İbnüz Zerkale Şiiri - Abdullah Yaşar Erd ...

Türk-İslam âlimleri serisi – 68

İBNÜ’Z ZERKALE
D. 1029 – Ö. 1087

Adı; İbrahim bin Yahya et-Tecibi denir,
En-Nekkaş unvanı ile de bilinmektedir,
Endülüs’ün Tuleytulev şehrinde doğmuş,
O Kurtuba şehrinde de vefat etmiştir.

Batıda Azarquiel, Azkaral denmiş,
Avrupa onu hep Yahudi diye bilmiş,
Fransız Pierre Duhem Müslüman’dı diyor,
Bunu pek çok belgeler ile ispat etmiş.

Zerkale, küçük yaşında ilim öğrenir,
Genç yaşında da fen ilminde söz sahibidir,
Astronomi sevdasına Endülüs’te varmış,
Zerkale sanatkâr bir aileden denir.

Kadı Said el-Endelüsi’den ders alır,
Bu arada da kitaplarını yazmıştır,
Tuleytulev Emiri El-Memun onu sevmiş,
Astronomi gözlem heyetine seçmiştir.

Su saatini icat etmesiyle ünlenmiş,
Avrupa’ya saat konusunda öncü denmiş,
Toledo adlı astronomi cetveli yapar,
Avrupa bu cetveli hemen kabullenmiş.

Dünyanın güneşe uzaklığını hesaplar,
Hemen Toledo gözlem evini yapmışlar,
Burada dört yüzden fazla gözlem yapmış,
Güneşin en yüksek noktasını hesaplar.

Çalışmasında usturlabı kullanmıştır,
“Menazırı Usul’la ay’ı resimlemiştir,
“Tuleytula Zici” hatasız bir eseriymiş,
Bir örneği Paris Kütüphanesindedir.

Şair, Araştırmacı, Yazar: Abdullah Yaşar Erdoğan