Geçmiş Bayramlar 8-Kahır ve Moral

sözde birileri yüceltilir
eğer çulsuzun tekiyse misafir,
'bir şeyler sahibi' olanı kendince irdeler
'bobası şunu verdi'
'kayınbobası bunu alıvidi
bizimkinner neydividi' der

ve kalkıp Adilin Arif
'-oğlum daha neydivicek len va!
okuduvuduya len' diye eleştirilir
'Alla(h) ın aşkına sen bobana neydividin'
diye bir başkası dikleşir

herkes aklınca nasihatlar verir
“-'bobası oğluna bağ bağışlamış
oğlu bi cıngıl değil,
bi çitim bile
üzüm vermemiş derler”
senin(n) ki o hesap”

“-iyi de emmi,
bobam bağ bağışlamış da
bağ nasılıdı üzüm vermiş mi acaba
ne verdi karşılığında
diğer oğlanlarına
bahça vermemiş mi damatlarına

“-köle olduk boba gapısında
gerçeği hepiniz biliyonuz ya
bağ demeye şahit ister,
dağ-mera değimliydi
bobamın bana verdiği

alt tarafı taşlı tarla
adam edene kadar
gıçım terlemedi mi
anamdan emdiğim süt
burnumdan fitil fitil gelmedi mi

anam-dinim gevredi
bobam biliyomu bakalım
üzüm vermiş mi oğlunun bağı
bobam biliyomu bakalım
bu sene üzüm yemiş mi torunları”

“-hiş kimse ayranım eşgi demez
arpa ekilip, buyday biçilmez”
benine okula gedenler, nerelere geldi be
ne deyon sen
oğlan evermedim, ‘gız çırak çıkarmadım ’
daha benim ‘etim ne budum ne’
Alla(hını) se(verse) n

ne ev ne kopretif ne araba
çoluk-çocuk sefil, işler gayafişi, ev kira
ne anadan fayda var ne bobadan
ne beri taraftan, ne öte tarafdan
bizimki de yaşamak işde
‘Allahın honuna’

'-kara yeğen gahırlanma boşver
boban yuvadan uçurmuş seni
kendi göbeğini kendin kesecem ga(y) ri
at bakalım 'eteğindeki daş'ları
“keskin sirkenin zararı küpüne” derler
öykeynen gakıp ta, zararınan oturma
bobayın evlatlarına yapdığını bırak da
sen ne yapabilece(ksi) n
bakalım senden sonrakınnara

“geç onu; bak gül gibi çocukların var
'Allah acılarını göstermesin'
'Allah analı-bobalı böyütsün'
çoluk-çocuğuyun eli aya(ğı) düzgün
pırıl pırıl bi gelecekleri var önlerinde

sen de çocuklarıyın başındasın
'yedikleri önlerinde
yemedikleri arkalarında'
boban sana bağ bağışlasaydı
sen bu köyden gedip batırmıydın
o(ğ) lunu gızını, okudamazdın
anarşit olurlardı son tefi
bana sorarsan,
öylesi daha tevlikeli

“-valla ey de;
bizim epap içi galaylı kara çencere
bizim hasdalanmaya hakkımız var mı
hasdalansan filen etsen
inne-ilaş alcak paramız var mı
dahası senin takevidin var,
gredon var
Alla(hını) se(verse) n bizim neyimiz var

sen de böyle demeyon mu,
gücüme ğediyo valla
bizi bi eli yağda, bi eli balda
belledin haralda.”
“-neyimiş “köylü bu milletin efendisi”
yani ki, vur ensesine al lokmasını
gorkma efendidir,
ucun-kıyı çekinir
bi şiy edemez değil mi”

“-valla bilmen orasını”
“-ülen ortada iştecik,
bi okul, bi de cami”
“-Alla(hı) n aşgına daha neydiviceğidi
hanı senin millet uçu işlediğin,
nerde verdiğin vergi

bu ne “yem bedeli ”
bu ne bileyin ne
gak dedin mi para
guk dedin mi su
öretmenise göndermiş
mayışa ba(ğ) lamış mı(h) tarını
okuyanı mamir etmiş
ettiğin bi esgerlik
onuda haybeye
seni iki sene beslemiş”

“-yol yapıl(a) cak gel bakalım
harb(e g) edilcek, öl bakalım”
“-ne vergisi verecez len
biz de var mı bakalım
zararı yok on gazanalım
kısmıklık yapmayalım,
götürüp beşini dövlete yatıralım”

DİPNOTLAR

bahçe içinde caddeye cepheli
tenezzül: alçak gönüllülük
salkım
çitim: üzüm salkımının bir bölümü
çırak çıkarmak: gelin etmek anlamında
kalitesiz, belirsiz,
tehlikeli,riskli, sıkıntı verici
uç-kıyı: uçta, uzak kıyıda, ucara, ücra, kenar, köşe
yem bedeli; Ziraat Bankasınca köylülere verilen kredi çeşidi
cimrilik