Edirne Sokakları-3 Şiiri - Ali Koç Elege ...

Görülmeden kişinin içindeki astarı
Karşıdan anlaşılmaz var mıdır adamlığı
Çünkü astar çürükse kumaşı pek dayanmaz
Ancak böyle bilinir bir şeyin sağlamlığı
*
Edirne’nin astarı, eski dar sokakları
Sokakları süsleyen cumbalı binaları
Hanları, hamamları , hazire mezarları
Ya da tahta evlerin eskimiş pancurları
*
Bol kubbeli , devâsa taştan kervansarayı;
Rüstem Paşa, Havlucu ve de Deveci Hanı
Bir Mezit Bey, Sokullu ,Tahtakale Hamamı
ve Sarayiçi’ndeki saray kalıntıları
*
Bir lâlezar içinde açmış lâleler gibi
Dört bir yana serpilmiş öteki yapıları;
Ortodoks Kilisesi, dev Sinagog Binası
Yeni İmaret’teki Külliye Duvarları;
*
Darüşşifa müzesi , medrese odaları
Geniş yemekhanesi, tabhanesi, kileri
Selimiye’ye bakan çifte minareleri
Ve Cami içindeki mermer hünkâr mahfili

Heykeltraş elinden çıkmış heykeller gibi
Durgun Tunca Suyu’nda oynaşır gölgeleri
*
Tunca- Meriç üstüne takılmış köprüleri
Tüm dünyanın bildiği Selimiye Camii
Ali Paşa Çarşısı, Arasta , Bedesteni
Yedi göğü andıran kubbeli camileri
*
Örnek; Kadı Bedrettin , Ayşekadın , Çelebi
Selçuk Hatun, Saruca, Sitti Hatun Camii
Kirazlı, Kuşçu Doğan , Burmalı, Eski Cami
Muradiye, Şah Melek , Taşlık ve Gazi Mihal
*
Sonra Sofu Bayezıt, sonra Tamburacılar
Arif Ağa, Çakır Ağa , Beylerbeyi Camii
Tütünsüz Baba Dergah ve de Hasan Sezai
Saruca’ya göz kırpan Sititi Hatun Camii
*
Ve Sinagog yanında Dar-ül Hadis Camii
Bir uçta Lâri Cami, diğer uçta Mevlâna
Bir uçta Gazi Hoca bir uçta Kıyak Baba
Sonra Alaca Mescit, Bademlik, Hıdır Ağa
*
Edirne girişinde sağ yanda Fatih Sultan
Çifte minaresiyle selam verir Yavuz’a
Sonra daha ilerde sol yanda Ayşekadın
Defterdar Cami ile Süle Çelebi Cami
*
Kimi tek, kimi iki , kimi dört minareyle
Taştan lâleler gibi süslerler Edirne’yi
Saymakla bitirmek zor , kısaca; diğerleri
0nları bir kez gören pişman olmaz vallahi
*
Edirne’nin astarı böyle KÜLTÜR DÖŞELİ
Bunlara inanmazsan , gel-gör bir Edirne’yi
*
Sonra 93 Harbi , Balkan Savaş günleri;
Tuna Nehri, Karasu, Meriç Hikâyeleri
Bu büyük savaşların acı göç öyküleri
Ağaç kabuğu yiyen savaşın esirleri

Arkasından patlayan birinci Cihan Harbi
Modros Antlaşması’yla gelen işgâl günleri
*
Sonra İSTİKLÂL HARBİ; bu harbin yiğitleri;
Cumhuriyeti kuran bu devletin önderi;
Mustafa Kemal Paşa ve de İsmet İnönü
Mareşal Fevzi Çakmak ve daha diğerleri;
*
Gittiği bir cepheden dönmeyen biri;
Bir Galiçya, bir Yemen , Sarıkamış şehidi
“Çanakkale Geçilmez” dedirtenlerden biri
İnönü, Dumlupınar , Sakarya’nın bir pîri
*
Böylesi yiğitlerin astarda durur izi
Âdeta haykırırlar ; “gelin görün bizleri”
Kimi okul adında , kimi camide , handa
Kimi hâlâ yaşayan bir hamam kapısında
*
Ya da bir mezarlığın kavuklu taşlarında
Kimi bir Ayşekadın Camii arkasında
Müslim Çeşmesi’nin akmayan musluğunda
Kimi Meriç’e komşu Tunca Nehri üstünde

