Fotosentez, Sorular ve Yaşam Ustaları (D ...

“Doğada rastlanan her taşın altına bakmalıdır. Çünkü gerçeğe bazen caddelerde değil, patika yollarda rastlanır” - Bacon


Kapalı bir kavanoza kapatılmış fare, soluk alıp verdiğinde açığa çıkan karbondioksit gazı yüzünden bir süre sonra ölür. Kavanoza ilave edilen nane ise fotosentez sayesinde onun yaşamasını sağlar. Bu gerçeğin keşfi Joseph Priestley’in bilim dünyasına bir katkısıdır (1771) *. Basit bir nane bitkisi her iki süreci de tersine çevirmiştir. Karbondioksit bitki dokusuna dönüşürken, açığa çıkan oksijen farenin ölümünü durdurur ve onun yaşamasını sağlar.

Büyük şeyler hakkında hepimiz sık sık, gelişigüzel ve çoğu zaman da bilir-bilmez konuşuruz. Aslında hayati önem taşıyan küçük şeylere ise genellikle pek değer vermeyiz. Oysa doğa ve evren kendi içlerinde minik sırlar saklarlar. Sıradan gizlerin yer aldığı, eskilerin “LOGOS” (söz, düşünce,kavram, us, anlam, evren yasası) diye adlandırdığı basit bir düzendir bu. Felsefe tarihinde logos'un muhtelif ve bazen de çelişkili gibi görünen tanımları yapılmıştır. (Sınırsız) 'aperion' tarifine de bağlı olarak ateş, hava, ruh, soluk vs., ile de ilişkilendirilmiştir logos. Acaba 'hakikat' logos’u; gerçek düzeni ve onun işleyişini görmekte mi gizlidir? Buradan hareketle bilginin değil de bilgeliğin her şeyi DOĞASINA GÖRE incelemekten geçtiği söylenebilir mi?