Halk şiirinde Başkaldırı antolojisi hakk ...

0? .01.2009 Kitabımız çıkıyor gecikmeden dolayı tüm katılımcı ozanlarımızdan ve şairlerimizden özürdileriz...

Bu kitabı hazırlamaya karar verdiğimizde, ozan dostlarımıza yaptığımız davette şöyle demiştik. Tarihe not düşmek ve bu günden yarına, dizelerimiz ile Emperyalizme başkaldırışımızın tanıklığını bırakmak için buluşuyoruz. Bizler kendi dertlerini değil, içinden yetiştiği halkın dertlerini, sorunlarını haykırıyoruz. Geçmişte ki kimi ozanlar gibi güle bülbüle şiir yazıp ağıt yakmıyoruz. Bizler, Emperyalizme ve onun uşağı faşizme karşı susmuyoruz, ona karşı haykırıyoruz. Kendimizi avutmuyoruz, güçlülerden yana methiyeler dizmiyoruz.

Sesini bizim sesimize katmak isteyen, Bende emperyalizme karşıyım diyen ozan dostları bu buluşmaya davet ediyoruz ve sesimizi çoğaltalım, sesimizi yükseltelim diye çağrıda bulunmuştuk. Kitap da eserleri olan ozan dostlar sesimize ses verdiler. Ozanlığın gül ile bülbül ile olmayacağını sözde ozanım diyenlere de anlatmış oldular.

Emperyalizme başkaldırmak, kendine insanım diyen her bireyin yapması gereken bir olgudur.Bizde özerimize düşen bu olguya ses olmak için bu esere imza attık. Başkaldırı sanat ile yapıldığı gibi örgütlülük için de eylemede dönüştürülebilir. Kısacası Emperyalizme başkaldırmak bir insanlık görevidir. Çünkü emperyalizm insanlığa zararlıdır. Bizden önceki ustalarımız bu başkaldırıyı şiirle, sazla yaptığı gibi eyleme dönüştürmeyi bilmişlerdir. Bunların başında da Pirsultan Abdal vardır.

16.yy da, Pirsultan Abdal Osmanlının feodal yapısına sazı ve sözü ile başkaldırdığı gibi bunu eyleme dönüştürüp Halkı uyarmayı da bilmiştir. Bunun sonucunda da Osmanlının kan emici paşaları bu başkaldırıyı bastırmak için Pirsultan Abdal’ı önce Sivas’ın meydanında taşlatırlar sonrada astırmışlardır.

Pirsultan Abdal’dan iki tane örnek verelim:

Yürü Bre Hızır Paşa

Yürü bre Hızır Paşa
Senin de çarkın kırılır
Güvendiğin padişahın
O da bir gün devrilir

Nemrut gibi Anka n'oldu

Bir sinek havale oldu
Davamız mahşere kaldı
Yarın bu senden sorulur

Şah'ı sevmek suç mu bana
Kem bildirdin beni Han'a
Can için yalvarmam sana
Şehinşah bana darılır

Hafid-i Pelgamber'im has
Gel Yezid Hüseyn'imi kes
Mansur'um beni dara as
Ben ölünce il durulur

Ben Musa'yım sen Firavun
İkrarsız Şeytan-ı lain
Üçüncü ölmem bu hain
Pir Sultan ölür, dirilir

Dönen Dönsün

Koyun beni hak aşkına yanayım
Dönen dönsün ben dönmezem yolumdan
Yolumdan dönüp de mahrum mu kalayım
Dönen dönsün ben dönmezem yolumdan

Kadılar müftüler fetva yazarsa
İşte kement işte boynum asarsa
İşte hançer işte başım keserse
Dönen dönsün ben dönmezem yolumdan

Bir gün mahşer olur divan kurulur
Suçlu suçsuz varsa orda bulunur
Piri olmayanlar anda bilinir
Dönen dönsün ben dönmezem yolumdan

PİR SULTAN'ım arşa çıkar ünümüz
O da bizim ulumuzdur pirimiz
Hakka teslim olsun garip canımız
Dönen dönsün ben dönmezem yolumdan

Yine bize bu yolda öncülük etmiş, bugüne iz bırakmış ozanlarımızdan 16. ve 17. yy arasında yaşamış Köroğlu’dur.

