Gazel Şiiri - Yorumlar

kutlarım

parayı bol vermişlerdir ondan ikinci kez seçilmiştir...eee hangi devirdeyizzzzz

Bu şiir ikinci kez günün şiiri seçilmiş. Bilginize Sayın editörya

Halide hanım ve Hikmet Bey'e teşekkürler açoklamaları için.

Tasavvuf, farklı bir dünya.. Türkler için yesevi den başlangıcı alındığında bin yıllık bir geleneğe ve ben birikime sahip. Kültürümüzün kopmaz bir parçası..

Ve üzerinde durulması gereken bir konu. Dünü, bugünü ve yarını yönünden.. Kendisini yenilemeyi nasıl başaracak.. Veya kendisini yenileyebilecek mi?

Yoksa fosil bir mazi mi olacak?

Gibi sorular...

Gazel
-GÜNÜMÜZ TÜRKÇESİYLE-

Gel ey cân eyleme cânânı zayi'
Edersin gonca-i verdânı zayi'

“Ey can! Gel, sevgiliyi yitirme
Gül goncasını kaybetmiş olursun.”

*
Gül olmayan bağa bülbül gelir mi
Edersin ol güzel gülşanı zayi'

“Gül olmayan bağa bülbül gelmez
O güzelim gül bahçesini harcamış olursun.

*
Senin aslın-durur sırr-ı 'nefahtü'
Gel etme nefha-i Rahmân'ı zayi'

Senin aslın, nefesin sırrındadır.
Rahman’ın nefesini gel harcama, boşa çıkarma.

*
Geçip 'lâ' perdesin 'illâ'ya azm et
Gel etme cevher-i îmânı zayi'

Yokluk perdesini bırak, mutlaka “Varlık”ı iste
İman cevherini, gel kaybetme.

*
Makâm-ı kudsî lâhûtun hümâsı
Sen etme mürtefi seyrânı zayi1

İlahi âlemin talih kuşu, seni Mukaddes makama çıkarırken, sen gördüklerini boşa çıkarma.

*
Ki sensin 'Alleme'l-esmâ'ya mazhar
Gel etme bu kadar ihsanı zayi'

Meleklerin secde ettiği Allahın halifesi sensin.
Bu kadar ihsanı, lütfu boşa çıkarma.

*
Olup bir kâmil inşâna mukârin
Gel etme sohbet-i merdânı zayi'

Bir kâmil insana yakın ol,
Şeyhin sohbetini gel, yabana atma.

*
Olup dergâh-ı Sami'de müdavim
Gel etme nokta-i irfanı zayi1

Duyulmuş, bilinen bir dergâhın müdavimi (devam edeni) ol
Gel, ariflik anlayışından, ilminden uzak kalma.

*
Eğer Salih gibi battal olursan
Edersin himmet-i pîrânı zayi'

Eğer benim gibi işe yaramaz, faydasız olmak istemiyorsan, pîrlerin himmetinden uzak kalma.

Salih Baba


Hikmet Çiftçi

'GERÇEK DOSTLAR BİRLİĞİ'

Salih Baba ya Allahtan rahmet Kurula tebrik, Halide hanma teşekkürler.