Söğüt dalarındaki bülbülleri dinleyen
0n kemerli Ekmekçizade Köprüsü’nün adında
Kimi de tarih kokan bir sokak duvarında
*
Daha eski günlerin elbet var yiğitleri
Kiminin adı kalmış, kiminin de heykeli
Bu bazan bir askerdir, bazan bir beylerbeyi
Bazan Selçuk Hatun’dur, bazan bir din büyüğü
*
Bazan bir Kuşçu Doğan, bazan Saruca Paşa
Bazan Sitti Hatun’dur, bazan de Şükrü Paşa
Ya da bir Mimar Sinan ya da Mimar Hayrettin
Bazan Kanuni ile Rüstem Paşa mesela
*
Her sokağın mutlaka bulunur bir yiğidi
Siz sokakta gezerken onlar bulurlar sizi!
Örneğin; Saraçlar’dan ilerlerken ileri
Şah melek Cami ile Gazimihal Camii
Kapıkule Yolu’nda kucaklarlar sizleri!
*
Eğer duyarsan burda ;
…………………………“Dayan Doğan…!” sesini
Bil ki sizi gözetler Yıldırım’ın kendisi
Çünkü daha ilerde Yıldırım Bayezıt Cami
*
Dedim ya bu payitaht tarih kitabı gibi
Ummadığın bir anda bir yiğit bulur sizi
Altı yüz yıl yaşamış kocaman bir çınarın
Çürümeyi bekleyen hazan yaprağı gibi
Değişik köşelerde beklerler sanki bizi
*
Edirne Sokakları kültür bahçesi gibi
Gezdiğin her sokakta karşına çıkar biri
Bu bazan Murat olur, bazan Zübeyde Ana
Bazan Bayezıt II, bazan Fatih …meselâ!
*
Ya da Sarayiçi’nde duyarsan davul sesi
Bil ki, zurna yanında gelecek cazgır sesi:
Bu ya Sadık Hoca’dır, ya da Şirin Mustafa
Ya Şükrü Kayabaşı, ya Bursalı Mustafa

Ya da Koca 0sman’dır , ya da Âşık İmami
Haykırırlar; ” Aliçoo, Adalıı , Kurtderilii !”
*
Seni yağlı güreşe davet ederler gibi
Görürsün karşındadır her birinin heykeli
Öyle bir bakarlar ki şaşırırsın günleri
İnanması zor ama halâ yaşar her biri!
*
Bir anda karşınıza çıkınca bir eseri
Dersin :“Şimdi anladım, yaşarlarmış vallahi!”
Örnek; Tunca Boyu’nda Evliya Kasım Camii
Ekmekçi Köprüsü’nün bin metre doğusunda
Süleyman Paşa adlı Camii’nin karşısında
*
Bülbüller ötüşürken söğüt ağaçlarında
Yanındaki sarıklı - kavuklu dostlarıyla
Ağaçlar arkasından “işt! diye haykırınca“
Nasıl yaşar anlarsın yüreğin hoplayınca!
*
Bazı şahsiyetler de Hızır’la İlyas gibi
Edirne’yi gezerken önüne çıkar biri;
Saraçhane Semti’nin Şahabettin Paşa’sı
Kirazlı Camii’nin armudi külahıyla
Kent Müzesi önünde yolda karşılar sizi
*
Dar-ül Hadis Cami’nden beş yüz metre ötede
Setlerin yamacında yırtık esvaplı biri
Sultan Murat II’nin önemli şeyhlerinden
“Şeyh Sücaattin Karamani Hazretleri “
*
Beş asır öncesinden gelmiş bir velî gibi;
Dilâver Mahallesi Tabakhane Sokak’ta
Gövdesiz , şerefesiz , tek bir minaresiyle
0tların arasından çıkınca karşınıza
Cennette gezer gibi şaşarsınız billâhi!
*
Bostan Pazar Semti’nin kıyısında bir yerde
Setlerin eteğine oldukça yakın yerde
Sarıklı ve kavuklu taş mezarlar dibinden
Görkemli bir cami’nin sandukası içinden

Birden “Buyur!” deyince Hazret Hasan Sezai
Dersiniz ki; İnandım, yaşarlarmış vallahi!”
*
Sokakları gezerken sanırsın ki “yalnızım”
İşte tam orada dur!Tam burda aldanırsın!
Arada başın kaldır, bak Kavak Meydanı’na
Selimiye yâr gibi, el sallıyor hep sana
Nerede olursan ol, göz kırpıyor baksana!
*
Gelelim “sözün özü” denen o son cümleye:
Edirne’de yeşildir söğütlerin dalları
Dört mevsim hep böyledir Edirne’nin halları
Eşsiz bir tarih kokar Edirne Sokakları
....................*..................