seni düşünmek güzel şey,
ümitli şey,
dünyanın en güzel sesinden
en güzel şarkıyı dinlemek gibi bir şey...
Fakat artık ümit yetmiyor bana,
ben artık şarkı dinlemek değil,
şarkı söylemek istiyorum... Nazım HİKMET

HAYATI ANLAMAK..
İnsan çocukluk yıllarında ailesi tarafından hem biyolojik hem duygusal hem de düşünsel olarak beslenir ve biçimlendirilir.
Okul yıllarında ailenin bu koruma - gözetme ve biçimlendirme rolü ve görevini devlet üstlenir.
Devlet bu rolü öğretmenler ve ellerine verdiği eğitim programları aracılığıyla yerine getirir.
Ortaya formatlanmış bir "birey" çıkar elbette.
Lise son sınıfta, özellikle bütün notlar idareye verilip yavaş yavaş hüzünlü veda sahneleri yaşanmaya başladığında son bir ders olarak öğrencilerime bir beyit yazarım tahtaya ve defterlerinde özel bir sayfaya not almalarını isterim;
"Dil hânesini yık koma taş üstüne bir taş
Sen yap anı elller ana vîrâne disünler "
Taşlıcalı Yahya
Sonra bu konuda bir sohbet açarım. Burada yıllarca birlikte olduğunuz öğretmenler "Hayatta en önemli şey başarıdır.. matematiktir..fendir.. kendini ifade edebilmektir.. resimdir.. sağlıktır, edebiyattır.tarihtir, dindir..aşktır..ahlaktır.." dedik durduk..
İskambil kağıtlarından kurulmuş kuleler gibi bu kafanızda oluşturduğumuz dünyaları bir vuruşta yıkın devirin mezuniyetten sonra.. Her şey toz duman olacak elbette ama ailenizden, öğretmenlerinizden, arkadaşlarınızdan, okuduklarınızdan, izlediklerinizden ve yaşadıklarınızdan süzdüklerinizle kendinize yeni bir dünya kurun..
Ve bu yeni dünya sizin eseriniz olsun. Ortaya çıkan adam siz olun. Varsın eller beğensin ya da beğenmesin..
Kimileri de der ki "Divan edebiyatı hayattan kopuk tırı vırı bir şey!" Sadece Taşlıcalı Yahya'nın bu beyiti bile yıkar, çürütür bu haksız yargıyı.
Geçen gün Avrupa voleybol şampiyonu olmuş genç kızlarımızı onore edip tebrik edeceğine "zavallı" bir belediye başkanı; "Öyle baldır bacak ortalıkta top oynamak bizim genç kızlarımıza yaraşmaz" diyerek bir spor karşılaşmasındaki heyecanı ve zarafeti, estetiği başka ilgi ve duygularla karıştıran sapıkça bir beyanda bulunmuştu. Eğitim ya da spor ortamına cinsel bir gözle bakmak açıkça bir sapmadır ve bu şekilde davranana da sapık denir.
Divan edebiyatı da böylesine ucuz ve uygunsuz bir bakışın kurbanı olmuştur yıllarca. Yukarıda Taşlıcalı Yahya Beyin bu güzel beyitinde olduğu ve açıkça görüldüğü gibi divan şiiri hayattan kopuk bir takım sayıklamalar ürünü değildir ama geleneksel şiire emek çekmeden, anlama dinleme gereği duymadan damgalama kolaycılığı yıllarca bizim kültürümüzü köksüz ve cılızlaştırma işlevi görmüştür. Büyük şair Attila İlhan bu konunun altını dikkatli ve kalın bir biçimde çizerdi.
"ben artık şarkı dinlemek değil,
şarkı söylemek istiyorum.."
Bardağın dolması, taşması.. Kabına sığamamak gibi benzer duygular bakın Nazım Hikmet'te de var. Kendi kişiliğini kendi elleriyle kurmak ve hayata, insana ve insanlığa karşı söyleyecek bir sözü olmak.. Kendini inşa etmiş olmak! Ne güzel bir farkındalık..
Başka bir söylem daha var kültürümüzde dikkatinizi çekmek istediğim; hayatına kendi iradesiyle yeni bir şekil vermeye kalkanlar için "Kırkından sonra saz çalmaya kalkmak", "Kırkından sonra azmak" diye tasvir edilir. Bu ifadeyi ben "Hayat kırkında başlar" da ondan diye yorumlarım. Bilmem siz de katılır mısınız? Zira bizim kültürümüzde insanın "kendi" olması dikkat ettiyseniz kırklı yaşlara kadar gecikiyor..İzin vermiyoruz ki gençlerin kendilerini olduğu gibi ifade etmelerine..
İnsanlar da hayatta bir yere geldiğinde, görece bağımsızlaştıklarında "yarın artık bugündür" diyebildiklerinde artık kendisi oluyor ve toplumu düşünsel ve duygusal olarak kontrol edenlerce bu tutum çoğu zaman haksız biçimde ya da bir sapma ile birleştirilerek "azgınlık" olarak damgalanıyor.
Sonra ünlü şarkıcımız Tarkan'ın dizeleri dolanıyor dilimize ne anlama geldiğinin farkında olup olmadığımız da sorgulanmadan.. Ama biz farkında olarak söylüyoruz;
"Başkası olma kendin ol, böyle çok daha güzelsin."