Kadın Şiiri - Kubilay Enginol

KADIN/ TİYATRO OYUNU
BÖLÜM1

(50 Yaşlarında bir kadın, üzerinde yer, yer kanlı bir kefen vardır, önde seyirciye dönük bir sandalye arkada seyirciye dönük yan yana 5 sandalye vardır)
50 YAŞINDA KADIN: (Şaşkındır) Ben neredeyim? (üzerindeki kefene bakar) bu kan lekeleri nedir? (kadınsal içgüdüyle) nasıl çıkacak şimdi bu lekeler(Gider sandalyeye oturur) Demek yaptı yapacağını, (hatırlar) haa hatırladım en son mutfakta kavga etmiştik (ayağa kalkar) ben dayanamıyorum artık çocukları alıp gideceğim demiştim de öldürürüm seni demişti, ben de sıkıysa öldür demiştim, (acı gülümseme) sıkıyormuş,24 bıçak darbesi işte buradayım. (eliyle hayali bir bıçakla birisini bıçaklıyormuş gibi sayarak bıçaklar 9 da yorulur) Yuh, ne hırsmış yahu ben dokuzda yoruldum, hınca bakar mısınız? (Gider sandalyeye oturur) (BURADA PERDEYE KADIN ERKEK MÜNAKAŞASI GÖLGE OLARAK YANSIR) Hep derdi zaten bir gün öldüreceğim seni diye, neden? Ben ne yaptım ki? Tabii kadınım ben, bir eşya, oyuncak bir ayı (sesini yükseltir) kullan at peçete, bir meta.(Üşümüştür, iki eliyle kendisini sarmalar) Uffff çok soğuk burası (gülümser) ama kurtuldum,(mahzunlaşır) çocuklarım ne oldu acaba? Babam almıştır onları, bana davrandığı gibi davranmasa bari. Ne bekliyorum acaba? (güler) melek mi oldum yoksa? (hüzünlenir) Aslında tüm kadınlar melektir. Neden bu hale geldik? (Sertleşir) Ama tüm suç (ayağa kalkar) biz kadınlarda, başımıza çok çıkarttık bu erkekleri, okutmuyorlar mı? Gizlice oku, gazete oku, bulamadın kullanma kılavuzu oku, oku ama, ruj alacağına kitap al, ruj seni bir yere götürmez, hoş o da erkeklere güzel görünmek için, peh, ama kitap seni yeni ufuklara, yeni dünyalara götürür, çok şey öğrenirsin. (Tekrar sandalyeye oturur) Bir kadın erkek ayrımı tutturmuşlar (ayağa kalkar başlangıcı heceleyerek) As-lın-da kadın erkekten üstündür (sandalyeye oturur) Evet… Neden toprak ana demişler? Toprak baba dememişler? (sandalyede seyirciye hafif eğilerek, sır verir gibi) Neden doğurganlığı kadına vermişler? (sandalyede tekrar düzelir) Ah ne vardı kıskanmasan ottan, boktan şeylere kızmasaydın (taklit eder) (BURADA PERDEYE KADIN-ERKEK MASADA KARŞILIKLI KADIN BAKIYOR,ERKEK EL KOL HAREKETLERİ YAPIYOR GÖLGE OLARAK) Yemek bugün niye tuzlu? Bugün bütün gün ne yaptın? Biz işe gidelim, sen oh keka, ev yine leş gibi, şu saçlarını bir taramazsın sen(kendi haline döner) biz kadınlar aslında hak ediyoruz. Bir yere gitmek için izin istemek mesela, askeriyemi burası ne izini? Sonuçta bir sinemaya gidersin kadın arkadaşınla, bir kafeye, bir arkadaşının evine çay davetine (hiddetlenir, arkaya doğru elini sallayarak) güvenmiyorsan evlenmeseydin ulan (üstünü gösterir) iyi mi oldu şimdi,(bağırarak) seni zerrece merak etmiyorum, bir güzel ömrü bana çok gördün, onun kocası izin vermezmiş, sanki fuhuşa gidiyoruz. (başını iki yana sallar) tövbe, tövbe (kalkar gezinir) ne olacak şimdi? (durur) ne olacaksa olacak, evvelkinden beter olacak değil ya, hem ben suçsuzum (kadınlaşır) aaa kendimi savunuyorum ay, kime karşı? Çünkü öyle alıştırıldık (sandalyeye oturur kollarını kavuşturur) (BURADA PERDEYE AMAZON SAVAŞÇI KADINLAR YANSIR) Eskiden Amazonlar varmış, içlerinde erkek barındırmazmışlar, ne güzel, kesinlikle çok mutluydular. Nedir bu kadınların erkeklerden çektikleri? Sürekli sindirme, hor görme, yok ölünce cennette huri olacakmışız, hizmete devam yani,(kahkaha atar) ben huri mi oldum şimdi? Zihniyete bak, dünyada ezdiğiniz, kullandığınız yetmiyormuş gibi bir de ahirette ezip kullanacaksınız. Ne kadar dua o kadar dua o kadar kadın, peh market kampanyası gibi (sesini yükseltir) cips al kola bedava! (sakinleşir) yok öyle yağma (fondan Ben öldüm 1 okunmaya başlar, ikinci kıtasında yavaşça kalkıp arkada dizili olan sandalyelerin seyirciye göre soluna en başa oturur)
BEN ÖLDÜM 1
Ben öldüm, bir erkek öldürdü beni
Alışkanlık etmiş kendisine şiddeti
Çiçeği idim, gülü idim hani
Bir insanoğlu katletti beni

