'"Kaideler İstisnayı Bozmasın" Yazım

Kaideler İstisnayı Bozmasın

“İstisnalar kaideyi bozmaz! ” denir ya!

İstisna: kısaca; kural dışı!
Kaide: Kural

Kural dışı olan, kuralı bozar mı?

Kural dışı olan kuralı bozmaz ama kural yani kaide nasıl oluşur ki?

Kaide insanların kabulleriyle oluşur! Çoğunluğa göreceli kurallar, kaideler oluşur! Çoğunluğun tercihiyle oluşur kaideler! İstisnalar ise azınlığın tercihi! Kaideyi bozması ise çoğunluğun tercihi haline gelmesiyle olur! O zaman istisna kaide haline gelir! Eski zamanda istisna olan pek çok şey günümüzde kaide oldu! Eski zamanda kaide olan pek çok şey de günümüzde istisna oldu! Özellikle teknoloji ve bilimsel alanda, sosyal yaşam şeklinde istisna olanlar kaide oldu, kaide olanlar ise istisna durumuna geldi.

Geri kalmış toplumların ezbercilikten kurtulması zordur. Aslında tüm Dünya'da benzer haller var. Öğretilmiş davranışlar. Öğretilmiş eziklikler ve öğretilmiş düşmanlıklar. Hep bir öncekinin kini ile yenisi zulmeder, bir önceki reddettiği davranışın benzerini yapar! Bu deveran sürer gider. Denge olur inşallah. Kin ile denge de zor sağlanır. Kinler karşı kinlere gebe! Ve çözmek zor bu davranış bozukluğunu. Ben isterdim ki herkes kendi doğrusunu anlatsın, oysa bakıyorum ki herkes bir önceki devranın yanlışına olan kiniyle meşgul. Ve asla doğruda birleşilemiyor.

İnsan ne kadar debelenirse debelensin, sonuçta kendi tercihiyle baş başa. Yakınması da kendine, her ne işlerse de kendinden!

Hiçbir taklit, kendini göstermez! Taklit edilene ayna olur, kendi potansiyeli taklit edilene gider!

Evrende tesadüf yok ve tüm işleyiş Allah'ın tasarrufunda bu anlamda, hayır da şer de O’ndan! Şer aslen yok, hayırı göstermesi için göreceli var! Çünkü Allah aciz değil. Şer sanılan, işleyişteki bize göreceli zaman ve mekan sınırında aslında tercih ettiklerimiz ve bu tercihimizi unuttuğumuz için sonuçları açısından şer saydıklarımızdır. Allah bizi tetikler; biz, her gelenin O’ndan olduğunu bilirsek taşı, güle çeviririz. Peygamberimizi öldürmeye gelen kendi dirilir o hal işte. Şeytan, gülün dikenine işaret eder; arifler ise dikenin gülüne. Arı çiçek gezer, gübre böceği top yuvarlar…

Önemli bir hata; eski kurallar, kaideler ezberlendiğinden farklı olanlar istisna edilir! Oysa bir zamanların nice istisnaları kural oldu! İnsan tekamül ediyor, gelişiyor, değişiyor! Ezberlenmiş istisnalar ve ezberlenmiş kurallara körü körüne bağlı olmak insanı geriletir!

Son tahlilde; kaide ve istisna aynı değerdedir. Hangisi çok tercih edilirse o kaide olur, diğeri istisna. İstisnası olmayan kaide de olmaz! Hatta kaide de zaman gelir istisna olur! Bu anlamda ister kaide olsun, ister istisna; tercihe göreceli olarak belirlenir! Öyle ise kimse kendi tercihini kaide, başka tercihleri de mutlak istisna görmemeli! “İstisnalar kaideyi bozmaz” ama kaideler de istisnayı bozmasın…

Selametle;

Ahmet Bektaş