Dâr-ı dünyâ delü gönlüm gibi vîrân olsa
Ne cihân olsa ne cân olsa ne hicrân olsa
Kâş ki sevdüğümi sevse kamu ehl-i cihân
Sözümüz cümle hemân kıssa-i cânân olsa
Bir demür tağı delüp boynına almak gibidür
Her kişi âşık olurdı eger âsân olsa
Şâdmânam gam-ı yâr ile sevinmez yokdur
Bir gedâ cümle cihân mülkine sultân olsa
Cân atar karşu çıkar izzet eder ey Yahyâ
Hançer-i dilber ile bir çıkışur cân olsa
Taşlıcalı Yahya Bey
Dil İçi Çeviri:
1- Dünyâ evi deli gönlüm gibi vîrân olsa; ne dünyâ olsa, ne can olsa, ne de ayrılık olsa.
2- Keşke sevdiğimi herkes sevseydi de hepimiz onu konuşsak, sürekli ondan söz etseydik.
3- Aşık olmak demir dağı delip boynuna almak gibidir; eğer bu iş kolay olsaydı herkes âşık olurdu.
4- Bende sevgilinin derdi var diye mutluyum; bir dilenci bütün dünyâya hâkim olsa sevinmez mi?
5- Sevgilinin hançeri ile baş edebilecek bir can olsaydı, hemen karşılar, can atar, ona saygı gösterirdi.
Taşlıcalı Yahya BeyKayıt Tarihi : 26.4.2013 17:28:00
Şiiri Değerlendir
© Bu şiirin her türlü telif hakkı şairin kendisine ve / veya temsilcilerine aittir.
Taşlıcalı Yahya Beğ (Bey) 16. yüz yılda yaşamış, divan edebiyatının en büyük ve en önemli mesnevi şairlerinden biridir.
Şehzade Mustafa’ya yazdığı “mersiye” de gerek halka arasında, gerek Yeniçeriler ve gerekse devlet erkânı arasında büyük beğeni ve infiale neden olur. Özellikle de Kanuni’yi vicdanen yaralar.
HAMSE sahibi divan şairlerimizdendir.
(Beş mesneviye ‘hamse”; beş mesnevisi olana “hamse sahibi” denir. Edebi bilgi olarak ufacık bir not düşmüş olduk.)
*
İnsanın gönlü baştan ayağa virane, harap olur ve yaşanılır olmaktan çıkar kıyamet yerine dönerse, bu cihan olsa ne olmasa ne… Cihan içinde can olsa ne, olmasa ne… Canın olmadığı yerde hicranın ne anlamı kalır. Canan yoksa hicrandan cana ne…
Dünyada yaşayan herkes keşke benim sevdiğimi sevseydi de sürekli sevgiliden konuşsaydık.
Bir insanın bütün gönlü sevgili ile dolarsa, sevgili ile nefes alıp verirse, sevgili ile uyur uyanırsa; bütün benliğinde, her zerresinde sevgili olursa anacağı, zikredeceği tek kişi de sevgili olur.
Aklında ve gönlünde sevgiliden başka bir şey olmayanın gözü sevgiliden başkasını görmez.
Aşk kolay iş değildir. Aşkı yaşamak, aşkı sürdürmek, aşkı gerçek aşk olarak yaşamak öyle lafla olmaz. Birkaç şiirle, iki tatlı sözle, bir iki iltifatla aşk olmaz. Âşık, bütün gönlüyle, bütün ruhuyla kendini sevdiğine adayan kişidir.
Sevgili, aşığın her şeyidir. İki can “bir” olduktan sonra aşığın canının önemi yoktur.
Aşk, gerçekten fedakârlık, yerine göre feragat gerektirir.
Aşk, çekilecek çile olacaksa çilelerin en güzeli; taşınacak yük olacaksa, yürek yükünün en yücesi olur.
Aşk, demir dağı delip boynuna geçirerek kolye gibi taşıyabilmektir.
Aşk, eğer göründüğü kadar kolay olsaydı, herkes dünden âşık olurdu.
Günümüzde âşık olduğunu sananların çoğu nefsanî arzularını aşk sanıyorlar ve bir an önce kavuşmayı diliyorlar.
Biline ki, vuslat aşkı söndürür.
Sevgilinin verdiği kederle, gamla ben mutluyum, huzurluyum. Öyle ya, sevgiliden gelen her gam, keder, onun vereceği üzüntü, yerine göre bakışlarının davetkârlığı ile “gel” deyip, sonrasında dirsek çevirişi, âşıkı için derdin, hüznün tatlı kaynağıdır. Sevmenin nazı, niyazıdır.