Ben öldüm, insanlık öldürdü beni
Rahatlayın, bıraktım kadın bedenimi
Ateşi idim, güneşi idim hani
Tüm insanoğlu katletti beni
PERDE
2. BÖLÜM
(Seyirciye dönük sandalyede 40 yaşlarında bir kadın oturmaktadır, gözünün birisi morarmıştır)
40 YAŞLARINDA KADIN: (Kalkar kefenli kadını inceler, kefenli kadın hareketsizdir, 40 yaşındaki kadın kendisini tanımıştır) Ne oldu bana? Sonum bu mu? Şuraya bak, kanlar içindeyim (gözündeki morluğu göstererek) Sanki şu anki halim iyiymiş gibi. (yerine oturur) ne yaptım ben? Ne kötülük yaptım? (BURADA KADIN GÖLGE OLARAK ÇAMAŞIRLARLA DİDİŞİR, MASADA BİR SÜRÜ YIĞILI KAP, KACAK OLABİLİR) Sabah erken kalk, çocuklara kahvaltı hazırla, kaldır, yedir, kıyafetlerini giydir, okula yolla, beyefendi kalksın, surat bir karış, kahvaltısını sun, giyinirken ben bugün bu gömleği giymeyecektim diye dırlansın, onu işe gönder, sofrayı topla, bu arada bir çay biraz ekmek yedin, yedin bulaşıkları hallet, evi süpür, toparla, yatak odasını topla, çamaşır yıkama işini hallet, çıkanları as, kurut, çocukların odasını toparla, kuruyanları ütüle, yemek yapmaya başla, çocuklar gelsin, karınlarını doyur, ders çalışmalarını sağla aaa bir bak akşam olmuş. Beyefendi teşrif etsinler, kıyafetlerini yatak odasına rastgele atsın, sen arkasından topla, sofrayı hazırla yemeğe oturulsun, yemekten sonra çocuklar odalarına, beyefendi kahve istesin, hem bulaşıkları yıka hem kahveyi yap.Beyefendi maç izlesin sen de mecburen izle, o sırada canı çay istesin, hazırla getir, Bütün gün evdesin, insan bir kek yapar fırçasını ye, odana git ve zıbar.(derin bir nefes alır) Anlatırken yoruldum yahu. (arkaya doğru elini sallayarak) Sofrayı toplamama yardım etsen, salatayı sen yapsan? Bu gün çok güzelsin desen, (elini sallar) yalandan yahu,yoook. Dün akşam karşıma aldım, bak bu evlilik yürümüyor, hayatında başkası varsa anlayışla karşılar boşanırım dedim(BURADA GÖLGE OLARAK KADIN ERKEK KARŞILIKLIDIR, KADIN KOLLARINI KAVUŞTURMUŞ ERKEĞE BİR ŞEYLER SÖYLEMEKTEDİR,KONUŞMASI BİTİNCE ERKEK KADINA VURUR, KADIN GERİ KAÇAR BİR DİDİŞME GÖRÜYORUZ) (sesini yükseltir) sırf kurtulayım diye, işte (kendisini gösterir) halim bu (fonda bazen şarkısı çalar, ikinci kıtasında kefenli kadının yanına oturur, hareketsiz kalır)
BAZEN
Bu gün yine aynı gün
Şiddet, hakaret normal sanki
Aynı adam değil, ilk gördüğüm
Nasıl kurtulurum, bilemedim ki
NAKARAT:
Bazen kendimi tanıyamıyorum
Kendimi, kendimde arıyorum, bulamıyorum

