Bayram Kaya - Etnik Yapılaşma Halk ve To ...

Bayram Kaya
2924

ŞİİR


13

TAKİPÇİ

İnsan canına, ölüm ve öldürülme kaygısına, sinişince, bir ihtiyaç; bir akıl üretmenin seyrini geliştirecekti. Başlangıcın yol alışı içinde insanı ve insan ölüsüsü yeme (yamyamlığı) vardı. Gerek iç ve gerek dış yamyamlık, hanidir sıranın kendisinde olma tedirğinliği idi.

İlk uygarlık evrimi adımlarından biri olan, insan kurbanı yerine, grupların çoban Ya da çiftçi topluluklar oluşuna göre, insan yerine bitki Ya da hayvan sunmayı akıl ettiler. Bu dev bir adımdı. Ama hemen sürece sokulan ve yaygınlaşan bir edim değildi. Yüz yıllar içinde bu benimsendi, sonrada tamamen yasaklanıp suç sayıldı.

Zaten paleantropiyen dönem öncesinde insanlar, bitki hayvan gibi diğer canlıları da insan gibi, ama farklı güçlerle donanmış görüyorlardı. Bu güçlerin ihtiyacını duyan bir sosyal yapılanış algısı da, gerçeklikle totem adilik tutumları şekilleme yansıması kaçınılmazdı. Bu yüzden çalılıklarında bir ruhu vardı. Bu algı kanı canına sinişen akillerin imdadına can simidi olarak yetişecekti.

Bitki Ya da hayvanı insan yerine ikame ediş, “”kurban edileni”” yani kurbanı insanla eşitlemişti, yani insanın yerini tutacak denli saygılanıp, insanın kurban edilmesi ödevini üzerine almıştı. Kurban saygıca, değerce, insanla eşitleşip, denkleşip; insan yerine geçen olup çıkmıştı. Bu birinci saygılanış hali idi.

Tamamını Oku