Karalamalar 31 - Haram - Helâl

Helâl, dinen yapılması, yenilip içilmesi yasaklanmış olmayan, serbest bırakılmış olan şey demektir. Haram ise bu tanımın tam tersi…

Allah (c.c.) ve Resulü‘nün (aleyhisselâtu vesselâm) bir şeyin helâl olduğunu belirtmesi ya da işlenmesinde günah olmadığını bildirmesi, o fiilin helâl olduğunu gösterdiği gibi, o fiil ya da şeyin yasaklandığına dair bir delil bulunmaması da helâl olduğunu gösterir. Çünkü eşyada aslolan helâl oluşudur.

Buna göre bir şey dinin açık hükmüne, yasağına ve ilkesine aykırı olmadıkça helâldir, meşrudur. Helâl kavramının 'meşru, caiz, mubah' tabirleriyle de yakın ilişkisi vardır. Bu kavramlar çoğu zaman Helâl sözcüğüne eş anlamlı olarak kullanılmaktadır.

Kur’an’da 'De ki: Allah’ın (c.c.) kulları için yarattığı süsü ve temiz rızkları kim haram kıldı? De ki: Onlar, dünya hayatında, özellikle de kıyamet gününde müminlerindir. İşte bilen bir topluluk için ayetleri böyle açıklıyoruz.' buyrulmuştur. (Ar’af, 7/36)

Yüce Allah, (c.c.) iyi, temiz ve insan sağlığına yararlı olan şeyleri helâl, kötü, pis ve zararlı olan şeyleri de haram kılmıştır.

Sözün burasında bir şeyin haram olabilmesi için o şeyin Allah (c.c) tarafından buyurulmuş olması gerektiği konusuna dikkat çekmek gerekir. Haram kılma yetkisi, sadece ve yalnız Allah’a (c.c.) aittir.

Hazreti Peygamber de (aleyhisselâtu vesselâm) Kur’an’a ve Kur’an dışı Allah’tan (c.c.) aldığı bilgiye dayanarak bazı şeyleri haram kılmıştır. Ancak bu işlemi de Allah’ın (c.c.) denetimi altında yaptığı için, Cenabı Hakk’ın haram kılması içersinde mütalaa edilir. Bu nedenledir ki Allah’ın (c.c.) helâl kıldığına haram, haram dediğine helâl demek büyük günahtır.

Hayatın idamesi esnasında helâl ve haramlara dikkat ederek yaşamaksa Allah’ın (c.c.) koymuş olduğu kurallar içinde en önemlilerin başında gelir.

İyi ve doğru bir hayatın yolu helâl ve haramlara dikkat etmekten geçer ki kişinin bu önemli kurala uyması son tahlilde yine kendi yararına bir durumdur./16.10.98