Kendim istemedim ki bu hayatı
Sevmek, sevilmek hakkım değil mi?
Kabullenmek zorunda kaldım bu bahtı
Hiçbir şey istemiyorum, şiddet olmasın yeterki
PERDE
3.BÖLÜM
(Kadının 30 yaşındaki hali gelir, şiddet yeni başlamış, saç, baş dağınık, sinirle içeriye gelir, sandalyeye oturur)
30 YAŞINDA KADIN: 25 ve 27 yaşında Anne oldum,(sinirli) Anne oldum adam değişti yaa, sanki tek başına yaptım çocukları, hiiç bir şeye karışmıyor, yardımcı olur musun deyince, çalışıyorum, ekmek getiriyorum, bakacaksın çocuklarına işin ne? Diyor. Duyan da inşaatlarda taş taşıyor zanneder, mühendis ayol, büroda çalışıyor, etrafında güzel, güzel kızlar kahve çay ohhh. Bir gün gittim işyerine, sanki yabancıyım, sanki hizmetçiyim, zoraki eşim diye tanıttı beni, yoook bir ilişkisi var canım belli, bir çay içtik, sonra senin evde işlerin vardır diye gönderdi beni. Eve gelince sordum,(BURADA PERDEDE GÖLGE OLARAK KADININ ELLERİ BELİNDE KOCASINA SİNİRLİ BİR ŞEKİLDE BİR ŞEY SORUYOR, KOCASI YAN DÖNÜYOR, GİT BAŞIMDAN HAREKETİ YAPIYOR, KADIN ÜSTELEYİNCE, KOCASI VURUR VE DİDİŞİRLER) kaçamak cevaplar, kıyamet koptu sonra anlayacağınız, demin yine kavga ettik, öldürürüm seni diyor (sakinleşir) ben de susuyorum (duygusallaşır) çocuklar için, sekiz yıldır bir gün yüzü görmedim, bir şey söyleyince karnın doyuyor ya diyor. Ben evlendim mi? Karın tokluğuna hizmetçi mi oldum? Çok üzülüyorum, her kadın gibi kendimde suç arıyorum (ellerini iki yana açar) ama yok, yok. Niyetini bir anlasam, ne çabuk değişti her şey. Şu halime bak, çocuklar küçük henüz, onları besle, eve hizmet et Bir de incir çekirdeğini doldurmayacak konularda münakaşa et, evlilik bu mu? Offf ne yapacağım ben? Ana temel (durur) bak burada da kadın var, Kadındır (yürümeye devam eder) Kadınlar ile ilgili birkaç sır vereyim (durur, seyirciye döner) Kadınlar beğendiği değil, güvendiği erkeğe aşık olurlar. (sorarcasına) Güvendiği? (yürümeye devam eder) Güvendiği erkek şiddet uyguluyor (durur, seyirciye) kadının yaşadığı travmaya bakarmısınız? Suçu ne? Erkekler, kadınların küçük bir şeye bile ne kadar üzüldüğünü (Elinin işaret parmağını ve kafasını sallayarak) asla tahmin edemezler. Kadınlar her zaman bekler, bir yaşa kadar umutla, ondan sonra umutsuz (sandalyeye oturur kollarını kavuşturur) Aslında, doğursun, doğurmasın her kadın annedir, o şefkat içinde vardır, Annelerimizin kadın olduğu tamamen aklımızdan çıkıyor. (Ayağa kalkar, hüzünlü bir şekilde) Ben ne cehennemi, ne de cenneti merak ediyorum, çünkü ben annemi ağlarken de gördüm, gülerken de. Bir ip ucu daha, Kadının en çaresiz olduğu an, gözyaşlarını kendi eliyle sildiği andır. Kadınların ezelden beri bildiği kainatın dengelerini erkekler de anlamaya başladığı zaman dünya, daha iyi bir dünya olmak üzere değişmeye başlayacaktır, emin olun. (Fonda Hayat şiiri okunur)
HAYAT
Doğuş
Gülüş
İlk öpüş
Bakış. Dudak
Kitap, defter
Okul, iş
Dede, torun
Baston ve son
(Bir eliyle yukarılarda bir yeri göstererek) Burada ilk öpüşü kim veriyor?
(ışıklar kararır)

