Hocam Laissez Faire Laissez Passer

HOCAM, ‘LAİSSEZ FAİRE LAİSSEZ PASSER! ’

Marketteyim. Kasap genç bir çocuk. 30 yaşında ya var ya yok., yanındakiyle sohbet ediyor.. Kulak misafiri oldum. Öyle terimler söyledi ki, hiç duymadığım terimler, ağzım açık kaldı. Tavuk reyonuna yaklaştım.
Hemen fırladı geldi yanıma:
- Buyur abi
- Yahu revülasyon, devilasyon, environmental pollution arbitraj, accounting cost, borrower, labor union dirty floating exchange rate system; Keynes, Adam Simith, Milton Friedman… Allah aşkına sen necisin?
Birden kızardı, bozardı, rengten renge girdi? Sanırım beni polis molis sandı.
- Yok delikanlı, ben öğretmenim. Hani bu terimleri bilen birininin, kasaplıkla ne işi olbilir, diye merek ettim de.
- Abi, ben İngilizce işletme mezunuyum. Mastırımı da yurt dışında yaptım.
- Burada ne işin var yavrum senin?
- Ne yapıyım abi, işten atıldım. 2 çocuğum var, Asgari ücretle…
Tavuğu da büyük bir beceriyle kesti parçaladı, paketledi.
-Buyur abi, afiyet olsun.

Bir kaç gün önce, o marketin patronunun bir bakanla birlikte devleti nasıl dolandırdığına dair, boy boy resimleri çıkmıştı.

-Ah yavruum, biraz daha okusan da bir hırsız olsan olmaz mıydı?
Bu sözü dedim ya genç adamın yüzünü bir duygu yaladı geçti. Bütün namussuzlar adına utana, özür dileyen bir ifadeydi bu. Ayaküstü bir hayli sohbet etttik. Ben diğer alışverişlerimi yaptım; kasadan dışarı doğru giderken, et reyonun doğru baktım. Uzaktan göz göze geldik. Ben el saladım. Genç adam elini salarken ardımdan seslendi:
-Hocam, "Laissez faire, laissez aller, laissez passer! "
-Aynen Evlat, altta kalanın canı çıksın..

Laissez faire, laissez aller, laissez passer: Bırakınız yapsınlar, bırakınız gitsinler, bırakınız geçsinler. (iktisadın babası adam smith'in lafıdır.serbest piyasanın özünü oluşturur)
Türkçesi: ‘Altta kalanın canı çıksın’ derler ya. Onun gavurcası.Elin gavırı söyleyince, liberal ekonomi oluyor işte.

Not: Bu uydurma değil yaşanmış bir olaydır. Hele sorun bakalım o marketler zincirinde asgari ücretle çalışanlar, hangi fakülte mezunu? Ve ne umutlarla okudular beş altı yıl o adı kocaman sonu aht ama fakültelerde.

Mahmut Nazik 05 02 2014 Mersin…