Hoşiretin Piresi Şiiri - Tahsin Koç

Bu şiir: Karapapak(Terekem) milleti şivesiyle yazılmış özbeöz Kafkas dilidir. Çıldırlı Âşık Şenlikten Alınmıştır. Hoşiret: Arpaçay İlçesine bağlı bir Köy’dür. Pire; Bit’in amcası oğlu çok çevik bir asalaktır. Pire: Bundan kırk elli yıl önce yaşayan bir mahlûktur Pire: hayvanlar içerisinde en küçük ve boyunun yüz katı veya Bin katı sıçrama kabiliyetine sahiptir. Pirenin dişlediği yer çok acır ve kaşıntı olur orası kızarır ve şişer Çıldırlı Âşık Şenliği baba bir gün Arpaçay’ın Hoşiret köyünde misafir kalır Pirenin çok olduğu devir. Pire Şenliği Babayı sabaha kadar uyutmaz, ısırmadık Yer bırakmaz? . Sabahı zor eden, Baba Şenlik köylülerin ısrarı üzerine bir türkü Söylemek zorunda kalınca, zaten Şenliği Baba hiç uyumamış fırsat bu fırsat Diyerek pire ile olan kavgasını, şiire dökerek köylülere anlatır. Köylüler şiire çok sevinir; Ama Şenliğin uyuyamadığına da çok üzülürler. O zaman pire ve bit normal sıradan bir canlı sayılırdı. Şiirin anlaşılması için kelimelerinde anlamlarına yazıyorum. Hoşiret: Bir Köy ismi Hükminen: Hüküm sahibi yetkili Gülünaz: Al kırmızı Ziynet: Hediye Koşun: Düzenli asker Leşker: Asker Zarbına: Etkisi Cebri: Cebiren zorla Mihneti: Kimseye ihtiyacı olmayan Şahmaran: Yılanların şahı Hesiyet: Haysiyet huy Var aza: Tüm azaları Mazannı: Şerli belalı Mütürüf: Çılgın kendini bilmez serseri Külfet: Nüfus İrehmet: Rahmet Gön: Deri Feragat: Vazgeçme Cenk: Savaş Kement: Hayvanları yakalamak için urgan Muallâk: Boşluk boşlukta takla atmak Makr-ı Alemet: Sihirbazlık gösterisi değişik alemet Çırpı: İnşaat ipi Lağım: Dinamit Zanaat: Sanat Hengeme: Karışıklık başı bozukluk Külünkü: İnşaat artığı veya eşilen toprak Azazıl: Lâin şeytan Fent: İcat fen bilim Sıvırcık: Sığırcık Kuşu Ülker: Ürkmek korkmak Mehterhane: Mehteran Galleş: Güvenilmeyen Kaşmer: Kötü Lotu: Kedi köpek gezdiren boş vaveylacı Hank: Can evinden vurmak veya öfkelenmek Terman: Taş delen delici Tufan: Afet Şikat: Şikâyet