Eğer pîrim bana eylerse himmet


Eğer pîrim bana eylerse himmet
Zuhura getirem birkaç meâni

O'dur aslım benim fer'i mukayyed
O'dur dil şehrinin nuru îmânı

Görünür cebhesinde nûr-u Ahmed
Olardır vâris-i peygamberâni

Olar kâim-makâm-ı Mustafâ'dır
Olardır şehr-i ilmin pâsubânı

Olar can ilinin bülbülleridir
Bütün olmuş oların âşiyânı

Oların ruhlarının yok karârı
Dolaşırlar zemîni asumanı

Olar bu âlemi devran ederler
Ararlar derde düşen nâ-tüvânı

Bular bu âlemin hem berzahında
Esîr etmiş durur çok pehlivanı

Kişiye derd büyük sermâyedir bil
Düşürür yola âhir kârubânı

Hevâ-yı nefsine tâbi olanlar
Bular kande bulur dârü'l-emânı

Alamazlar özün nefsin elinden
Beşerdir dâim ol eyler ziyanı

Ömür bir cevherdir kadri bilinmez
Sakın gafletle geçirme zamanı

Cihanda şimdi kâl ehli çoğaldı
Söz ile kandırırlar çok civanı

Sürüyü büsbütün kendileri yer
Ederler maskara her dem çobanı

Bular benzer koyun başlı kilâba
Buların dünyadır dîni imânı

Sefînen yok ise kalma karada
Ara bul sen dahi bir keştibânı

Huda hâzır diye ikrar edersin
Kimin yânında söylersin yalanı

Ya dersin bir-durur Hallâk-ı âlem
Beğenmezsin filan oğlu filânı

Benim gözümde görürsün hilâli
Senin gözünde görmezsin girânı

Helak etmek dilersin mâr-ı nefsin
Ya sen beslersin ol ejder yılanı

Eğer derdin olaydı ey birader
Bulurdun sen de bir Hızr-ı zamanı

Hakîkat güllerin görmek dilersen
Arayıp sen de bul bir bağçevânı

0 kim âmâ-durur çeşm-i basîri
Göremez Pîr-i Sâmî gibi canı

Cihanda Mürşid-i Rabbani Ol'dur
Der'i âsîlerin dârü'l-emânı

Kamu derdlilerin dermanı Ol'dur
Bu asrın hem O'dur kutb-ı zamanı

Füyûzâtı erişir şarka garba
Sarıbdır nisbeti cümle cihâm

Meded pîrim benim ol dest-i gîrim
Ziyâlandır kulûb-ı âşıkânı

Seni Hak bilmeyen ol geçrevîler
Bulûğa ermez anların imânı

Kelâm-ı Hakk'a gûş olmayanlar
Alamaz himmeti feyz-i pirânı

Senin sayende Sâlihdir bu
Salih Ki senden gayrı yoktur mihribanı

Derûnum pâk edip hubb-ı sivâdan
Münevver eylemek sânındır ânı

Bu ten-i Ya'kûb'un ref et hicabın
Görünsün Yûsuf'un vuslat nişanı


(Salih Baba Divanından)

Ne Çare

Bir zaman bekledim Leylâ dağını
Bir zaman bekledim gül budağını
Bir zaman bekledim yâr otağını
Vâsıl-ı yâr olamadım ne çâre

Andelibin işi âh u zâr olur
O nasıl güldür ki tezce hâr olur
Bir gönül kul olur gâh hünkâr olur
Ben bu sırra eremedim ne çâre

Bir gülün ki hârı vardır yâr demem
Kansız didelere âh u zâr demem
Yüzünü görmeden yârim var demem
Ben bu yâri bulamadım ne çâre

Niceleri yâr der gönlü binâda
Niceleri yâr der gönlü zinâda
Nicesinin gönlü bey’ü şirâ’da
Bu yâr kimdir bilemedim ne çâre

Duydum ki yârimin yeri Kâf imiş
Dillerde söylenen kuru lâf imiş
Aslını sorarsan “nûn”u “kâf” imiş
Pâyine yüz süremedim ne çâre

Meded Pir-i Sâmî bir gör hâlimi
Bu Salih’e çok ettiler zulümi
Aç vuslat perdesin göster gülümi
Çok ağladım gülemedim ne çâre

(SALİH BABA DİVANINDAN)

Bâzı şiirleri:



Ömür cevherdir kadri bilinmez

Sakın gafletle geçirme zamânı

Cihanda şimdi kâl ehli çoğaldı

Söz ile kandırır nice cüvânı



*** *** ***



Şeyhim benim sultan imiş

Haktan bize ihsan imiş

Can derdine derman imiş

Görün beni aşk n'eyledi

Âhiri derviş eyledi



Bir sâlih-i mestâneyem

Ne uslu ne dîvâneyem

Bilmem beni ben ya neyem

Görün beni aşk n'eyledi

Âhiri derviş eyledi.

SÂLİH BABA





Erzincan'da yetişen bir velî ve tasavvuf şâiri. 1846 (H.1263) senesinde doğdu. Babası Mustafa Efendi imâm idi. 1906 (H.1324)da Erzincan'da vefât etti. Erzincan'da Kırtıloğlu Tekkesi yakınında Akmezarlığa defnedilmiştir.

Tasavvufta Hâlidiyye yolunun rehberlerinden Muhammed Sâmî Erzincânî hazretlerinden feyz alarak kemâle ermiştir. Önceleri tüfek ustalığı yapmıştır. Tasavvufta yetiştikten sonra pekçok şiir yazmıştır. Şiirlerinin toplandığı bir Dîvân'ı vardır.

Tekke edebiyâtında son devir şâirlerinden olan SâlihBaba, şiirlerinde hem halk edebiyâtı hem de dîvân edebiyâtı şekillerini kullanmıştır. Dîvân edebiyâtı nazım şekillerinden kasîde, gazel, murabbâ, muhammes, müseddes, beyit, müstezad ve mesnevîyi, halk edebiyâtı nazım şekillerinden ise koşmayı kullanmıştır. Nazım şekillerinden en çok gazel türünde şiir yazmıştır. Hece vezninde daha çok on birli hece veznini kullanmıştır. Kâfiyelerden yarım, tam ve zengin kâfiyeleri kullanmış olup daha çok tam kâfiyeye yer vermiştir.

Şiirlerinde tema olarak bu dünyânın geçici ve fânîliğini, asıl hayâtın âhiret hayâtı olduğunu, Allahü teâlânın emir ve yasaklarına uymak lâzım geldiğini işlemiştir. Ayrıca şiirlerinin çoğunda hocasına bağlılığını ve muhabbetini dile getirmiştir.

Dîvân'ından başka biri hocasından bahsettiği tahmin edilen iki eseri daha olduğu söylenmiştir. Ancak bu eserleri bulunamamıştır.