İnhisar Şiiri - Ayşenur Yazıcı

Gidene kal demeyeceksin... Gidene kal demek zavallılara, Kalana git demek terbiyesizlere, Dönmeyene dön demek acizlere, Hak edene git demek asillere yakışır. Kimseye hak etmediğinden fazla değer verme, yoksa değersiz olan hep sen olursun... NIETSZCHE Osmanlıcanın (ع ث م ا ن ل ي ج ة ya da ل س ا ن ع ث م ا ن ى , Lisan-ı Osmani) dünyanın en zengin anlatım dillerinden biridir.Türkçe, tarih boyunca çok geniş bir alanda konuşma ve yazı dili olarak yaşandığından; Osmanlıca da,Arap alfabesi'nin Farsça ve Türkçe'ye uyarlanmış bir biçimi ile yazıldığından şiir dilinde çok geniş bir mana içeriğini tek sözcükle verebilirsiniz. Diyelim cerbeze... 'Aldatıcı sözlerle kurnazlık etme', 'laf kalabalığına getirerek aldatma', 'haksız sözlerle hakikatı gizleme' manasını Türkçe vermeye kalktığınızda şiire ya çok satır ilavesiyle bunu tek tek ayrı sözcüklerle anlatacaksınız: adi yalancı, üçkağıtçı menfaatçi, hak yiyen aşağılık insan vs vs... Yahut direkt cerbeze huyunu bu kelimeyle koyacaksınız...İçinde bir adama ait tüm iğrençlikler mevcut.. Üstelik, genç nesil de bir iki kelime Farsça öğrense fena da olmuyor bence... Farsçada mesela sadece 'şişman kadın' manasında ama değişik şişmanlık şekilleri içeren yüze yakın çeşitlemeler var: Abiye: utangaç kız veya kadın demek ama hanım hanımcık çekingen kadın demek isterseniz banu kelimesini kullanmalısınız... Acuze:Çok yaşlı kadın. Kocakarı. Afşelil:Yaşlı, eti ve derisi sarkmış kuru kadın belhâ:kibirli kadın Âkıre: çocuksuz kadın (kısır gibi manalı) bedda:şişman tombul kadın (ayrıca daha iri ve toparlak olan kadına da 'beydaha' deniliyor. Ama sadece şişman demek isterseniz 'Billiz' kelimesini kullanmanız gerekiyor. Vermek istediğiniz anlam semirmiş manasında ise 'dal' demeniz gerekir... 'Damzer' kelimesini kullanarak şişman kadın derseniz aynı zamanda sağlamlığı da vurgulamış oluyorsunuz. Cüsse olarak iri demek için (yaşlı ve semirmiş olmasını değil, büyüklüğünü anlatmak isterseniz) 'dinak' kelimesini kullanmalısınız. Anlatmak istediğiniz kadın hem çirkin suratlı hem şişman ise 'admer' deniliyor.:( alcün: salak, kafasız kadın alüfte/aşüfte/Cafcaf: bunların hepsi ahlaksız kadın anlamında ama öyle farklı içerikleri var ki, mesela biri terbiyesiz manasında ahlaksız diğeri iffet anlamında...Eğer ahlaksızlığını aşmış, bunu alışkanlık haline getirmiş bir kadından bahsedecekseniz 'facire' sözcüğünü kullanak yeterli... beyza:yüzü güzel kadın ('bezha' da gögüsleri ileri doğru çok fırlamış,poposu daha küçük kadın demek) Göğüsleri minik kadına da 'cedda' deniliyor. anise:Canayakın kadın asiye:kederli hüzünlü kadın Berehrehe: nâzik kadın. avra:tek gözü görmeyen kadın avrat:nikahlı kadın abeze: kocası olmayan kadın. Ama 'eyum' derseniz de erkeği olmayan kadın demektir.Sadece eyum onun daha önce erkeği olsun olmasın şu an erkeği olmadığını anlatır.Dulluk ise kadının erkeksiz kalma hali 'bahile'sözcüğünü kullanırsınız ki neden erkeksiz olduğu da tek kelimeyle açıklanmış olur.