Ece ve Törüngey Şiiri - Yorumlar

Ece ve Törüngey

Altay Türklerinin yaratılış destanına göre Tanrı Ülgen* evreni, dünyayı ve insan hariç tüm canlıları yaratıyor. Dünyadaki yaşam dengesini bozabileceği varsayımıyla insanı yaratmayı erteliyor. Epey bir zaman sonra, “Hatasının bedelini öder” diyerek insanı da yaratmaya karar veriyor.
Tanrı Ülgen’in, her türlü meyvenin ve sebzenin yetiştiği çok geniş bir bahçesi var. İçindeki pınarların berraklığı göz kamaştırıyor. Kıvrıla kıvrıla akan çay da öyle. Yeşillikler içinde altından yapılan köşk, güneş gibi parlıyor. Tanrı Ülgen bu bahçeye, “Uçmag Bağca-Cennet Bahçe-” diyor. Bahçenin sert taşlarından kemik, balçık toprağından da et yaparak, özene bezene insan vücudu çıkarıyor ortaya. Ruhlar, göğün dördüncü katındaki Süt Ak Göl’de bulunuyor. Tanrı Ülgen, insan ruhunu kendine çekmek üzere Süt Ak Göl’e çıkacakken vazgeçip geriye dönüyor. Şeytan Erlik’in, insanın yapısını acayip şekilde değiştirebileceği kuşkusuyla tüysüz köpeğini bekçi bırakıyor. Özenerek ortaya çıkardığı eserini emniyete almanın rahatlığıyla ruh getirmek üzere yedi kat göğün dördüncü katına gidiyor.

Tanrı Ülgen göğün dördüncü katına çıkarken hınzır şeytan Erlik gelip, tüysüz köpekle muhabbete başlıyor. “Hakikaten çok güzel görünüyor. Okşayayım,” deyip insan vücuduna yaklaşırken tüysüz köpek hırlayıp engel oluyor. Şeytan Erlik, farklı bir yönteme başvuruyor. İnsanı canlandırdıklarında Tanrı Ülgen’den övgü ve ödül alacaklarını söyleyerek tüysüz köpeği kanına giriyor. İnsan bedenine dokunursam “Cennet Bahçesi bana yasak olsun,” diyerek yemin ediyor. Tüysüz köpek kanıyor hınzır şeytana. Erlik, bir kamış ayarlayıp, insan bedenine ruh üflemeye başlıyor. Soluğu yetmediğinde köpeğe üfletiyor. Kamıştan damlayan Erlik’in ve tüysüz köpeğin soluk sularıyla beden pisleniyor. Birlikte onca üflemeye rağmen insanı canlandıramıyorlar. Şeytan Erlik, “Alt tarafı taş ve çamur. Kibirlinin teki olacak,” diyerek canlanmayan insana kızıyor. Tanrı Ülgen döndüğünde, bedenin pislendiğini görünce müthiş öfkeleniyor. “Seni, Cennet Bahçesi’nden men ediyorum,” diyerek kovuyor şeytan Erlik’i. Tüysüz köpeğine de, “Bundan sonra tüylenecek ve tüylerini dağlarda dökecek kurt olacaksın,” diyerek onu da Cennet Bahçesi’nden kovalıyor.