AĞLAMAK İSTİYORUM
Ağlamak istiyorum, ağlayamıyorum
Haykırmak istiyorum, haykıramıyorum
Gülmeyi zaten artık istemiyorum
Ben neden yaşıyorum?

Bir tek çiçek fazla mıydı?
Ama o benim solmama aldırmadı
Ağlamak istiyorum, ağlayamıyorum
Kendimden nefret ediyorum

4. BÖLÜM
(Kadının 20 yaşlarındaki hali, mutlu, şen, şakrak içeriye girer) Çoook mutluyum, çoook (gelir, sandalyeye oturur) Öncelikle burası Baba evinden iyi (Babasını taklit eder) Nerede kaldın sen kız, orospu mu olacaksın başımıza sen? (kendi hali) saat daha 4 desen dayak hazır. Hem kocam beni çok seviyor, çiçeğim diyor, güneşimsin diyor. Giyeceklerime karışıyor (muzip) beni çok seviyor demek ki ilgileniyor, hoşuma da gitmiyor değil hani, bir de bir yere giderken izin alacakmışım (omuzlarını silker) olsun beni düşünüyor, koruyor işte, başıma bir şey gelmesin diye daha ne isterim. Hem biliyor musunuz Mühendis benim kocam, Babam haline şükret diyor, ne adamlar varmış. Flört falan etmedik, görmüşler, beğenmişler, eh ben de beğendim sayılır (sesini yükseltir) hem zamanla âşık olurum. Füsun şimdiden kıskanmaya başladı, kardeşi yok mu eniştemin diye soruyor. Annem hem üzülüyor, hem seviniyor, yuvan oldu kızım, aman ha kocanın sözünden çıkma, hizmette kusur etme, onu memnun et, mutlu et dedi. Edeceğim tabii kocam o benim. Annem kocan döverse ses çıkartma kocandır, hem döver, hem sever dedi bir de. Ben de dayaklık bir şey yapmam dedim, Annem olsun, hayat zor, geçim zor babandan biliyorsun, onun için ses çıkartma, buraya artık ancak misafir olarak gelebilirsin, senin evin artık orası dedi. Babam da alnımdan öptü. (sevinir) Ne zamandır öpmemişti beni, kızım bak arınla, namusunla gelin oluyorsun, kocana itaat et, her istediğini yap, bizde ayrılmak yok bilesin dedi. (omuz silker) Neden ayrılayım? El üstünde tutuyor beni,(BURADA PERDEYE GÖLGE OLARAK KIZ VE ERKEK NEŞELİ VE EL ELE KOŞTURUP SONRA EBELEME OYNAYABİLİRLER) güzel yerlere götürüyor. Sahile gidiyoruz, yorgunsundur, evde oturalım diyorum yanağımı okşuyor, senin yanında yorgunluğum gidiyor sevgilim diyor.(Sevinerek) Bana sevgilim diyor, sevgilim (kalkar diğerlerinin yanına giderken) çoook mutluyum çoook (oturur hareketsiz kalır) .
BÖLÜM 5
(Kadının 10 yaşındaki hali gelir, üzgündür, sandalyeye oturur)
10 YAŞIDAKİ KIZ: Ben 10 yaşındayım, iki kardeşim daha var. Babam annemi hep dövüyor,(BURADA ADAM KARISINI DÖVMEKTEDİR, İKİ ÇOCUK BİRBİRİNE SARILIP AĞLAMAKTADIR GÖLGE OLARAK) biz de ağlıyoruz, bizi de bazen dövüyor. Annem ses etmeyin babanızdır, hem döver hem sever diyor, dayağı hep görüyoruz da sevgiyi göremedik. Okuldamüdür, öğretmen bazen cetvelle ellerimize vuruyor. Okumak istiyorum, Babam okutmayacağım kız kısmısı okumaz diyor. Evde annene yardım et, büyü evlendiririz seni diyor. Ben okumak istiyorum, büyük insan olmak istiyorum, onlar dövüyorlar.

