Evrende insan ve ruh. Şiiri - Yorumlar

Dördüncü zamanda insan yeryüzünde görülmeye başlar. Allah'ın yeryüzündeki halifesi olan insan en mükemmel şekilde yaratılmış mevkidedir. Hz. Adem ilk insan olarak bilinir. Ona ruh verilmiştir. Allah kendini bilmek istemiştir. Ona ruh verdiği insan ortaya çıkmıştır. O halde ruh nedir?
Ruhun sözlük anlamı "vücutta bulunulduğuna inanılan maddesiz hayat ilkesi, hayat özü, can, manevi benlik"tir.
Hattı zatında insanın aklının eremediği bir kavramdır. Çünkü Allah bu konuda bilgi vermemiştir, ancak varsayımlarla çıkıldığında ruhlar bedende ayrı kabul edilir. Tüm kavramlardan bağımsız bir kavramdır.. Ruh bedene göre öncedir. Beden ise ruha göre sonradan yaratılmıştır. Ruh insanlara özeldir yaratıklar açısından. Ruh insan bedeninde Tanrısal bir cevher olarak tanımlanır. Ölüm ötesinde geldiği yere (Tanrısal evrene) aslına dönecektir. Beden yaratıldıktan sonra Tanrı kendi ruhundan (ana karnında 120 gün iken) üflemiştir. Geçici bedenden kalıcı cevhere geçiş süresi bir ömrün süresi kadardır. Ruh geçici bedenden ayrılarak geldiği kaynağa (öze) dönmesi (ölümle) geçici dünya hayatı (gurbet serüveni) sona ermektedir.
Canlılığı,anlayışı düşünceyi, aklı, olumlu - olumsuz davranışları, iyiyi, kötüyü ayırt etmeyi sağlayan bir güçtür. Hayvan ve bitkilerde de ruh vardır, buda cüzi olup ve insanda bulunan bu özellikleri aramak mümkün değildir.Ancak ruhun bedenin neresinde olduğu bilinmemektedir. Büyük olasılıkla insan beyninin (20 milyarlık hücresinde var olan) içinde bu özün var olabileceği kuvvetle muhtemeldir.
Manevi ve maddi olarak insanda iki ÖZ'ün var olduğunu düşünülebilir. Bu Allah'ın değişik biçimlerde evreni kuşatan görünüşüdür. Allah her yerde hazır ve nazırdır. Allah şah damarından daha yakındır. Allah soyut (mücerret) bir kavram olduğu bugünkü düşünce aşamasındadır. Allah salt ruh olan sınırsız, belirli olmanın ötesinde olan sonsuzluğa açılan yüce bir varlıktır. Beden ise maddi bir cevher olarak bilinir. Bedende ruhun görünüş alanına çıkmasından başka bir şey değildir. İnsan ruhu ile Tanrısal ÖZ'e sonsuz ve sınırsız alana açılmasıdır. Allah ile birlik içinde yaşayan ruh belirli bir süre için (bir ömürlük) tanrısal alemden ayrılan gurbetçi gibidir. Beden ruh için bir kafestir. Ölüm de ruhun bedenden kurtuluşudur, aslına dönüşüdür. Kısacası ölüm sonsuz yaşama, ÖZ'e dönmesidir.
Evren Allah'ın kendi özünden yaratıldığı gelip geçicidir. Allah kalıcıdır, ezeldir, ebettir. Tüm evren tanrının bir görüntüsüdür. Yaratılan yaratanın tüm özelliklerini yansıtır. Yani yaratılan yaratanın zuhurudur. Burada hattı zatında birlik ve beraberlik vardır. Onun için yaratan evreni bir bütün olarak kuşatmıştır. Yaratanın özündedir. Yaratılan yaratan da vardır. Yaratılma yaratanın bir fışkırmasıdır. Evren yoktan var ediliş değildir, özde mevcut olan bir cevherin görüntüsüdür. Özde ne varsa görüntüsünde de vardır. Evreni, yaratandan ayrı düşünme Allah'ı inkardır. Özün ana niteliği birliktir. Görüntünün temel özelliği ise çokluk ve türlülüktür. Ruh insanın Allah ile birleştiği öz ve ölümsüz cevherdir. Ruh tanrısal bir bağıştır. İnsan, ruhu ile insandır. İnsan bedeniyle evrene, ruhu ile yaratana bağlıdır. Kuran'a göre Allah insan düşüncesinin ve aklın sırlarını açan bir yüce varlıktır. Eşi ve benzeri yoktur.
Daha anlaşılır bir ifade ile Allah ruhu cisimlerden önce yaratmıştır. İlkin bitki, sora hayvan ve daha sonrada insan oluşmuştur. Bitkilerin evrimleşmesi sonucu hayvan veya insan meydana gelir.Yani insan topraktan bitkiye bitkiden hayvana ve insana evrim sonucu ulaşmış olur. Bitki su ile sulanır. Çamur olan topraktan gerekli besini alır. Ancak toprak, su, hava ve ısı canlıların yaşam kaynağıdır. Bitki yetişir, olgunlaşır ve meyve verir. Bunu yiyen canlı bedeninde kan olur. Alınan vitaminler bedende hücreler oluşturur. Bu madde bir büyük fabrikayı dahi aşan bedende meni hayvancığını üretir. Ana rahminde nüfte meydana gelir. Erkek ve dişi döl sıvısı olan nüfte rahminin duvarına yapışır. Böylece emriyon meydana gelir. Yani meni hayvancığı rahim kanalında yumurta dişiyi aşılar. Böylece zigot oluşur.