Hacı Bayram-ı Veli-(Araştırma inceleme) ...

HACI BAYRAM
VE SEĞMEN RUHU

MUSTAFA CEYLAN
*************************

Hacı Bayram-ı Veli ve Seğmen Ruhu birbirine paraleldirler. Hattâ Seğmen Ruhu, o yüce Veli’den aldığı ilkelerle, Osmanlı’nın yıkılışından sonra, yepyeni, pırıl pırıl bir Türkiye Cumhuriyeti meydana getirmiştir.

Şimdi, Seğmen Ruhu’nun özellikleriyle Hacı Bayram’ın paralelliklerini anlatmaya çalışalım.

Koordinatördür:
*******************
Seğmen ruhu milli meselelerde koordinatördür. Toplumu meydana getiren aileleri, grupları değişik düşünce ve duyguya sahip olan kişileri, milli mesele etrafında toparlamakta, bir arada tutmakta ustadır. Bir araya getirdiği insanları, düşünceleri, aksiyoner hale getirerek, tek bir hedefe yönlendirir.

Kutsal hedeflere erişmede tüm engeller ve coğrafi uzaklıklar bir anda aşılır. Aynı safta bir araya gelenlerin kafalarında ve yüreklerinde aynı sevdanın meşalesi yanmaya başlayıverir... İşte koordinatör seğmen ruhu, başarıyı bu şekilde yakalar.

Çeşitli ve değişik mecralarda akıp giden suları bir araya getirerek okyanuslara çağlayanlar şeklinde akan ırmakları ortaya çıkarır.

Büyük ATATÜRK’ de, Türk İstiklâl Savaşı’nda bu ruhla hareket ederek, aç, sefil, yorgun ve yıkık bünyelerden kahramanlar ordusunu çıkarmasını bilmiştir.

Hacı Bayram- ı Veli’de mükemmel bir koordinatördür. Müderrisliği ve mutasavvıflığının kendisine kazandırdığı hususiyetlerle, büsbütün Anadolu’nun birliğini,dirliğini temin ve inşa etmiştir.

Gönüllerde ve kafalarda yaktığı meş’alenin aydınlığından istifade edenler, onun koordinesinde, Anadolu’yu en ücra köşesine kadar aydınlatmışlardır. Osmanlının kuruluş yıllarında, Anadolu'nun bir cadı kazanı misâli kaynayan içine; huzur, aşk ve Osmanlı Beyliği’ne bağlılık anlayışını dolduran O’dur.

Koordinatörlük bakımından Atatürk’le Hacı Bayram-ı Veli, bana göre aynı çizgidedirler. Her ikisi de, milleti için, milletinin aydınlık geleceği için çalışmışlardır.

Anadolu’yu kuşatmaya çalışan yabancı akımlar, isyân hareketleri ve öteki çabaları, gönül seferberliğiyle, millî seferberlikle söndürmüşler,kendi benliğimize ve kendi kültürümüze dönüşü sağlamışlardır.

Planlayıcıdır
***************
Seğmen, planlamacıdır. Palansız, programsız hiçbir şekilde hareket etmez. Planlamada esas olan hedefe ulaşabilmek için sorulan sorulara sağlıklı cevaplar verilmesidir. Hangi yolla? Kiminle? Nerede? Nasıl? Ne yapmalı? Gibi soruların tüm cevaplarını alan seğmen, bu bakımdan da iyi bir liderdir.

Seğmenbaşı ATATÜRK’ de cihanda en büyük liderlerinden birisidir.

Hacı Bayram- ı Veli’de iyi bir planlamacıdır. Hocası Somuncu Baba’dan ve bilimle Kuran’dan aldıklarını hitap ettiği talebeleri ve kitleye planlı bir şekilde sunmuştur Ülkenin hangi yöresinde kimin ışığı yaymaya başlaması gerektiğine iyici düşünür, planlar ve öyle karar verirdi. Kanlı Göl adı verilen düzlüğe kurdurduğu çadır ve 'Osmanlı Vergi Sistemi' olayı, efsanevî menkibevi bir özellik taşımanın yanı sıra, iyi bir planlama değil midir?

Millî Siyaseti tayin edicidir
******************************
Seğmen, milletine ait siyaseti tayin ve takip eder. Asla 'bana ne' demez ve “bana dokunmayan yılan bin yayasın” anlayışına sahip olmaz. Kendi menfaatlerini millî menfaatlerin önüne geçirmez. Toplumun ve seğmen alayının nabzını elinde tutar. Siyaseti hep bu elinde tuttuğu nabız üzerine yönlendirir.Toplumun beklentilerini iyi tespit ederek, onlara umut ve ışık olmaya devam eder.