(BURADA KOCAYI PERDEDE SEYREDİYORUZ,BİR YATAK BİR KOMODİN,KOCA SAÇI BAŞI DAĞINIK,PERİŞAN HALDE)
KOCA: (Yatağında oturur vaziyette, başı elleri arasındadır) Ne yaptım ben? Ne arıyorum burada? (kalkar, koşarak parmaklıklara gelir, iki eliyle parmaklıkları tutarak bağırır) Heeey duyuyor musunuz beni? Çıkartın beni buradan! Benim çoluğum, çocuğum var (açık yere gelir) Var mı? (durur) yok mu? (ellerine bakar) sizler bir şey biliyor musunuz? Benden utanıyor gibisiniz (yatağa gider oturur, sinirle saçlarını karıştırır) Silik, hatırlıyorum sanki bir şeyler, bu rüya olmalı (kendisini çimdikler, hafif sıçrar) yooo, yooo rüya değil (ayağa kalkar) değilse o zaman (durur, gözlerini fal taşı gibi açar, ağzını elleriyle kapar) Ben ne yaptım? (ellerine bakar) gerçekten mi? Yooo ölmemiştir, hastanededir o (duygusallaşır) yatıyordur, ona çiçek göndermeliyim (parmaklıklara gidip seslenir) Heeey kimse yok mu? Gardiyan bey bakarmısınız? (döner açıklığa gelir) kimse beni duymuyor. Papatyayı çok severmiş, gerçi ben hiç almadım da duymuştum bir kere. Babam kadını şımartmayacaksın derdi, ben de şımartmadım sevdim, hiç belli etmedim (gider yatağa oturur, içini çeker) sırtından sopayı eksik etmiyeceksin derdi babam, Annemi de döverdi sık, sık annem sesini çıkartmaz o benim kocam sizin de babanız der içini çekerdi (kalkar sinirli dolaşır) kimse bir şey de söylemiyor, her şey sisler içinde (Fonda karısının sesi)
50 YAŞINDA KADIN: (Ses olarak) Ben öldüm, sen öldürdün, hep söylerdin, yaptın ben sana ne yaptım?
KOCA: (Sahnede başı yukarıda karısını arar) Neredesin? Seni göremiyorum! (dizleri üzerine yere çöker, elleri ile yüzünü kapatır) Ya rabbim ben ne yaptım? (Ağlar) Bir anda oldu her şey, öldürmek istemedim, ben kötü birisi değilim (durur, yüzünü açar) Artık kötüyüm, kimi öldürdüm? Onu mu? Kendimi mi? Çocuklarımı? (yere kapaklanır) Mahvoldum (ışık söner)
10 YAŞINDAKİ KIZ: Babam beni hiç sevmedi, hiç konuşmadı benimle, kitap okumamı yasakladı, kötü şeylermiş onlar.(BURADA YİNE GÖLGE OLARAK ÇOCUK KİTAP OKUMAKTADIR, BABA GELİR, KİTABI KIZIN ELİNDEN ALIP YERE FIRLATIR VE GÖRÜNTÜ OLARAK BAĞIRIR, KIZ OLDUĞU YERDE BÜZÜLÜR)
(Seyircilerin arasında oturan 55 yaşlarında bir adam aydınlatılır, adam fırlar koşarak sahneye gelir, ışık takip eder kıza yaklaşmasına on adım kala yere düşer emekleyerek devam eder)
55 YAŞINDA ADAM: Kızııııım, (emekleme anı) ben ne yapmışım sana (yanına gelince ayağa kalkar, saçını şefkatle okşar) Çok haklısın canım kızım, beni affet, bizi affet söz, okutacağım, seni okula sırtımda götüreceğim başımın tacı yapacağım prensesi olacaksın evin, söz (elini uzatır) Haydi gel güzel kızım, evimize gidelim.
10 YAŞINDAKİ KIZ: (Başını umutsuzca sallar, arka taraf da aydınlanır, kız seyirciye yüzünü çevirir, eliyle arka tarafı gösterir) Ben gelemem Baba, ben öldüm.
(Baba yere çöker yüzünü iki eliyle kapatır, fonda Ben öldüm 2 şiiri okunurken kız teker, teker kadınları getirir seyircinin karşısına sıralar)
BEN ÖLDÜM 2
Ben öldüm baba, ben öldüm anne, ben öldüm
Söyleyin bana, ben ne zaman güldüm
Dayak, hakaret, itiş, kakış büyüdüm
Söyleyin bana, ben ne zaman güldüm