Köroğlu da yine Osmanlı feodalizmine başkaldıran, sazı sözü ile kavga arkadaşlarını coşturan, Osmanlı zorbalarına karşı kavgaya hazırlayan ozanlarımızdandır. Köroğlu yaşadığı yy da zengin Osmanlı bezirganlarından ve beylerinden aldıklarını yoksul halka dağıtması ile bilinmektedir. Köroğlu, bir elinde sazı, bir elinde kılıcı ile Osmanlı zorbalarına karşı eylemden eyleme, kavgadan kavgaya koşmuş Osmanlı beylerinin zulmünden korumak için kavgalara tutuşmuş, her cengin sonunda yiğitlik ve başkaldırı şiirleri ile Osmanlı sarayına göndermeler yapmış kavganın ve başkaldırının ozanıdır.

Köroğlu ’n dan iki tane örnek verelim:

Benden selam olsun Bolu Beyi' ne

Benden selam olsun Bolu Beyi' ne
Çıkıp su dağlara yaslanmalıdır.
Ok gıcırtısından kalkan sesinden
Dağlar seda verip seslenmelidir.

Düşman geldi tabur tabur dizildi
Alnımıza kara yazı yazıldı.
Tüfek icat oldu mertlik bozuldu
Eğri kılıç kında paslanmalıdır.

Köroğlu düşer mi yine sanından,
Ayırır çoğunu er meydanından,
Kırat köpüğünden, düşman kanından
Çevrem dolup şalvar ıslanmalıdır

. Yürün Aslanlarım Savas Edelim

Yürün aslanlarım savaş edelim
Buna kavga derler bey ne paşa ne
Haykırıp haykırıp kelle keselim
Seyreyleyin eli ayağı şaşana

Yürü beyler cenge harbi çalınır
İyi kötü bu meydanda bilinir
Kılıç değer adam iki bölünür
Nusret bizim beyler neci paşa ne

Gürzün kösteğini kola takmalı
Arap atı sağa sola yıkmalı
Kargılar mızraklar birden kalkmalı
Fırsat vermen Arap atlar kaçana

Köroglu der durman edek cengimiz
Bundan belli olsun yiğit hangimiz
Üç saat sürmeli burda hengimiz
Tarih yazın şu dağlara nişane

İçindekiler
Önsöz -Haluk Gerger
Sanatın onurlu ve kalıcı serüveni – Ekrem Ataer
Bu yolu bize Açanlar – Kul Sefili
1-Aşık ihsani
2-Ozan Efkari baba (Ali Demir)
3-Ozan Fezali (Hacı Cırık)
4-Ozan Erbabi
5- Ozan Naçari Baba (Ali Çetin)
6-Ozan Tuncelili Zamani
7-Ozan Şah Turna
8-Şerafettin Muş
9-İhsan Güvercin
10-Kul Seven (Ali Yakar)
11-Ozan Emekçi
12-İsmail Doğan
13-Ozan Meftuni (Meftuni Topçu)
14-Ozan Nivani (Ali Sarı)
15-Süleyman Zaman
16-Ozan Şiar (Seyfettin Ağdaşan)
17- Diyab Gökduman
18-Ozan Garip(Cihangiray Şumnu)
19-Ozan Şafak Altun
120-Abidin Karabudak
21-İlhami Arslantaş
22-Ozan Güner kaymak
23-Mesut Aslanyürek
24-Ozan Fedai Can
25-Ozan Kamili
26-Harun Yiğit
27-Ali Akdemir
28-Ozan Ali Çağan
29-Kalender Şahin
30-Kul Sefili (Ali Turalı)
31-Ozan Dönmezi (Yusuf Dönmez)
32-Yusuf Ziya Leblebici
33-Halim Meç
34- Müsaade Özdemir
35-Yusuf Ter
36-Ozan Koşani(Nurali Zengingül)
37-Ozan Turani (Gani Timur)

sıralama doğum tarihlerine göre yapılmıştır

__._,_.___