İnsanlara mevkileri paraları veya varlıklarına göre değer vermek yerine, onları insan olarak, yaratılmışların en şereflisi olarak kabul ettikten sonra, değerlendirmesini millî meselelere sahiplik şuuruyla gerçekleştirir.

Seğmen Alayı’nın bütün fertleri birbirine eşittir. Zaferlere koşacak olan bu alayda üste, astta vatan uğruna şehitliğe taliptir.Şu halde millî siyaseti tayin ve takip edici Seğmen, şehitliğe talip olan bu ordunun ihtiyaçlarını ve ufkunu iyi tespit eder.

Kurtuluş Savaşı'mızı zaferle sonuçlandıran Seğmen Ruhu gibi, Hacı Bayram-ı Veli’de, yaşadığı dönemin siyasetine damgasını vurmuştur. Türk ulusunun birliği ve dirliğini ana esas kabul etmiştir. Sarayda bıraktığı talebesi Akşemseddin, Fatih gibi efsâne bir sultanı yetiştirmiştir. Hacı Bayram, Osmanlı’nın kuruluşu ve yükseliş döneminin millî siyasetinin oluşmasında oldukça etkin olmuştur. Ordu-millet ve devlet-millet kaynaşmasının temininde rol oynamıştır.

Milletin kendisidir
*********************
Seğmen ruhu, lider- öncü ve komutan bir ruhtur. Seğmen milletin kendisidir. Önderlikle milletin kendisi olmayı bir arada tutandır. Milletin sözcüsüdür. Onun ağzından çıkacak kelâmlar, sadece milletle alâkalı olanlardır. Yemesinden, içmesine, yaşama tarzına kadar, her hâl ve hareketiyle milletin kendisidir. Millete tepeden bakmaz. Onu yanlış yönlere sevk etmez. Millet kumaşının öz dokusudur. Giyimi, bakışları dahil her hali milletin kendisidir.

Büyük ATATÜRK’ de bir Seğmenbaşı olarak, Türk Milletinin bir evlâdı olmaktan kıvanç duyduğunu belirtmiştir.

Hacı Bayram-ı Veli’de, ömrü boyunca milletinin sade, yalın, sıradan bir ferdi olduğunu kabul etmiştir. Milleti gibi hasat döneminde tarlada çalışmış, talebelerinin hepsinin birer meslek sahibi olmalarını istemiştir. Millet evlâtlarının birbirlerine sevgi ve saygıyla bağlı olmalarını öğütlemiştir.
Hiçbir hâl ve hareketiyle milletten kopuk hareket etmemiş olan Hacı Bayram’ın sırrı işte bu noktadadır. Başarısı da bu ilkededir.

Yüreği sevgi dolu hakemdir
********************************

Seğmen, yüreği inan ve memleket sevgisiyle dolu, eşi bulunmaz bir hakemdir. Uzlaşmacı, uzlaştırıcı, barışçı, bütünleştirici ve geliştirici bir ruh olan seğmen ruhu, affedici ve bağışlayıcıdır. Hoşgörüsü engindir. Millî meselelerde hoşgörülü değildir. Onlarda katı kuralcıdır. Kişiler arasında tarafsızdır. Ancak, yangınla itfaiyeci arasında tarafsız olunamayacağı gibi, memleket meselelerinde tarafsız olamaz. İhaneti, hainliği hoş göremez. Hakemliği hakkın tecellisi için yapar.

Seğmenbaşı Atatürk’ de, yüreği sevgi dolu eşi bulunmaz bir lider, deha, komutan ve aynı zamanda hakemdir. Çocuklara ve gençlere verdiği önem, kendi elleriyle ekip biçtiği Orman Çiftliği de onun sevgi dolu yüreğinin yansımalarının birer örneğidir. Yıkılımış, yanış, her bir yöresi düşman tarafından işgâl edilmiş Anadolu'yu derleyip toparlamak, Anadolu insanının yüreğinde taht kurmakla mümkün olurdu ve Ata'mız bunu gerçekleştirmiştir.

Hacı Bayram-ı Veli’de yüreği sevgi dolu ve hoşgörü dolu bir hakemdir. Tasavvuf felsefesinin temelini sevgi meydana getirmektedir. İnsanın kendi özünde sevgiyi bularak, kendisini keşfedip, kendisiyle barışmasını istemiştir. Hitap ettiği toplulukların önce gönüllerini fethetmiştir.