Her sabah güzel bir güne uyandım sandım
Yanıldım, hep itilip kakıldım
Neden? Çünkü ben bir kızım
Okumaya, ilerlemeye, söz sahibi olmaya yok hakkım

Kitaplarla başka bir dünyaya gitmek istedim
Kız kısmısı okumaz, yemek yapmayı öğren dedin
Bak, işte bu halim senin eserin
Mutlumusun bu muydu istediğin?
(14 Yaşlarında gelinlik giymiş bir kız çocuğu, elinde büyükçe oyuncak bir ayı vardır, sahneye gelir o sırada diğer küçük kız kendi hallerini sıraya sokmaktadır)
14 YAŞLARINDA KIZ: Durun! Beni unuttunuz (hepsi donar kalır,kız etraflarında dolaşarak konuşur) Ben henüz 14 yaşındayım beni 65 yaşında bir amcayla evlendirdiler. Anneme sordum evcilik oynuyoruz değilmi ? diye. Annem başını önüne eğdi, biz de böyle kızım dedi (ayağını yere vurur) kızımmış, batsın böyle kızlık. Halbuki televizyonda gördüm, ne güzel kız çocukları kraliçeler gibi, okuyorlar, oyunlar oynuyorlar. Ben (üstünü gösterir) böyle mi kraliçe oldum? Ben okumak istiyorum, öğretmen olmak istiyorum, o amca bana ne yapacak? Çok korkuyorum. Babam başlık parası almış, Annem dedi, yani beni sattı (sinirlenir) . Televizyonu satsaydın, buzdolabını satsaydın, yatağını satsaydın, beni, çocukluğumu hayallerimi satmasaydın. Anneme kumbaramı götürdüm, beni vermeyin bunu alın dedim annem ağlamaya başladı, hep ağlar zaten. (diğerlerinin arasında dolaşmaya devam eder) Bu mu kadınlık? Bu mu insanlık. Hayıııııristemiyoruuuuum (ayıyı sürükleyerek hızlıca dışarı çıkar)
(Işık söner, herkes yaş sırasına göre seyirciye karşı dizilmiştir, erkeklerin birisi bir başa, diğeri öbür başa geçer ışık yanar, kıymayın şiiri fonda okunur)

KIYMAYIN
Kadınlara vurmayın, kimseye vurmayın
Onlar kıymetli birer çiçek
Bir kadından doğduğunuzu unutmayın
Okusunlar, hepsi birer gelecek

Sevin, sayın herkesi, ama herkesi
Ömür dediğin ne kadarcık ki
Paylaşın her şeyinizi eşin, kızın, bacın o senin
Sonra pişman olursun, dönemezsin geri

(ışık söner, tekrar yanar, selam faslı)
(SİNEVİZYONDA KADIN VE ÇOCUĞA ŞİDDETE İSTİSMARA DAİR İSTATİSTİKLER AKAR)

PERDE/ SON
BU OYUNUN TÜM HAKLARI KUBİLAY ENGİNOL’A AİT OLUP TÜM HAKLARI SAKLIDIR.