Bu naz niyaz, bu eda, bu davet etmeler ve kaçmalar da olmazsa aşkın kıymeti kalmaz. Şair, şairliğini anlatamaz. Aşk ateşiyle yanmayan aşığın sözleri de yakıcı ve etkili olmaz.
Bir dilenci dünyanın malına mülküne sahip olunca ne kadar çok sevinirse, bir âşık da sevgiliden gelecek her türlü kahra, çileye katlanmak suretiyle o derece huzur bulur, o derece sevinir.
Çile çektiren ilgi duyuyor, seviyor demektir.
Yoksa aşktan meşkten kime ne?
Âşık, bir taraftan sevgiliye kavuşmak için can atar, bir taraftan da kavuşma isteğine karşı çıkar. Aşık, sevgilinin her haline saygı duyar, her haline katlanır.
Farz edelim ki, sevgili hançerini sallasa onun önüne kendi yüreğini koyar.
Acı çekecekse, yaralanacaksa ve hatta ucunda ölüm olacaksa sevgiliden olsun.
Sevgilini bir yan bakışına, bir gamzesine bütün gönlünü hedef etmeye hazırdır âşık.
Büyük aşklar bunu gerektirir.
*
Allah herkese gönlündekini en kısa zamanda nasip etsin.
Bütün büyük aşklara ve âşıklara sevgi ve saygılarla…
Hikmet Çiftçi
02 Mayıs 2013
“GERÇEK DOSTLAR BİRLİĞİ”
...Adem bey; Hüseyin DEMİRCAN'ın KUZU RESİMLİ profiline ilk takılan benim. patenti bendedir. gece saat 01:30 sularında özelden mesajla 'kuzu yüzünü ısıracak dikkat et' diyen benim.
...o yüzden benden izin almadan, telif hakkımı ödemeden bu konuyu kullanmanız doğru değildir.
...saygılar efendim. ben hakkımı helal ettim. ödemenize gerek yok.
Her kişi âşık olurdı eger âsân olsa
…aşk ateşten bir gömlek gibidir. Onun yükü sanki koskoca bir dağı ortasından delip boynuna asıp dolaşmakla eş anlamlıdır. Aşk dediğin öyle basit, kıytırık bir mevzu-u bahis bir şey olsaydı herkes aşık olurdu. Aşık adam belalara hazır olmalı.
…Kızın ağabeyi, babası, kıza göz koymuş başkaları hep bunlar potansiyel bir düşman. Peşinde dolaşırlar öyle kolay mı ki aşık olmak. Ben şahsen göze alamam. (öyle dedim ama olur ya çok işveli biri çıkar da fikrimi değiştirir, aklımı başımdan alırsa sakın bana önce böyle demiyordun demeyiniz).
Sözümüz cümle hemân kıssa-i cânân olsa
...bu kıta bu haliyle kesinlikle hatalı. nerde bir hata yapıldı bilemiyorum. 'sevse' sözcüğü kesinlikle 'bilse' şeklinde bir sözcük olmalı.
...şimdi efendim yukarıdaki haliyle;
...hiçbir aklı selim aşık kendi sevdiği bir kız için 'KEŞKE BENİM SEVDİĞİMİ TÜM CİHAN SEVSE' der mi?. asla demez.
...ama tüm sırımsıklak aşık olanlar sevdiği kızın kendisi tarafından sevildiğini CÜMLE ALEMİN BİLMESİNİ ARZU EDER. niye? çünkü bir başkası göz koymasın diye.
...bu beyitin doğrusu şu şekilde olmalı;
Kâş ki sevdüğümi BİLSE kamu ehl-i cihân
Sözümüz cümle hemân kıssa-i cânân olsa
...VE BU HALİYLEN AÇIKLAMASI;
…keşke benim seni sevdiğimi bilse bu cihanda ki kamu ehlinin önde gelenleri, ileri gelenleri. Ben bundan ziyadesiyle memnun kalırdım. Cihanın, kamunun önde gelenleri hep bizim DİLLERE DESTAN aşkımızdan bahsetseydi ne hoş olurdu.
Dâr-ı dünyâ delü gönlüm gibi vîrân olsa
Ne cihân olsa ne cân olsa ne hicrân olsa
…Dünyada olup da sevgilinin eza ve cefa çekmesine şahit olmaktansa, sevgililerin gönlü viran olmaktansa viran olmaktansa ne cihan, ne can, ne de hicran olsun istemem. Göz görmeyince gönül katlanır.
TÜM YORUMLAR (11)