Gayr Alemi
Bildiklerinin gayrı ile harikalar yaratmayı dene... Düşünce ve bilgi, inancın emrinde… Bilenlerle bilmeyenler ayrımı… Bilen, bilmeyenin gayrı! Bilinen, bilinmeyenin gayrı! Rüya, bilinçaltının bilince mesajı; hayal ise bilincin keşif gezisi!
Bir daire düşünelim üzerinde sonsuz sayıda nokta bulunur! Bir noktayı işaretleyelim; diğer noktalar, o noktanın gayrıdır! Bir nokta hepsinin aynıdır ama işaretlenince gayr elde edilir! İşaretleme olmaz ise gayrı yoktur! Yani gayr, bir belirleme aracıdır! Matematikteki “Değil” konusu! Bu aynı zamanda “Ben” konusudur! “Ben”, herşeyin aynı iken belirlenince her şeyin “Gayrı” olur! İşaret etmek, belirlemek; bir şeyi sınırlamaktır! Bu sınır ile tanımlamaktır! Nihayetsiz bir alandan bir şeyi çekmek gibidir! Hiçlik alanı sınırsızdır, varlık alanı ise hiçin sınırsız potansiyelinden çekilmiştir! Bir şey ne ile, nasıl tanımlanır ise o tanımla sınırlanmış demektir! O halde o tanımlanan şey tanımın gayrı ile belirlenir! Yani aslı, tanımının gayrıdır! “Zerre küllün aynıdır! ” zerre hiçlik alanından varlık sahasına çekilir ise (belirlemek için) sınırlanmış olur. Çekenin ilmiyle, bakışıyla… Belirlenmemiş ise sınırsız belirlenmiş ise o sınırda bilinir!
Sosyolojik açıdan birey “Ben” konumunda iken zerre gibi bütünün aynıdır! Belirlenir ise o belirlenen şey ile sınırlanır! Bir insan “Kral” olarak da sınırlanır, “Zavallı” olarak da sınırlanır! Bey, paşa, ayyaş, çapulcu, bilgin, serseri gibi tanımlarla birey “Ben” sahasından çekilir! Sınırlanmış, tanımlanmış sahaya hapsedilir! Diyojen’ den nakledilir; başı üzerinde dikilen ve güneşini kesen hükümdar ona “Dile benden, ne dilersen! ” şeklinde sorunca, Diyojen; “Gölge etme! Başka ihsan istemem! ” diyor! Çünkü birey olan Diyojen, hükümdarın ona vereceği her ne ise onunla sınırlanacaktı, bunu bildiği için güneşinden çekilmesinin yeterli olduğunu hükümdara söyler! Birey gerçek manasında bütünün aynıdır! Kral ya da hükümdar tanımları da bireyin sınırı olur! Yunus bu nedenle “Bir ben var, benden içeri! ” diyor! “İlim, kendin bilmek! ” diyor! Aynaya bakan da kendi gayrıyla kendini seyreder!
ne ayıldım
ne ayılabilirim
ne ayılmak isterim
başım ağır
dizlerim parçalanmış