HASRET / Yüz Şiir - Yüz Yorum

HASRET

Denize dönmek istiyorum!
Mavi aynasında suların:
boy verip görünmek istiyorum!
Denize dönmek istiyorum!

Gemiler gider aydın ufuklara gemiler gider!
Gergin beyaz yelkenleri doldurmaz keder.
Elbet ömrüm gemilerde bir gün olsun nöbete yeter.
Ve madem ki bir gün ölüm mukadder;
Ben sularda batan bir ışık gibi
sularda sönmek istiyorum!
Denize dönmek istiyorum!
Denize dönmek istiyorum!

Nazım Hikmet Ran

HASRET

Şairin ömrü “hasret”le özetlenebilir. Bu bütün şairler için geçerlidir. Zira şair, daha güzel, daha yaşanası bir dünyaya özlem içindedir. Bu özlem olmasa zaten şiir yazılmaz. Olması gereken insan ilişkilerine, yaşama biçimlerine, daha yakınlaşma arzusu ve insanlığa bir çağrıdır şiir. Şair, bunu elindeki bir sihirli değnekle yapamaz. Şair, bunu yasa gücüyle yaptıramaz. Şair,,insanları tek tek etkilemek durumundadır.

Diğer yandan Nazım’ın hasret’i katmerlidir, diğer şairlerden de farklıdır. O, bir de vatan hasreti çekmektedir. Ülkesinden, çok sevdiği halkından ayrı yaşamaya zorlanmıştır. Kimileri, umursamaz bir kolaycılıkla “Gitmeseydi! ” diyebilir. Arabayla kendi yolunuzdan şehirlerarası bir yolculuk yaptığınızı düşünün. Kocaman bir tır sizi yolun dışına doğru itiyor, sıkıştırıyor. Altında kalıp ezilecek misiniz ya da yolun dışına doğru hızlı bir manevra yaparak tarlalarda mı alacaksınız soluğu? Nazım’ın yaşadığı bundan başka bir şey değildir. O, ülkesinden ayrı düşmüş değil, “ayrı düşürülmüş” bir şairdir. Toplumun yüreğini kanatan da budur bir bakıma. Balığın sudan ayrı kalışıdır bu, dayanılır mı? Böyle düşününce “deniz” kavramı hem uçsuz bucaksız özgürlükler diyarı, hem vatan, hem kendi halkının, insanlarının arasında olma arzusunu düşündürür bize. Balık suya dönmek istiyor, orası “vatan”dır.

Şair, vatanına dönmek istiyor. Orada “var olmak” istiyor. Anaya özlem, vatana özlem, anavatana özlem, sevgiliye özlem, çocuğuna ve çocukluk diyarına özlem ve asıl kendi diline özlem saklıdır bu seslenişte. Gemiler gidiyor ama onun gemisinin yelkenlerini doldurmaya “keder” yetmiyor. Onun sadece bitmek tükenmek bilmeyen bir hüznü vardır. Özlem ve keder 'para etmez' kurtlar sofrasında...

Kimi zaman, ne pahasına olursa olsun gitme arzusu kaplar şairi. Bir iş için “ucunda ölüm yok ya” deriz. Bu, denemeye değer, demektir. Risk almak yani. Şair, bu aşamayı da geçmiştir çoktan. Ucunda ölüm olsa ne çıkar? Nasıl olsa ölüm bir gün kapıyı çalmayacak mı? Son nefesimi vatanımda vereyim. Vatandan kalksın o gemi… belki biraz erken çıkılmış olacaktır o son yolculuğa, değmez mi? Son yolculuğa, vatanı görerek, havasını soluyarak çıkmak. Bu düşünce ve duygular şairin yüreğini ateşlemektedir.

“Sadece bir gün” vatan havasını teneffüs etmek… Dünya gözüyle son bir kez görmek... Ölüm pahasına buna razı olmak… Her gün Boğaz’ı geçerek karşı kıyıdaki okuluma giderim. Ve Boğaziçi Köprüsü’nden geçerken Nazım’ın mavi boğaz sularında dalgalanan aksini görürüm. Nazım’ın ruhu Boğaz sularında, Kadıköy sokaklarında, Anadolu Feneri’nde dolaşır durur.