Dışarda Kar - Behçet Aysan.... Bir Şiir ...

kar yağıyor dışarda
sokak lambasına düşüyor
ve serçeler
üşüyor
kenarları hafifçe yanmış
sayfalarına kanı
sıçramış
bir kitapta
nazım hikmet
okuyorum.
dışarda kar yağıyor
ve dağ lokantasına
gidiyor
zengin
kasabalılar.
kar yağıyor dışarda
mektubun yeni gelmiş
İstanbul
kokuyor.
dışarda kar yağıyor
Seni seviyorum.

DIŞARDA KAR

Hayat doğaldır, basittir, onu karmaşıklaştıran, içinden çıkılmaz sorunlar yumağı haline getiren biziz. Basit bir doğa olayının gözlemiyle başlıyor şiirine Aysan. Dışarda kar olması,insanları evlere ve iç dünyalarına kapatıyor.Kar dışarda, şair içerde ve gözlem yapıyor.

Kar, sokak lambasına düşüyor. Sokak lambası aydınlık ve sıcak. Bu kar için bir yok oluş, en azından dönüşüm demektir. Karla birlikte dışarısı soğuktur, serçeler üşümektedir; içerisi ise sıcaktır. Ancak bu sıcaklık, yanan bir sobadan çok şairin duygu ve düşüncelerinden kaynaklanmaktadır. Şair, “kenarları hafifçe yanmış”, “sayfalarına kanı sıçramış” bir kitap okumaktadır.

Şair, eski bir ustanın içinden alevler fışkıran, her dizesi dişiyle tırnağıyla mücadele ederek, hayatın içinde acılarla yoğrulmuş dizelerini okumaktadır. Bu yüzden dışarda serçeler üşümekte ama şair üşümemektedir.

Şair, içini ısıtmaktan başka, bir usta şairin sofrasına kurulmuş, bu sofradan gönlünü, beynini doyurmaktadır. Enerjisini ondan almaktadır. Dışarda kar yağmaya devam ederken zengin kasabalılar ise “doymak için” dağ lokantasına gitmektedirler.

Burada zıtlıklardan söz etmek gerekir. Bir terazi düşünün. Terazinin bir kefesine “kar”, soğuk; “serçeler”, üşüyor; “dağ lokantasında yemekler ve zengin kasabalılar”… Terazinin diğer kefesinde “sıcak sokak lambası ve onun aydınlığı”, “kenarları hafifçe yanmış bir kitap sıcaklığı”, “nazım hikmet’in hayatından süzülmüş şiirlerin sıcaklığı”… Zengin kasabalılar, sahte bir sıcaklığa “dağ lokantasına”, “yemeklere” koşuyor; şair ise gönlünü ısıtacak, beynini doyuracak kitaplara ve şiire koşuyor. Şaire göre “doyum” şiirdedir.

Daha ötesi de var. sevgiliden bir mektup gelmiştir ve bu mektup sevilen, özlenen bir diyarın, şehirler padişahı İstanbul’un kokusunu taşımaktadır. Sımsıcaktır…
Son iki dize yine o büyük dengenin bir özeti gibidir.

“dışarda kar yağıyor
Seni seviyorum.”

İlk dize dışı, ikinci dize bize içi anlatmaktadır. Birinci dize soğuk, ikinci dize ise sıcaktır. Birinci dize somut bir doğa görünümünün, ikinci dize soyut bir duygu yoğunluğunun anlatımıdır.

“Kar yağıyor dışarda” dizesi, aynen ya da sözcüklerin yeri değişmiş olarak şiirde dört kez yineleniyor. Bu tekrarlar anlatımı “bir merkez konuya” sabitliyor ve onun etrafıdaki duygulanmalar ve gözlemler konudan uzaklaşılmadan verilmiş oluyor; ayrıca arzulanan ahengin yaratılmasına da katkıda bulunuyor.

1993 temmuzunda Sivas’ta Madımak saldırısında kaybettiğimiz değerli şairi bu kez de onun en güzel ve yaşayan yanıyla “şiiri”yle anmış olalım.